Martin Crusius

Martin Crusius (właściwie Martin Kraus lub Krauß; ur. 19 września 1526 w Walkersbrunn (obecnie część miasta Gräfenberg); zm. 7 marca 1607 w Tybindze) - niemiecki filolog klasyczny i historyk. (wyznania ewangelickiego)

Martin Crusius. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia ↑

Ojciec Martin Kraus (1490-1553), pastor ewangelicki w Schlichten (Górny Palatynat); matka Maria Magdalena Trummer (zm. 1560); - ożenił się 1) w Memmingen 29 kwietnia 1558 r. z Sibylle Susane Roner (zm. 1561), 2) w Tybimdze 1 kwietnia 1563 r. z Katharine Vogler (zm. 1566), 3) w Esslingen 12 sierpnia 1567 r. z Katharine Vetscher; miał 7 synów i 8 córek.

Życiorys ↑

Martin Crusius uczył się w gimnazjum w Ulm, po czym studiował w Strasburgu. W 1554 r. został rektorem szkoły łacińskiej w Memmingen, w 1559 r. profesorem języka greckiego i łacińskiego na uniwersytecie w Tybindze. Od 1564 r. prowadził tam także wykłady z retoryki. Jako grecysta szybko zyskał uznanie, tak że dla jego słuchaczy musiano zbudować nową salę. Przybywali słuchać go studenci nawet z Grecji. Sam dawał studentom u siebie mieszkanie i wyżywienie.

Martin Crusius utrzymywał kontakty z zagranicznymi uczonymi m.in. z Theodosiosem Zygomalasem (1544-1607), który dążył do zjednoczenia Kościoła ewangelickiego z prawosławnym. Do historii filologii Crusius przeszedł jako twórca pierwszego niemieckiego komentarza do wszystkich pism Homera. Prowadził spór ze swoim byłym uczniem Philippem Nicodemusem Frischlinem (1547-1590), który różnie był oceniany.

W swoim głównym trzytomowym dziele »Annales Suevici« zebrał ogromny materiał dotyczący historii Szwabii i Wirtembergii. Praca ta w 1733 r. została przetłumaczona na język niemiecki przez Johanna Jacoba Mosera (1701-1785), uzupełniona i zakończona opisem życia jej autora. Duże znaczenie ma jego dariusz, w którym odnotował nie tylko swoje przeżycia lecz także lektury i zebrał wyciągi z pism drukowanych oraz rękopisów. W swoim dzienniku informuje o gościnach, które sam organizował lub na które był zapraszany oraz opisał stołowników, prowadzone rozmowy, jedzenie, napoje i czas trwania biesiady. Ma on dzisiaj istotne znaczenie jako źródło informacji kulturalnej i naukowej. Dziennik ten znajduje się obecnie w bibliotece uniwersyteckiej w Tybindze.

Osobliwym świadectwem pilności Martina Crusiusa są zebrane w 20 tomach zanotowane po grecku kazania. Jak z tego wynika regularnie uczęszczał do kościoła i chciał także spędzony tam czas wykorzystać do nauki tego języka.

Martin Crusius postrzegany jest jako pierwszy reprezentant filhellenizmu. Od 1573 r. prowadził razem z Jakobem Andreae (1528-1590) korespondencję z prawosławnym patriarchą Konstantynopola Jeremiasem Tranosem (1536-1595), która stanowiła jeden z pierwszych kontaktów ekumenicznych między luteranami a prawosławnymi.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑