Aloys Schmitt

Aloys Schmitt (także Alois Schmitt; ur. 26 sierpnia 1788 w Erlenbach am Main; zm. 25 lipca 1866 w Frankfurcie nad Menem) – niemiecki kompozytor, pianista i pedagog muzyczny. Pisał utwory fortepianowe, muzykę kameralną, opery, pieśni, kantaty i msze. Wysoko ceniony był jako pedagog, a jego sposób gry, zwłaszcza niuanse uderzania klawiszy i oryginalna technika określane były jako "uderzenie Schmitta" i "szkoła Schmitta".

Aloys schmitt
Aloys Schmitt.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Franz Bartholomäus Schmitt, nauczyciel i organista; matka N.N.; – ożenił się z Augustine Karoline Wohl (1802-1872); dzieci 2 córki i 4 synów m.in. Georg Ludwig Alois Franziscus Schmitt (1827–1902, pianista, kompozytor i kapelmistrz nadworny w Schwerinie).

Życiorys

Aloys Schmitt był synem nauczyciela i organisty Franza Bartholomäusa Schmitta, który udzielił mu pierwszych lekcji muzyki. W 1791 r. zamieszkał z rodzicami w Obernburgu, gdzie jego ojciec został rektorem szkoły. W 1800 r. zamieszkał w domu kompozytora i wydawcy Johanna Antona André (1775–1842) w Offenbach, u którego spędził 5 lat. Tam też teorii muzyki uczył go Georg Jacob Vollweiler (1770–1847). W 1806 r. Schmitt zamieszkał we Frankfurcie, gdzie 23 marca 1810 r. odniósł pierwszy sukces jako pianista. W domu zamożnego handlarza win poznał Ludwiga Börne (1786–1837) i Jean Paula (1763–1825), któremu zadedykował utwór Tongemälde, op. 43. Od 1814 r. ruszył w trasy koncertowe, które zaprowadziły go m.in. do Holandii, Belgii i Bawarii. W 1821 r. sukces odniosła jego Etiuda op. 16, którą grał jego uczeń Ferdinand von Hiller (1811–1885).

Podczas pobytu w Berlinie w 1822 r. poznał Carla Friedricha Zeltera (1758–1832). W 1824 r. został mianowany kompozytorem nadwornym w Monachium. W zimie 1824/25 założył tam towarzystwo śpiewacze (Gesangverein), którego członkowie pochodzili z arystokratycznych kręgów. Zimę 1825/26 spędził w Berlinie, gdzie był nauczycielem księżniczki Elżbiety Pruskiej (1815–1885). Przebywał tam w towarzystwie Georga Wilhelma Friedricha Hegla (1770–1831) i Heinricha Rittera (1791–1869). W 1826 r. otrzymał nominację na organistę dworskiego w Hanowerze. Podobnie jak w Monachium również tam założył towarzystwo śpiewacze. W Hanowerze skomponował pierwszą operę Der Doppelproceß,której premiera odbyła się w 1826 roku.

W 1829 r. Aloys Schmitt wrócił do Frankfurtu nad Menem, gdzie spędził resztę życia pomijając m.in. podróże do Wiednia (1830), Holandii (1833), Londynu (1835), Paryża (1842), gdzie poznał Fryderyka Chopina (1810–1849). W 1850 uniwersytet w Gießen nadał mu tytuł honorowego doktora. (doctor honoris causa).

Oprócz Hillera jego uczniami byli Carl Almenräder (1786–1843) i Carl Arnold (1794–1873).

Dzieła (wybór)

Opery

  • Der Doppelproceß, 1826.
  • Die Patrioten, 1831.
  • Valeria, 1832.
  • Huldigung der Tonkunst, 1841.
  • Macht der Töne, 1842.
  • Das Osterfest zu Paderborn, 1843.
  • Die Tochter der Wüste, 1845.

Pisma

  • Methode des Clavierspiels, 1852.

Literatura

  • Weber: "Schmitt, Aloys" w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 32, Duncker & Humblot, Leipzig 1891, s. 42–45, online.

Linki