Ernst Heinrich Weber

Ernst Heinrich Weber (ur. 24 czerwca 1795 w Wittenberdze; zm. 26 stycznia 1878 w Lipsku) - niemiecki anatom, fizjolog i psycholog. (wyznania luterańskiego)

Ernst Heinrich Weber
Ernst Heinrich Weber.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Michael Weber (1754-1833), profesor teologii na uniwersytecie w Wittenberdze, po połączeniu uniwersytetu w Halle z uniwersytetem w Wittemberdze przeniósł się do Halle; matka N.N.; miał 12 rodzeństwa z dwóch małżeństw ojca wśród nich bracia Wilhelm Eduard Weber (1804-1891) i Eduard Friedrich Weber (1806-1871).

Życiorys

Ernst Heinrich Weber ukończył szkołę książęcą w Miśni, po czym studiował medycynę w Halle i Lipsku. W 1815 r. uzyskał tytuł doktora po obronie dysertacji »De systemate nerveo-organico«, a w 1817 r. habilitował się pracą zatytułowaną »Anatomia comparata nervi sympathici« na uniwersytecie w Lipsku i rozpoczął tam pracę jako Privatdozent. Już w 1818 r. został profesorem nadzwyczajnym anatomii porównawczej, w 1821 profesorem zwyczajnym anatomii i fizjologii oraz prowadził obie te katedry. W 1866 r. zrezygnował z kierowania katedrą fizjologii, a w 1871 r. odszedł także z katedry anatomii. Weber był rektorem uczelni lipskiej w latach 1838/39, 1843/44.

Zarówno jako badacz, jak również nauczyciel zyskał wielkie uznanie i przyczynił się do rozsławienia uniwersytetu w Lipsku. Zajmował się anatomią człowieka, porównawczą i mikroskopową oraz historią rozwoju zwierząt i psychologii, szczególnie jej stroną fizyczną. Jego prace dotyczyły m.in. mechaniki chodzenia, nauki o pulsie i resorpcji, akustyki fizjologicznej, narządów płciowych, białych i czerwonych krwinek, budowy i funkcji wątroby, ruchów tęczówki. Razem z Gustavem Theodorem Fechnerem należał do założycieli psychofizyki. Wspólnie sformułowali prawo Webera-Fechnera, głoszące, że przyrost wrażenia jest zależny w sposób logarytmiczny od siły (wielkości) bodźca pobudzającego.

W 1825 r. opisał, nazwaną jego imieniem »próbę Webera«, metodę badania słuchu polegająca na przyłożeniu wprawionego w drgania stroika do czoła lub szczytu czaszki pacjenta. Zdrowy pacjent słyszy jednakowo dźwięk w obu uszach, a u pacjenta z zaburzeniem ucha środkowego i zewnętrznego dźwięk wyda się mocniejszy w chorym uchu. Natomiast chory z odbiorczym uszkodzeniem słuchu będzie lepiej słyszał stroik w uchu zdrowym.

Razem z bratem Wilhelmem Eduardem Weberem studiował w 1825 r. mechanikę propagacji fali w środowisku płynnym. Wynikiem badań było dzieło »Wellenlehre auf Experimente gegründet oder über die wellentropfbaren Flüssigkeiten mit Anwendung auf die Schall- und Lichtwellen«, w którym zredagowano syntezę hydrodynamiki i pierwszy raz oszacowano prędkość przepływu krwi.

Opisał układ wzmacniający zdolność odbierania dźwięków u niektórych gatunków ryb kostnoszkieletowych, który nazwany został »aparatem Webera«. Drgania odbierane przez ciało ryby są przekazywane do pęcherza pławnego i przez aparat Webera do błędnika.

Poza tym Weber był jednym z pierwszych w Niemczech, którzy starali się, aby osiągnięcia nauki uczynić użytecznymi dla sztuki i rzemiosła przez współpracę przy zakładaniu towarzystwa politechnicznego.

Dzieła (wybór)

  • De aure et auditu hominis et animalium, 1820.
  • Wellenlehre auf Experimente gegründet oder über die wellentropfbaren Flüssigkeiten mit Anwendung auf die Schall- und Lichtwellen, 1825 (razem z bratem Wilhelmem Eduardem Weberem).
  • Annotationes anatomicae et physiologicae. Programmata collecta. Fasciculi tres, 3 tomy, 1834-1851.
  • Zusätze zur Lehre vom Baue und den Verrichtungen der Geschlechtsorgane, 1846.
  • Beurteilung einer an die Stände des Königreichs Sachsen gerichteten Petition um Aufhebung der gesetzlichen Bestimmung über die Behandlung der Leichen der Selbstmörder und namentlich über die Ablieferung dieser Leichen an die Anatomie zu Leipzig, 1867.
  • Über die Anwendung der Wellenlehre auf die Lehre vom Kreislauf des Blutes und insbesondere auf die Pulslehre, 1889.

Literatura

  • Pagel: Weber, Ernst Heinrich. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 41, Duncker & Humblot, Leipzig 1896, s. 290.

Linki

Autor: Roman Penkała