Barthold Heinrich Brockes
Barthold Heinrich Brockes (także: Bertold Hinrich Brockes; ur. 22 września 1680 r. w Hamburgu; zm. 16 stycznia 1747 r. tamże) - niemiecki pisarz i poeta w okresie późnego baroku i wczesnego oświecenia. (wyznania luterańskiego)
Barthold Heinrich Brockes. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia ↑
Ojciec Bernhard Brockes (zm. 1694), kupiec w Hamburgu; matka Margarethe Elmhoff z Wismar; - ożenił się w Hamburgu w 1714 r. z Anną Ilsabe (1693-1736), córką kupca Johanna Lehmanna; miał 6 synów i 6 córek.
Życiorys ↑
Od 1700 r. Barthold Heinrich Brockes studiował prawo i filozofię w Halle m.in. u Christiana Thomasiusa (1655-1728). W 1702 r. odbył półroczną praktykę w Sądzie Kameralnym Rzeszy (niem. Reichskammergericht) w Wetzlar. Udał się do Genewy, aby kontynuować tam studia, jednak przebieg wojny o sukcesję hiszpańską (1701-1714) skłonił go do podróży do Norymbergi, Wenecji, Rzymu i Genui. Z Genewy podróżował w 1704 r. do Paryża. W Lejdzie został licencjatem prawa i w 1704 r. przybył do Hamburga.
Gospodarcza niezależność pozwalała mu nadal rozwijać wszystkie towarzyskie i muzyczne skłonności. Jego oratorium pasyjne »Der für die Sünden der Welt gemarterte und sterbende Jesus«, do którego muzykę napisał Reinhard Keiser (1674-1739), wystawił w 1712 r. we własnym domu. Muzykę do niego napisali także Georg Friedrich Händel (1685-1759), Georg Philipp Telemann (1681-1767), Johann Mattheson (1681-1764), Johann Friedrich Fasch (1688-1758), Gottfried Heinrich Stölzel (1690-1749) i inni. W 1715 r. założył z przyjaciółmi Michaelem Richeyem, Johannem Ulrichem von Königiem i Johannem Albertem Fabriciusem, na wzór barokowych towarzystw językowych, towarzystwo »Teutschübende Gesellschaft«, które przetrwało trzy lata. W 1720 r. wybrano go do rady w rodzinnym mieście.
W 1721 r. opublikował pierwszą część dzieła »Irdisches Vergnügen in Gott«, które szybko stało się sławne. Na przełomie baroku i XVIII w. został odkrywcą natury w jej tematycznej obfitości i pięknie. W niemalże impresjonistycznych obrazach, z nieznaną dotąd intensywnością i świeżością zmysłowego postrzegania przedstawił grę kolorów pór dnia i roku. Ton »Irdisches Vergnügen in Gott« znalazł naśladowców, ale był też krytykowany już np. przez Johanna Jakoba Breitingera (1701-1776) i Johanna Christopha Gottscheda (1700-1766).
W 1724 r. Barthold Heinrich Brockes założył m.in. razem z Johannem Albertem Fabriciusem (1668-1736) i Michaelem Richeyem (1678-1761) »Towarzystwo Patriotyczne« (niem. Patriotische Gesellschaft), które na wzór angielski wydawało tygodnik moralny »Patriota« (niem. Der Patriot). Jako poseł rady miejskiej podróżował w 1721 r. do cesarza do Wiednia, w 1724 r. do króla duńskiego do Glückstadt (duń. Lykstad) i do króla pruskiego do Berlina. W 1730 r. został cesarskim palatynem i otrzymał tytuł "poeta lauieatus". W 1735 r. został urzędnikiem w Ritzebüttel i w 1741 r. wrócił do Hamburga.
Dzieła (wybór) ↑
- Der für die Sünde der Welt gemarterte und Sterbende Jesus. 1712.
- Irdisches Vergnügen in Gott, bestehend in Physicalisch- und Moralischen Gedichten. 9 tomów, 1721-48.
- Aus dem Englischen übersetzter Versuch vom Menschen des Herrn Alexander Pope. 1740, tłumaczenie z angielskiego.
Literatura ↑
- Diedrich Diederichsen: „Brockes, Barthold Heinrich.” W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, s. 621 (online).
- Carl Christian Redlich: „Brockes, Barthold Heinrich.” W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 3, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, s. 345 (online.
- Friedrich Wilhelm Bautz: BROCKES, Barthold Heinrich. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 1, Bautz, Hamm 1975, s. 752-753.
Linki ↑
- Portrety, w: Trierer Porträtdatenbank.