Johann Erich von Berger


Johann Erich von Berger (ur. 1 września 1772 r. w Faaborg, na wyspie Fionia; zm. 22 lutego 1833 r. w Kilonii) - duńsko-niemiecki filozof i pedagog. (wyznania ewangelickiego)

Życiorys


Johann Erich von Berger był synem hanowerskiego wojskowego będącego w duńskiej służbie. Berger studiował prawoznawstwo w Kopenhadze. Po zdaniu egzaminów prawniczych odbył w 1791 r. podróż do Hamburga. Następnie studiował w Getyndze, Kilonii, Jenie i ponownie w Kilonii historię, nauki polityczne i przyrodnicze, matematykę i filozofię. W Jenie należał do towarzystwa literackiego Gesellschaft der freien Männer, które powstało pod wpływem Carla Leonharda Reinholda (1757-1823) i Johanna Gottlieba Fichtego (1762-1814). Część lat 1796 i 1797 spędził w Brandenburgii i w Szwajcarii, w 1799 przebywał w Holsztynie, w 1800 r. wrócił do Kopenhagi, gdzie przez krótki czas pracował, po czym wrócił do Szwajcarii.

Za radą Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga (1775-1854) kupił majątek ziemski w Seekamp niedaleko Kilonii, gdzie osiadł na stałe. Od 1809 r. słuchał w Getyndze wykładów z astronomii Carla Friedricha Gaussa (1777-1855). W 1814 r. został profesorem zwyczajnym astronomii i filozofii na uniwersytecie w Kolonii. Dużym powodzeniem cieszyły się jego wykłady z filozofii. W latach 1821/22 i 1832/33 był rektorem uniwersytetu.

Podczas studiów i podróży napisał rozprawę, w której domagał się poprawienia nauczania, w piśmie »Die Angelegenheiten des Tages« (1795) chciał zwrócić uwagę na poprawienie kościelnej i państwowej konstytucji Danii. Nie dokończył niestety książki »Geschichte der Philosophie« (pol. Historia filozofii), nad którą pracował przez kilka lat. Berger był pod wpływem filozofii Schellinga, Kanta (1724-1804), Fichtego i Hegla (1770-1831). Jego system, który wyłuszczył w kilku pismach był pewnego rodzaju filozofią tożsamości i wywarł wpływ na jego ucznia Friedricha Adolfa Trendelenburga (1802-1872).

Dzieła (wybór)


  • Ueber das Gesindewesen besonders in sittlicher Rüksicht. 1794.
  • Die Angelegenheit des Tages : Ein Wort an Dännemarks selbstdenkende Männer. 1795.
  • Prolegomena über die Gesetze der Natur. 1800.
  • Philosophische Darstellung der Harmonien des Weltalls. 1808
  • Allgemeine Grundzüge zur Wissenschaft. 4 tomy, 1817-1827.

Literatura


  • Henning Ratjen: Berger, Johann Erich von. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, s. 376.

Linki