Ulla Hahn

Ulla Hahn (ur. 30 kwietnia 1945 w Brachthausen, obecnie Kirchhundem w Sauerland) – pisarka uważana za jedną z najważniejszych współczesnych poetek niemieckich[1].

Ulla Hahn (2004)
Ulla Hahn.
Źródło: Wikimedia Commons

Biografia

Ulla Hahn dorastała z bratem w Monheim am Rhein. Po ukończeniu szkoły realnej i szkoleniu na kierownika biura zdała maturę w 1964 roku. Następnie studiowała germanistyką, socjologię i historię na uniwersytecie w Kolonii. W 1978 r. doktoryzowała się pracą pt. „Die Entwicklungstendenzen in der westdeutschen und sozialistischen Literatur der sechziger Jahre” („Tendencje rozwojowe w literaturze niemieckiej i socjalistycznej lat sześćdziesiątych”). Pracowała jako dziennikarka między innymi w dziale literatury Radia Bremen i od 1978 r. jako wykładowca na uniwersytetach w Bremie, Hamburgu i Oldenburgu. Przez pewien czas należała do Niemieckiej Partii Komunistycznej (niem. Deutsche Kommunistische Partei, DKP)

Po tym jak opublikowała już początkiem lat 70-tych XX wieku pierwsze wiersze, Marcel Reich-Ranicki w 1981 r. promował jej prace przed Targi Książki we Frankfurcie nad Menem (niem. Frankfurter Buchmesse)[2]. Tomik jej wierszy „Herz über Kopf” stał się bestselerem, do 1983 r. uzyskał nakład w wysokości 18.000 egzemplarzy. Frankfurter Allgemeine Zeitung pochwalił później „artystyczną furię w grze z tradycją literacką”, podczas gdy Die Zeit wyraził „zbyt oczywistą wolę kształtowania”. Jako stypendystka Villa Massimo pracowała nad drugim domem poezji „Spielende”. W następnych latach opublikowała „Freudenfeuer” oraz „Unerhörte Nähe”, przy czym ostatni z wymienionych zbiorów poezji różnie był oceniany przez krytyków. W 1991 r. ukazała się jej pierwsza powieść „Ein Mann im Haus”, która nie przypadła do gustu krytykom[3].

Ulla Hahn poświęciła się ostatecznie ponownie liryce i dopiero dziesięć lat później wydała drugą powieść zatytułowaną „Das verborgene Wort”, którą tym razem krytycy dobrze ocenili, a czasopismo Neue Zürcher Zeitung określiło autorką jako „wielki talent narratorski”[4]. Natomiast Marcel Reich-Ranicki skrytykował powieść w Das Literarische Quartett, co Hahn określiła jako „tyradę nienawiści” i „próbę publicznego zniszczenia”[5]. Akcja powieści dotyczy dziewczyny, która z ograniczenia rodzinnego domu ucieka w świat literatury. Tutaj, podobnie jak w kontynuacjach „Aufbruch” i „Spiel der Zeit”, można dostrzec cechy autobiograficzne[6]. Cykl powieści zamknęła opublikowana w 2017 r. powieść „Wir werden erwartet”[7].

Ulla Hahn jest od 1987 r. członkiem Freie Akademie der Künste w Hamburgu i PEN-Zentrum Deutschland (pl. Niemieckie Centrum PEN). Podpisała tzw. „Appell der 33“, zainicjowany przez magazyn EMMA po wyborach do Bundestagu w 2005 r., wzywającego do sprawiedliwego traktowania wyników wyborów[8]. Imieniem Hahn nazwana jest autorska nagroda Ulla-Hahn-Autorenpreis przyznawana co dwa lata od 2012 r. przez miasto Monheim am Rhein, opiewająca na kwotę 10.000 euro[9]. W 2023 r. otrzymała ją Caroline Wahl za powieść debiutancką „22 Bahnen” [10]. W 2013 r. otworzono w jej rodzinnym domu Ulla-Hahn-Haus, który poświęcony jest kulturze dziecięcej i młodzieżowej z naciskiem na promowanie języka i czytelnictwa[11].

Hahn przez kilka lat była związana z pisarzem Peterem Schüttem. Mieszka w Hamburgu i jest żoną Klausa von Dohnanyi.

Pisma

Poezje

  • Herz über Kopf. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1981, ISBN 3-421-06073-8.
  • Spielende. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1983, ISBN 3-421-06155-6.
  • Freudenfeuer. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1985, ISBN 3-421-06277-3.
  • Unerhörte Nähe. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1988, ISBN 3-421-06310-9.
  • Liebesgedichte. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1993, ISBN 3-421-06655-8.
  • Epikurs Garten. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1995, ISBN 3-421-05009-0.
  • Schloss umschlungen. Ed. Pongratz, Hauzenberg 1996, ISBN 3-931883-01-9.
  • Galileo und zwei Frauen. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1997, ISBN 3-421-05073-2.
  • Bildlich gesprochen. Hörverlag, München 1999, ISBN 3-89584-728-3.
  • Süßapfel rot. Reclam, Stuttgart 2003, ISBN 3-15-018249-2.
  • So offen die Welt. Deutsche Verlags-Anstalt, 2004, ISBN 3-421-05816-4.
  • Wiederworte. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2011, ISBN 978-3-421-04524-9.
  • Gesammelte Gedichte. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2013, ISBN 978-3-421-04220-0.
  • stille trommeln. Neue Gedichte aus zwanzig Jahren. Penguin, München 2021, ISBN 978-3-328-60147-0.

Proza

  • Literatur in der Aktion. Zur Entwicklung operativer Literaturformen in der Bundesrepublik (= Athenaion-Literaturwissenschaft. Band 9). Akademische Verlagsgesellschaft, Wiesbaden 1978, ISBN 3-7997-0689-5 (jednocześnie dysertacja na uniwersytecie w Hamburgu, Fachbereich Sprachwissenschaft 1978, pt: Entwicklungstendenzen in der westdeutschen demokratischen und sozialistischen Literatur der sechziger Jahre).
  • Ein Mann im Haus. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart 1991, ISBN 3-421-06603-5.
  • Das verborgene Wort. Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart und München 2001, ISBN 3-421-05457-6.
  • Unscharfe Bilder. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2003, ISBN 3-421-05799-0.
  • Liebesarten. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2006, ISBN 3-421-05953-5.
  • Dichter in der Welt – Mein Schreiben und Lesen. München 2006, ISBN 3-421-05951-9.
  • Aufbruch. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2009, ISBN 978-3-421-04263-7.
  • Spiel der Zeit. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2014, ISBN 978-3-421-04585-0.
  • Wir werden erwartet. Deutsche Verlags-Anstalt, München 2017, ISBN 978-3-421-04782-3.
  • Tage in Vitopia. Penguin Verlag, München 2022, ISBN 978-3-328-60268-2.

Literatura

  • Magdalena Daroch: Sprawcy i ofiary : rozrachunek z nazistowską przeszłością rodziców w powieści Ulli Hahn „Unscharfe Bilder”. W: Paradygmat kat - ofiara w literaturze i sztuce europejskiej w latach 1989-2014. 2015 s, PDF. 59-73.

Linki

  • Ulla Hahn, w de.wikipedia.org (online).

Przypisy

  1. ↑ Lothar Schröder: Die Chronistin des Rheinlands. W: Rheinische Post. 15 październik 2014.
  2. ↑literaturkritik.de.
  3. ↑Ulla Hahn, w Internationales Biographisches Archiv 21/2008 z 20 maj 2008, w Munzinger-Archiv.
  4. ↑Proletarisches Trauerspiel – Ulla Hahns beeindruckender Roman. W: Neue Zürcher Zeitung. 20 wrzesień 2001, s. 67.
  5. ↑ Marcel Reich-Ranicki: Ein letzter „Vernichtungsversuch“? W: Spiegel Online. 23 październik 2001, dostęp 12.01.2024.
  6. ↑Kristina Maidt-Zinke: Weihrauch und Reibekuchen. W: Süddeutsche Zeitung. 12 grudzień 2014, s. 14.
  7. ↑Ulla Hahns Suche nach der eigenen Stimme, NDR, 29 sierpień 2017.
  8. ↑Fraueninitiativen: Merkel soll Kanzlerin werden. W: Der Standard. 11 październik 2005.
  9. ↑D. Schmidt-Elmendorff: Monheim: Stadt lobt Ulla-Hahn-Preis aus. W: Rheinische Post. 17 kwiecień 2012.
  10. ↑Die 28-jährige Autorin wird für ihr Debüt „22 Bahnen“ ausgezeichnet.
  11. ↑Ulla-Hahn-Haus – Literatur und Sprache in Mohnheim am Rhein.
Autor: Roman Penkała