Feliks Manz

Felix Manz (znany także jako: Mentzer Felix, Mantz; ur. ok. 1498 r. w Zurychu; zm. 5 stycznia 1527 r. tamże) - współzałożyciel ruchu anabaptystów w Zurychu i jego pierwszy męczennik.

Feliks Manz
Feliks Manz.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Johannes Manz (ok. 1460-1518), kanonik i prepozyt w katedrze Grossmünster w Zurychu; matka N.N..

Życiorys

Feliks Manz był nieślubnym synem prepozyta Johannesa Manza. Otrzymał staranne wykształcenie. Znał język łaciński, grecki i hebrajski. W latach 1520-21 należał razem z Konradem Greblem (1498-1526). do kręgu skupiającego się wokół Ulricha Zwingli (1484-1531). Grupa ta studiowała języki biblijne. W grudniu 1523 r. zerwał z Zwinglim z powodu rozbieżności w kwestii chrztu dzieci i jego ścisłej współpracy z zarządem Zurychu. Manz był jednym z siedmiu sygnatariuszy listu z 5 września 1524, który Konrad Grebel napisał do Thomasa Müntzera (1489-1525). W grudniu 1524 r. przekazał zuryskiej Radzie Miasta protest, w którym krytykował połączenie, które ustanowił Zwingli między obrzezaniem a chrztem, przymierzem Boga z Abrahamem i przymierzem Boga, które zawarł w Chrystusie z ludźmi. W tym czasie wydał sześć traktatów Andreasa Bodensteina (1486-1541) zwanego Karlstadtem, które skierowane były przeciw Marcinowi Lutrowi (1483-1546). Na skutek interwencji reformatora Bazylei, Jana Oekolampada (1482-1531) nie mógł opublikować traktatu Bodensteina o chrzcie dzieci.

17 stycznia 1525 r. odbyła się w Zurychu dysputa o chrzcie dzieci, podczas której Grabel, Manz i Wilhelm Reublin (1484-1559) reprezentowali anabaptystów. Rada Miasta zwycięzcą dysputy ogłosiła Ulricha Zwingli i zakazała dalszego rozważania kwestii chrztu. 21 stycznia 1525 r. w odpowiedzi na to Grebel lub Manz ochrzcili ponownie Jörga Blaurocka (1492-1529) i obaj dokonali wzajemnych chrztów. Od tego momentu zwykle przyjmuje się początek anabaptyzmu.

Feliks Manz szerzył anabaptyzm w Bazylei, Gryzonii, Appenzell, St. Gallen, Schaffhausen i Zurychu. Wzrastające wpływy anabaptyzmu zaniepokoił władze Zurychu, które kazały aresztować Manza, Grebla i Blaurocka. Dwa tygodnie później skazańcom udało się zbiec z więzienia. W grudniu 1526 r. Manz ponownie został aresztowany i 5 stycznia 1527 r. wykonano na nim karę śmierci przez utopienie w rzece Limmat. W ten sposób stał się pierwszym i najznamienitszym męczennikiem zuryskiego anabaptyzmu.

Literatura

  • Ludwig Keller: Manz, Felix. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 20, Duncker & Humblot, Leipzig 1884, s. 280.

Linki

Artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Autor: Roman Penkała