Erasmus Schmidt

Erasmus Schmidt (także: Schmid, Schmied; ur. 17 kwietnia 1570 r. w Delitzsch; zm. 4 września 1637 r. w Wittenberdze) - niemiecki filolog i matematyk. (wyznania ewangelickiego)

Genealogia ↑

Ojciec Thomas Schmidt, burmistrz Delitzsch; matka Rebecca z domu Richter; - ożenił się 1) 3 października 1598 r. w Wittenberdze z Anną z domu Becker (1569-1623), 2) 18 listopada 1632 r. z Magdaleną z domu Tuchscherer (lub Tucher), córką adwokata z Miśni; z pierwszego małżeństwa miał 3 synów (2 wcześnie zmarło) i 2 córki, a z drugiego córkę (wcześnie zmarła).

Życiorys ↑

Schmidt uczęszczał od 1585 r. do szkoły książęcej Schulpforta, gdzie był uczniem Sethusa Calvisiusa (1556-1615). Od 1590 do 1592 r. studiował języki klasyczne, matematykę i nauki przyrodnicze na uniwersytecie w Wittenberdze i po nabyciu tytułu magistra prowadził tam wykłady.

W 1595 r. podróżował do Lewoczy (Słowacja), gdzie obiecano mu stanowisko rektora. Ponieważ to nie powiodło się, wrócił w tym samym roku do Wittenbergi. Tutaj został najpierw adiunktem na wydziale filozoficznym i od października 1597 r. był profesorem literatury greckiej. Był jednym z ostatnich niemieckich hellenistów, "który na wzór i w duchu Melanchtona (1497-1560) uczył języka greckiego i literatury greckiej". Schmidt posiadał wielką swobodę w sporządzaniu greckich wierszy, napisał podręcznik dialektów języka greckiego »Tractatus De dialectis graecis« (1604), wydał zbiór aleksandrynów Jana Filopona (ok. 475-490; zm. ok. 567-580) »Opusculum utilissimum de differentiis vocum Graecarum (…)« (1615), łacińską gramatykę Melanchtona z własnymi dodatkami i przetłumaczył pisma greckich pisarzy opatrując je komentarzami. Najdłużej ostało się wydanie pism Pindara (ur. ok. 522-518 p.n.e. zm. ok. 443-438 p.n.e), które zostało wyrugowane dopiero przez prace Christiana Gottloba Heyne (1729-1812) (»Pindari Carmina«, 1773).

25 marca 1614 r. został także profesorem matematyki. Na potrzeby studiów matematycznych napisał pismo »Prodromus conjunctionis magnae cometae d. X. Dec. MDCXVIII« (1619).

Paul Fleming (1609-1640) poświęcił Schmidtowi jeden ze swoich łacińskich wierszy pochwalnych. (Epigramm. IV, 18 wydanie z 1863 s. 339). Wśród wittenberskich profesorów przyczynił się do podniesienia znaczenia filologii w Saksonii, w podobnym stopniu jak Friedrich Taubmann (1565-1613).

Dzieła (wybór) ↑

  • Oratio Secularis In Alma Witebergensium Academia, In Festivitate Philosophica. 1602.
  • Dissertatio De Calendarii Emendatione. 1613.
  • Pindaru Periodos hoc est Pindari Lyricorum Principis, Plus Quam Sexcentis In Locis emaculati, ut iam legi & intelligi possit, Olympionikai. Pythionikai. Nemeonikai. Isthmionikai. 1616.
  • Prodromus Iubilaei Ecclesiastici Lutherani, seu Oratiunculae Duae. 1617.
  • Prodromus Coniunctionis Magnae, anno 1623. futurae. Das ist/ Kurtzes und Einfeltiges ... Bedencken von dem grossen Cometstern/ der in abgewichenem 1618. Jahre/ im Novembri sich erst recht sehen lassen/ und der vorstehenden grossen Coniunction, die anno 1623. geschehen wird/ gleichsam ein Morgenstern gewesen. 1619.
  • Philippi Melanchthonis Grammatica Latina. 1621.
  • Dissertatio De Calendarii Emendatione. 1629.
  • Hypomnemata Et Alia Quaedam, Ad Grammaticam Phil. Melanchthonis. 1637.
  • Novi Testamenti Jesu Christi Graeci, Hoc Est, Originalis Linguae Tameion (aliis Concordantiae). 1638.

Literatura ↑

  • Heinrich Klenz: Schmied, Erasmus. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 32, Duncker & Humblot, Leipzig 1891, s. 27.

Linki ↑

Autor: Roman Penkała