Ernst Rietschel

Ernst Friedrich August Rietschel (ur. 15 grudnia 1804 w Pulsnitz; zm. 21 lutego 1861 w Dreźnie) – niemiecki rzeźbiarz w dobie późnego klasycyzmu. (wyznanie ewangelickie)

Medalion na grobie Ernst Rietschel.
Ernst Rietschel. Autor Julius Thaeter (1804–1870)
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Friedrich Ehregott (1768–1828), rękawicznik, później kościelny w kościele św. Mikołaja w Pulsnitz; matka Caroline Salome Röllig (1770–1834); miał 5 rodzeństwa (3 wcześnie zmarło); – ożenił się 1) w Lauchhammer w 1832 z Albertine Trautschold (1811–35,) z Bockwitz (obecnie część Lauchhammer), 2) w Dreźnie w 1836 z Charlotte Carus (1810–38) z Lipska, 3) w Jenie w 1841 z Marie (Maria) Hand (1819–47) z Jeny, 4) w Dreźnie w 1851 z Friederike Oppermann (1841–1906) z Wörth/Donau; z pierwszego małżeństwa miał 2 córki, z drugiego jednego syna Wolfganga (1837–74), z trzeciego 2 synów i córkę, z czwartego jedną córkę.

Życiorys

Ernst Rietschel po krótkim okresie nauki kupiectwa uczył się od 1820 r. w Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie. Od 1823 r. kształcił się za modelarza u rzeźbiarza dworskiego Franza Pettricha (1770–1844) w odlewni żelaza w Lauchhammer. W listopadzie 1826 wstąpił do atelier Christiana Daniela Raucha (1777–1857) w Berlinie. W 1828 r. otrzymał za wykonany relief Abschied des Ikarios von Penelope und Odysseus saksońskie stypendium na pobyt we Włoszech. W tym samym roku brał udział jako reprezentant firmy Raucha w położeniu kamienia węgielnego pod posąg Albrechta Dürera (1471–1528) w Norymberdze i odwiedził Johanna Wolfganga von Goethego (1749–1832) w Weimarze. W 1830 r. pracował razem z Rauchem w Monachium, gdzie zawarł znajomość z Bertelem Thorvaldsenem (1770–1844) i Ludwigiem Schwanthalerem (1802–1848). Dopiero w zimie 1830/31 wykorzystał otrzymane stypendium na pobyt w Rzymie. Pierwszym jego wielkim zleceniem, otrzymanym dzięki pośrednictwu Raucha było wykonanie pomnika zmarłego króla Saksonii Fryderyka Augusta I Wettyna (1750–1827). Modele były sporządzone w 1831/32, odsłonięcie pomnika odbyło się w 1843 r. w Dreźnie.

W 1832 r. powołano go na profesora rzeźbiarstwa do Akademii Sztuk Pięknych w Dreźnie. We współpracy z wieloma wybitnymi architektami, m.in. z Gottfriedem Semperem (1803–1879), był odpowiedzialny za rzeźbiarskie ozdabianie wielu budowli, przede wszystkim w Dreźnie. Razem z Ernstem Hähnelem (1811–1891) zaprojektował w latach 1839–43 rzeźby dla Królewskiego Teatru Dworskiego zwanego też Operą Sempera oraz w latach 1851–54 razem z Hähnelem i Johannesem Schillingiem (1828–1910) ozdobił Galerię Sempera. W 1843 r. odbył podróż do Belgii i Paryża. W 1851 r. odrzucił powołanie do Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu, jak również w 1859 r. propozycję kierowania Akademią Sztuk Pięknych w Berlinie.

Rietschel był jednym z najważniejszych rzeźbiarzy XIX wieku. Reprezentował nowoczesne, zorientowane bezpośrednio na rzeczywistość pojmowanie sztuki. Szczególne znaczenie dla historii tworzenia pomników miały jego projekty odsłoniętego w 1853 r. w Brunszwiku pomnika Lessinga, jak również odsłonięty w 1857 r. w Weimarze podwójny posąg Goethego i Schillera. Jego uczniami byli m.in. Johannes Schilling (1828–1910), Adolf von Donndorf (1835–1916) i Gustav Adolph Kietz (1824–1908).

Ernst Rietschel zmarł 21 lutego 1861 r. w wyniku długotrwałej choroby płuc i został pochowany w Dreźnie na cmentarzu Trinitatisfriedhof.

Rzeźby (wybór)

 

 

Pomnik Lessinga w Brunszwiku

 

Pomnik Lessinga w Brunszwiku.
Wikimedia Commons

Pomnik Marcina Lutra w Waszyngtonie

 

Pomnik Marcina Lutra w Waszyngtonie (kopia pracy Rietschela w Wormacji).
Wikimedia Commons

195px GoetheAndSchillerMonumentAtWeimar

 

Pomnik Goethego i Schillera w Weimarze.
Wikimedia Commons

 

  • Posąg Neptuna na rynku w Nordhausen, 1828.
  • Pomnik Fryderyka Augusta I w Dreźnie, 1828–35.
  • Popiersia i reliefy w auli uniwersyteckiej Augusteum w Lipsku, 1833–36.
  • Reliefy w szczycie Opernhaus Unter den Linden w Berlinie, 1844.
  • Pieta w Kościele Pokoju w Poczdamie, 1847–54.
  • Pomnik Lessinga w Brunszwiku, 1849–53.
  • Pomnik Gellerta w Hainichen, 1855.
  • Pomnik Goethego i Schillera w Weimarze, 1856.
  • Pomnik Carla Marii von Webera w Dreźnie, 1858.
  • Pomnik Marcina Lutra w Wormacji (od 1861 r. realizowany wg koncepcji Rietschela przez jego uczniów Adolfa von Donndorfa, Johannesa Schillinga i Gustava Adolpha Kietza, odsłonięty w 1868).

Literatura

  • R. Muther: Rietschel, Ernst w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 28, Duncker & Humblot, Leipzig 1889, s. 596–602.
  • Bärbel Stephan: Rietschel, Ernst Friedrich August w Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 21, Duncker & Humblot, Berlin 2003, ISBN 3-428-11202-4, s. 613.
  • Martin O. Johannes: Ernst Rietschel, der Bildhauer. Heimatwerk Sachsen, Dresden 1938.

Linki

Autor: Roman Penkała