August Toepler

August Joseph Ignaz Toepler (ur. 7 września 1836 w Brühl; zm. 6 marca 1912 w Dreźnie) – niemiecki fizyk, w 1864 rozwinął metodę smug, która znalazła zastosowanie w fotografii. (wyznanie katolickie, ewangelickie)

Życiorys

Dzięki otrzymanemu stypendium dla najlepszego ucznia August Toepler ukończył Höhere Bürgerschule w Kolonii (1854) i prowincjonalną szkołę rzemiosła Königliche Provinzial-Gewerbeschule w tym samym mieście (1855). Na swoje utrzymanie zarabiał udzielając lekcji gry na fortepianie i rysunku. Od 1855 do 1858 studiował fizykę i chemię w Königliches Gewerbe-Institut w Berlinie. Następnie uczęszczał na uniwersytet w Berlinie, gdzie słuchał wykładów między innymi Heinricha Wilhelma Dove (1803–1879), Carla Friedricha Augusta Rammelsberga (1813–1899) i Karla Weierstrassa (1815–1897).

Od 1858 pracował w Königliche Landwirtschaftlichee Akademie w Bonn-Poppelsdorf najpierw jako asystent, później od 1860 do 1862 jako docent chemii i maszynoznawstwa oraz w latach 1862–64 jako docent fizyki, technologii i chemii.

W 1860 doktoryzował się na uniwersytecie w Jenie dysertacją pt. Über einen Vorschlag zu einer neuen Methode durch einen einzigen Leitungsdraht gleichzeitig mehrere telegraphische Depeschen zu befördern. W swojej pracy pierwszy raz zastosował kamerton do nadania przesyłanego sygnału. W 1864 został powołany na politechnikę w Rydze jako profesor chemii i technologii chemicznych. W Rydze utworzył między innymi stację kontroli nasion siewnych i rolniczą stację badawczą. W 1868 powołano Augusta Toeplera jako profesora fizyki na uniwersytet do Grazu. Tam kierował w latach 1872–75 budową nowego instytutu fizycznego. W 1876 został profesorem fizyki i dyrektorem Instytutu Fizyki przy politechnice w Dreźnie. Z powodów zdrowotnych zakończył karierę akademicką w 1900 roku.

August Toepler uważany jest za jednego z najpotężniejszych fizyków eksperymentalnych końca XIX wieku. Jego szczególna zasługa naukowa polegała na tworzeniu nowych metod i instrumentów pomiarowych, które wkrótce znalazły rozpowszechnienie na całym świecie. W 1862 r. rozwinął rtęciową pompę próżniową, w 1864 r. wprowadził metodę smug, w 1865 r. skonstruował maszynę elektrostatyczną influencyjną i w 1883 r. wagę magnetyczną.

August Toepler był członkiem korespondencyjnym Akademii Nauk w Wiedniu (od 1874), Berlinie (od 1879) i Monachium (od 1896) oraz członkiem zwyczajnym Saksońskiej Akademii Nauk w Lipsku (od 1885) i Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina (od 1879).

Literatura

Autor: Roman Penkała