Ludwig Borchardt

Ludwig Borchardt (ur. 5 października 1863 w Berlinie; zm. 12 sierpnia 1938 w Paryżu (pochowany w Kairze)) – niemiecki egiptolog i architekt. (wyznanie mojżeszowe)

Ludwig borchardt
Ludwig Borchardt.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Hermann (1830–90), kupiec w Berlinie;
  • Matka: Bertha z domu Levin (1835–1910);
  • Rodzeństwo: 5, m.in. pisarz Georg (1871–1943 zamordowany w Auschwitz-Birkenau) piszący pod pseudonimem Georg Hermann;
  • Ożenił się: we Frankfurcie nad Menem w 1903 z Emilie (Mimi) Cohen (1877–1948).

Życiorys

Ludwig Borchardt studiował w latach 1883–87 na uniwersytecie w Berlinie architekturę i jednocześnie egiptologię u Adolfa Ermana (1854–1937). Od 1887 do 1888 roku pracował w Muzeum Archeologicznym w Berlinie. Dzięki wstawiennictwu Adolfa Ermana uczestniczył z ramienia Pruskiej Akademii Nauk w międzynarodowej grupie zabezpieczającej zagrożone zabytki (świątynię Izydy) na wyspie File koło Asuanu, gdzie budowano tamę na Nilu. W latach 1897–99 kierował pracami nad głównym katalogiem zachowanych zabytków w Muzeum Egipskim w Kairze. W 1898 roku został członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego, w 1899 attaché naukowym w Konsulacie Generalnym Niemiec w Kairze, a w latach 1907–28 dyrektorem Niemieckiego Instytutu Archeologii Egipskiej (Deutsches Institut für ägyptische Altertumskunde) w Kairze, którego był inicjatorem. Podczas I wojny światowej, kiedy Borchardt przebywał w Berlinie, instytut przejęli Brytyjczycy. Dopiero w 1923 roku udało się Borchardtowi odzyskać instytut i wrócić do Kairu. W 1928 roku Ludwig Borchardt przeszedł na emeryturę, a instytut przyłączono do Archeologicznego Instytutu Rzeszy Niemieckiej (Archäologisches Institut des Deutschen Reichs).

Ludwig Borchardt był członkiem licznych stowarzyszeń, m.in. od 1909 roku żydowskiego towarzystwa wzajemnej pomocy Gesellschaft der Freunde, którego członkiem był też James Simon (1851–1932), który finansował w znacznej mierze wykopaliska prowadzone przez Borchardta. W 1931 roku Borchardt założył prywatny Instytut Badań Egipskich Budowli i Archeologii (Institut für Ägyptische Bauforschung und Altertumskunde), z którego powstał w 1948 roku Szwajcarski Instytut Badań Egipskich Budowli i Archeologii (Schweizerisches Institut für Ägyptische Bauforschung und Altertumskunde) w Kairze. Po przejęciu w Niemczech władzy przez nazistów w 1933 roku został pozbawiony wszystkich honorowych urzędów i wykluczony z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego (DAI).

W centrum badań Ludwiga Borchardta znajdowały się budowle egipskie. Od 1898 do 1901 roku prowadził wykopaliska w sanktuarium słonecznym faraona Niuserre w Abu Gurob, w latach 1901–08 w okolicach piramidy faraona Sahure w Abusir. W latach 1911–14 kierował wykopaliskami w Amarna. W czasie wykopalisk w 1912/13 jego współpracownicy (Borchardt przebywał wtedy w Kairze) natknęli się na kompleks budowli rzeźbiarza Totmesa i odkryli tam 5 grudnia 1912 roku w tzw. warsztacie rzeźbiarskim popiersie królowej Nefertete.

Ludwig Borchardt zmarł 12 sierpnia 1938 w Paryżu i został pochowany w Kairze.

Dzieła (wybór)

  • Trójjęzyczna inskrypcja z File (Eine trilingue Inschrift von Philae), 1896.
  • Egipskie kolumny z motywami roślinnymi. Rozdział do historii ornamentyki roślinnej (Die aegyptische Pflanzensäule. Ein Kapitel zur Geschichte des Pflanzenornaments), 1897.
  • Źródła i badania nad datowaniem egipskiej historii (Quellen und Forschungen zur Zeitbestimmung der Ägyptischen Geschichte), 3 tomy, 1917–1938.
  • Grobowiec króla Ne-User-Re (Das Grabdenkmal des Königs Ne-User-Re), 1907.
  • Wykopaliska w Tell el-Amarna w 1911 (Ausgrabungen in Tell el-Amarna 1911), 1911.
  • Popiersie królowej Teje (Der Porträtkopf der Königin Teje), 1911.
  • Powstanie piramidy stwierdzone na podstawie historii budowy piramidy koło Mejdum (Die Entstehung der Pyramide, an der Baugeschichte der Pyramide bei Mejdum nachgewiesen, 1928.
  • Powstanie katalogu generalnego i jego rozwój w latach 1897–1899 (Die Entstehung des Generalkatalogs und seine Entwicklung in den Jahren 1897–1899, 1937.
Autor: Roman Penkała