Theo van Doesburg

Theo van Doesburg, właściwie Christian Emil Marie Küpper (ur. 30 sierpnia 1883 w Utrechcie; zm. 7 marca 1931 w Davos w Szwajcarii) – holenderski malarz, pisarz, rzeźbiarz, typograf, architekt i teoretyk sztuki.

Van Doesburg tworzył geometrycznie zbudowane obrazy i na tej podstawie można go zaliczyć do współzałożycieli abstrakcyjnego malarstwa. W 1917 był jednym z założycieli grupy artystów De Stijl i autorem pojęcia „sztuka konkretna”. Na krótki czas przyłączył się do dadaistów.

Theo van Doesburg in military service
Theo van Doesburg (ok.1915).
Źródło: Wikimedia Commons

Życiorys

Theo van Doesburg chciał początkowo zostać aktorem, ale od 1899 studiował malarstwo. W 1908 pierwszy raz zaprezentował swoje obrazy. W latach 1921–22 prowadził prywatne kursy projektowania architektonicznego w weimarskim Bauhausie. Tam poznał Waltera Gropiusa (1883–1969). W 1922 wprowadził dadaizm w Holandii i pod pseudonimem I. K. Bonset wydawał czasopismo Mecano. 10 stycznia 1923 pierwszym „wieczorem dada” (Dada-Soirée) w Hadze zainicjował w Holandii „kampanię dada”. Ostatni „wieczór dada” miał miejsce 13 kwietnia w Drachten, a w 1923 akcja dadaizmu zakończyła się.

Razem z Hansem Arpem (1887–1966) i jego żoną Sophie Taeuber-Arp (1889–1943) wykonał w latach 1926–28 wewnętrzne dekoracje w centrum Aubette w Strasburgu. Ponieważ nie odpowiadały gustom publiczności, zostały końcem lat 30-tych usunięte i w latach 1989–1994 ponownie odtworzone.

W 1931 Doesburg był w Paryżu współzałożycielem grupy „Abstraction-Création”, która została zastąpiona w 1946 przez „Salon des Réalités Nouvelles”. W 1947 odbyła się retrospektywna wystawa jego prac w Art of This Century w Nowym Jorku.

Literatura

  • Jo-Anne Danzker: Theo van Doesburg. Maler, Architekt. Prestel Verlag, München 2000.

Linki