Alfred Brehm

Alfred Edmund Brehm (ur. 2 lutego 1829 w Unterrenthendorf (dziś Renthendorf); zm. 11 listopada 1884 tamże) – niemiecki zoolog.

Alfred Brehm
Alfred Edmund Brehm.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Christian Ludwig (1787–1864), pastor luterański i ornitolog;
  • Matka: Bertha Reiz;
  • Ożenił się: w Lipsku w 1862 z Mathilde Reiz (zm. 1878);
  • Dzieci: 2 synów i 3 córki.

Życiorys

Alfred Brehm, dzięki ojcu, już w wieku gimnazjalnym był wyśmienitym ornitologiem. Po ukończeniu gimnazjum w 1847 r. towarzyszył baronowi Johannowi Wilhelmowi von Müller (1824–1866) w podróży do Afryki, aby wesprzeć go swoją znajomością ornitologii. Przez prawie pięć lat podróżował po Egipcie i Sudanie. W 1852 roku wrócił do domu i opublikował w Szkicach podróżnych z Afryki Północno-Wschodniej (Reise-Skizzen aus Nordostafrika, 3 tomy, Jena 1853) obszerny obraz bogatego i interesującego życia ptaków tych krajów. Podróż ta miała decydujący wpływ na dalsze jego życie. Odtąd jego celem życia stało się podróżowanie i obserwowanie świata zwierząt w miejscu ich występowania.

Po studiach przyrodniczych w latach 1853–56 w Jenie i Wiedniu oraz uzyskaniu stopnia doktora filozofii Alfred Brehm podróżował z bratem Reinholdem, który był lekarzem w Madrycie i wspólnym przyjacielem baronem von der Gablenz po Hiszpanii. Po powrocie zamieszkał w Lipsku, gdzie rozpoczął współpracę z czasopismem „Die Gartenlaube – Illustrirtes Familienblatt”, co umożliwiło mu podróż w 1860 do Norwegii, Szwecji i Laponii. Wyniki obu tych podróży opublikował w książce Życie ptaków (Głogów 1861). Praca ta przyniosła mu uznanie i ugruntowała renomę pisarza popularnonaukowego. W 1861/62 pracował jako nauczyciel geografii i przyrody w gimnazjum w Lipsku. Jednak już 1862 roku wyjechał razem z księciem Ernstem II von Sachsen-Coburg-Gotha do Abisynii. W latach 1863–66 był dyrektorem Ogrodu Zoologicznego w Hamburgu, w 1867 roku podążył do Berlina, gdzie według jego projektu urządzono Aquarium Unter den Linden, którym kierował do 1874 roku. W zorganizowanym przez niego przedsięwzięciu oprócz zwierząt morskich znajdowało się wiele zwierząt lądowych, włącznie z gorylami oraz ptaszarniami.

Renthendorf Brehm-Grab
Grób Alfreda Edmunda Brehma w Renthendorf.
Źródło: Wikimedia Commons

W następnych latach Alfred Brehm kontynuował pisanie swojego dzieła życia Życie zwierząt (Tierleben, 1863–1869). W 1876 roku udał się z dyrektorem muzeum w Bremie Otto Finschem do zachodniej Syberii. W 1878 roku przebywał na Węgrzech, a w następnym roku w Hiszpanii i Portugalii. W 1883 roku podróżował do Stanów Zjednoczonych Ameryki, skąd 11 maja 1884 roku wrócił do Berlina ciężko chory. W lipcu zamieszkał w Renthendorf, gdzie zmarł 11 listopada 1884 roku.

Dzieła (wybór)

  • Reiseskizzen aus Nordost-Afrika (Szkice podróżne z Afryki Północno-Wschodniej), 1853.
  • Reiseskizzen aus Nordamerika (Szkice z Ameryki Północnej), 1855.
  • Das Leben der Vögel (Życie ptakow), 1861.
  • Illustrirtes Thierleben. Eine allgemeine Kunde des Thierreichs (Ilustrowane życie zwierząt. Ogólna informacja o królestwie zwierząt), 6 tomów, 1863–1869; drugie wydanie pt. Brehms Tierleben, 10 tomów z czago sam napisał 7 o kręgowcach, 1876–1879.
  • Reise zu den Kirgisen. Aus dem Sibirientagebuch 1876 (Podróż do Kirgistanu. Z pamiętnika syberyjskiego 1876), 1982.