Paul Barth
Paul Ernst Emil Barth (ur. 1 sierpnia 1858 w Baruthe (obecnie Boruta koło Oleśnicy na Dolnym Śląsku), zm. 30 września 1922 w Lipsku) – niemiecki filozof i pedagog. (wyznanie luterańskie)
Genealogia
- Ojciec: Ernst Barth, nauczyciel w Baruthe;
- Matka: Pauline Grünig;
- Żona: od 7 kwietnia 1902 Margarethe Schirmer.
Życiorys i twórczość
Paul Barth studiował od 1875 roku filologię klasyczną, historię i filozofię na uniwersytecie we Wrocławiu, a następnie kontynuował studia w Lipsku, gdzie w 1881 roku uzyskał stopień doktora filozofii. W latach 1882–88 był nauczycielem w gimnazjach w Legnicy, Lipsku i Jenie. Po habilitacji w 1890 roku na uniwersytecie w Lipsku pismem Geschichtsphilosophie Hegels und der Hegelianer (Filozofia historii Hegla i hegelianów) został tam Privatdozentem filozofii, w 1897 profesorem nadzwyczajnym filozofii i pedagogiki, a w 1918 profesorem honorowym.
Paul Barth rozwinął pozytywistyczną filozofię historii, poprzez rozumienie historii jako konkretnej socjologii, a teorii historii jako socjologii abstrakcyjnej. Z tego punktu widzenia napisał Die Geschichte der Erziehung in soziologischer und geistesgeschichtlicher Beleuchtung (Historia wychowania w świetle socjologicznym i historii prądów intelektualnych, 1911). Szczególnie interesowało go wychowanie moralne i pedagogika w szkołach wyższych. Domagał się wprowadzenia lekcji moralności życiowej.
Pisma (wybór)
- De infinitioni apud poetas scaeni cos satinos usu. Dysertacja, 1881;
- Geschichtsphilosophie Hegels und der Hegelianer. (Filozofia historii Hegla i hegelianów, pismo habilitacyjne), 1890;
- Die Philosophie der Geschichte als Soziologie. (Filozofia historii jako socjologia),1897;
- Die Elemente der Erziehung- und Unterrichtslehre. Auf Grund der Psychologie der Gegenwart dargestellt (Elementy teorii wychowania i nauczania. Przedstawiona na podstawie współczesnej psychologii), 1906;
- Die Geschichte der Erziehung in soziologischer und geistesgeschichtlicher Beleuchtung (Historia wychowania w świetle socjologicznym i historii prądów intelektualnych), 1911;
- Ethische Jugendführung – Grundzüge zu einem systematischen Moralunterricht (Etyczne prowadzenie młodzieży. Cechy charakterystyczne systematycznego nauczania moralności), 1919;
- Die Notwendigkeit eines systematischen Moralunterrichts (Konieczność systematycznej edukacji moralnej), 1919;
- Der Lebensführer (Przewodnik życiowy), 1920.
Literatura
- Schönebaum, Herbert, "Barth, Paul" w Neue Deutsche Biographie 1 (1953), s. 602; URL: https://www.deutsche-biographie.de/pnd118821326.html#ndbcontent