Carl Reinecke

Carl Heinrich Carsten Reinecke (pseudonimy: Heinrich Carsten, W. te Grove; ur. 23 czerwca 1824 r. w Altona, (dzisiaj część Hamburga); zm. 10 marca 1910 r. w Lipsku) – niemiecki kompozytor, pianista i dyrygent. Jego opera Król Manfred (König Manfred) stanowi pomost między Schumannem a Wagnerem. (wyznanie ewangelickie)

Carl Reinecke
Carl Reinecke.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Rudolf Rein(e)cke (1795–1883), teoretyk muzyki, założył w 1825 r. »Ältere Altonaer Liedertafel«, w 1827 »Verein für gemischten Chorgesang«, kierował »Apollo-Verein«, od 1844 r. nauczyciel muzyki w Segebergu; matka Johanna Henriette Dorothea Wetegrove (zm. 1828); przybrana matka (od 1836) Johanna Elisabeth Henriette Hubp; – ożenił się 1) w 1852 r. z Betty Hansen (zm. 1860) z Bad Segeberg, 2) w Lipsku w 1861 r. z Charlotte Scharnke (1831–68), 3) w Lipsku w 1872 r. z Margarethe Schifflin (1849–1920) z Krefeld; miał syna i 2 córki z pierwszego, dwóch synów i dwie córki z drugiego oraz dwie córki z trzeciego małżeństwa.

Życiorys

Ze względu na słabe zdrowie Carl Reinecke nie uczęszczał do żadnych szkół, a wszystkiego uczył go ojciec, łącznie z muzyką. Nauczył się grać na fortepianie i innych instrumentach, wcześnie zaczął komponować, a od jedenastego roku sam zaczął udzielać lekcji muzyki. Jako członek różnych chórów i orkiestr mógł wystawiać także własne utwory. Jako pierwsze z jego 288 kompozycji ukazały się w 1838 r. kompozycje fortepianowe. Pięć lat później podróżował pierwszy raz do Lipska, gdzie spotkał Roberta Schumanna, Felixa Mendelssohna-Bartholdy'ego i Nielsa Wilhelma Gade, którzy pomimo pewnych zarzutów pozytywnie wypowiadali się o jego muzyce. Od 1845 r. podróżował kilka razy po Europie. W latach 1847–48 występował w Kopenhadze jako nadworny pianista króla duńskiego. W 1848 r. wrócił do Lipska i w 1849 r. osiadł w Bremie. Dzięki Ferdinandowi Hillerowi został w 1851 r. nauczycielem w Konserwatorium Kolońskim, gdzie pracował przez trzy lata. Od 1854 do 1859 r. był kapelmistrzem w Bremie, w 1859 r. został dyrektorem muzycznym we Wrocławiu, gdzie zorganizował pierwsze koncerty abonamentowe (niem. Abonnementkonzerte), a w 1860 r. był następcą Juliusa Rietza jako kapelmistrz orkiestry Gewandhaus (niem. Gewandhausorchester Leipzig) w Lipsku. Oprócz tego uczył w Konserwatorium Lipskim, gdzie w 1887 r. awansował na profesora, a w 1897 r. na dyrektora.

Po 35 latach pracy z orkiestrą przeszedł w 1895 r. na emeryturę. Z pozostałych urzędów ustąpił dopiero w 1902 roku. Jednak komponował i koncertował prawie do śmierci. Do jego najważniejszych uczni zaliczają się m.in. Edvard Grieg, Hugo Riemann, Hans Huber i Felix Weingartner.

W okresie lipskim Carl Reinecke należał do najbardziej wpływowych osobistości życia muzycznego. Oprócz wysoko cenionej przez niego muzyki Mozarta, Beethovena, Schumanna i Mendelssohna na nowo docenił muzykę powstałą przed 1750 rokiem. Wystawiał regularnie dzieła Jean-Philippe'a Rameau (1683–1764), Jana Sebastiana Bacha, Georga Friedricha Händla i nawet Giovanniego Pierluigi da Palestrina (1525–1594). W przeciwieństwie do tego sceptycznie osądzał rozwój muzyki po 1850 r. i z rezerwą odnosił się do twórczości Richarda Wagnera i Ferenca Liszta, chociaż okazjonalnie grał ich partytury na koncertach abonamentowych. Również nie cenił tak wysoko Johannesa Brahmsa jak wielu jemu współczesnych, ale wprowadzał do repertuaru lipskiego jego kompozycje jako nowinki. Reinecke ceniony był jako pianista nawet przez przeciwników, ale krytykowany jako dyrygent. Jego własne dzieła za wyjątkiem romantycznej sonaty na flet (Undine, op. 167, 1885), koncertu na harfę e-moll (op. 182 i symfonii Nr 3 g-moll (op. 227), zaliczanej do wybitnych dzieł romantyzmu straciły już znaczenie ok. 1890 roku. Znane pozostały także jego pieśni dziecięce, ballada (op. 288) na flet i fortepian, jak również koncert na flet d-dur (op. 283, 1908). Jego opera »König Manfred« stanowi pomost między Schumannem a Wagnerem.

Literatura

  • Matthias Wiegandt: Reinecke, Carl Heinrich Carsten w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 21, Duncker & Humblot, Berlin 2003, ISBN 3-428-11202-4, s. 347.
  • Monika Kornberger, Art. Reinecke, Carl Heinrich Carsten (Pseud.e Heinrich Carsten, W. te Grove) w Oesterreichisches Musiklexikon online, dostęp: 30.12.2016 (http://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_R/Reinecke_Carl.xml).

Linki