Jan Wellens de Cock

Jan Wellens de Cock (także: Jan de Cock; ur. ok. 1460/1480; zm. 1527/28 w Antwerpii) - flamandzki malarz renesansu zaliczany do północnego manieryzmu.

Jan de Cock Museo Thyssen
Kuszenie św. Antoniego Wielkiego, ok. 1520.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ożenił się z Clarą, córką Petera van Beeringena; synowie Hieronymus (ok. 1510-1570), sławny pejzażysta i Matthys (ok. 1509-1548) przejęli warsztat ojca i założyli wydawnictwo artystyczne z drukarnią.

Życiorys

Jan Wellens de Cock urodził się prawdopodobnie w Lejdzie. Często jest utożsamiany z Janem van Leyenem. Razem z malarzami Pieterem Huysem (1519-1581), Herrim met de Blesem (1500-1555) i Janem Mandynem (1502-1559) zaliczany jest do grupy malarzy flamandzkich, którzy jako naśladowcy Hieronima Boscha (1450-1516) kontynuowali tradycję fantastycznego malarstwa i założyli północny manieryzm (w odróżnieniu od manieryzmu włoskiego). Cock został w 1506 r. członkiem gildii św. Łukasza w Antwerpii jako » Loduwyck «. Później został jej mistrzem, a w 1520 r. jej dziekanem.

Aktywność artystyczna Jana Wellensa de Cocka budzi wiele kontrowersji i istnieje tylko jedna praca, której z pewnością jest autorem. Belgijski profesor historii sztuki Leo van Puyvelde (1882-1965) uznaje za takową pejzaż ze św. Krzysztofem. Przydziały dokonywane przez Maxa Jakoba Friedländera (1867-1958) zostały później zakwestionowane przez Godefridusa Johannesa Hoogewerffa (1884-1963). Wiele przypisywanych mu obrazów, a szczególnie »Kuszenie św. Antoniego Wielkiego« nie ma żadnych podstaw, aby zaliczyć je do jego prac i zostały one przyporządkowane różnym malarzom, m.in. Cornelisowi van Dalem (1530-1573) i Cornelisowi van Haarlem (1562-1638).

Dzieła (wybór)

  • Święty Krzysztof, olej na drewnie, 33 × 46 cm, prywatne zbiory w Niemczech.
  • Kuszenie św. Antoniego Wielkiego, 1522, drzeworyt, 260 × 380 mm, Zurych, Graphische Sammlung der ETH.
  • Kuszenie św. Antoniego Wielkiego, ok. 1510/20, rysunek, 19,3 × 25,2 cm, Nowy Jork, Metropolitan Museum.
  • Narodzenie Chrystusa, olej na drewnie, 62,4 × 46,5 cm, Zagrzeb, Strossmayerova Galerija.
  • Kuszenie św. Antoniego Wielkiego, ok. 1520, olej na drewnie, 60 × 45,5 cm, Madryt, Museo Thyssen-Bornemisza.

Literatura

  • Max J. Friedländer: Early Netherlandish Paintings The Antwerp Mannerists, 1974, Leyden, A. W. Sijthoff.

Linki

Autor: Roman Penkała