Ferdinand Schubert

Ferdinand Lukas Schubert ( ur. 18 października 1794 w Himmelpfortgrund (obecnie część Wiednia); zm. 26 lutego 1859 w Wiedniu) - austriacki nauczyciel, organista i kompozytor. Znaczenie uzyskał dzięki przekazaniu wszystkich dzieł Franza Schuberta (1797–1828). (wyznanie katolickie)

Ferdinand Schubert
Ferdinand Schubert, ok. 1850.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Franz Theodor (1763–1830), z Vysokiej na Morawach (do 1948 Nová Ves, niem. Neudorf-Alt także Neudorf bei Altstadt), nauczyciel, kompozytor; matka Elisabeth (1756–1812), córka ślusarza Franza Johanna Vietza (1720–68) i puszkarza w Zlaté Hory (niem. Zuckmantel) na Śląsku i Marii Elisabeth Riedel (ur. 1724) z Białej Nyskiej (niem. Bielau); matka przybrana od 1813 Anna Kleinböck (ur. 1783) z Wiednia; miał 13 rodzeństwa (9 wcześnie zmarło); – ożenił się 1) w 1816 z Anną Schüler, 2) w 1832 z Therese Spazierer; dzieci z obu małżeństw miał 29 dzieci, z których przeżyło tylko 12.

Życiorys

Pierwszych lekcji gry na fortepianie i skrzypcach udzielili mu jego ojciec i starszy brat Ignaz. Następnie Ferdinand Schubert uczył się śpiewu, gry na organach, skrzypcach, fortepianie oraz basu generalnego i kompozycji u Michaela Holzera, a harmonii u Josepha Drechslera (1782–1852). W latach 1807–09 uczęszczał do Normal-Hauptschule zu St. Anna, szkoły przygotowującej nauczycieli, po ukończeniu której został nauczycielem pomocniczym swojego ojca. Podobną funkcję pełnił od 1810 r. w szkole przy sierocińcu (Hauptschule des k. k. Waisenhauses), a w 1816 r. awansował tam na pełnoprawnego nauczyciela. W 1820 r. otrzymał posadę kierownika szkoły w Altlerchenfeld, w 1824 został nauczycielem w Normal-Hauptschule zu St. Anna. Jako dyrektor tej placówki (od 1851) przeprowadził jej reorganizację w Normal-Hauptund Unterrealschule. W latach 1841–51 był także nauczycielem pedagogiki w szkole urszulanek dla dziewcząt, gdzie prowadził kursy pedagogiczne dla przyszłych nauczycielek.

Oprócz sukcesów pedagogicznych, za które odznaczony został w 1855 r. Złotym Krzyżem Zasługi Cywilnej z Koroną (niem. Goldenes Verdienstkreuz mit der Krone), był cenionym tenorem i uznanym organistą. Od 1820 r. był kierownikiem chóru (Regens Chori) przy kościele Pfarrkirche Altlerchenfeld. W 1822 r. zabiegał bezskutecznie o stanowisko dworskiego organisty. W 1838 r. został honorowym profesorem gry na organach w Wiedeńskim Konserwatorium oraz pełnił ważne funkcje w wiedeńskim życiu muzycznym.

Największą zasługą Ferdinanda Schuberta była dbałość o spuściznę muzyczną brata Franza, której został zarządcą. Był jednym z jego najważniejszych kopistów i propagatorem jego dzieł, przez to, że troszczył się o ich wydawanie i grał je podczas własnych koncertów.

Dzieła (wybór)

Pisma

  • Der kleine Kopfrechner, 1826.
  • Der kleine Feldmesser, 1830.
  • Der kleine Stereometer, 1832.
  • Der kleine Geograph, 1833.
  • Der kleine deutsche Grammatiker, 1841.
  • Versuch einer Naturgeschichte für Volksschulen, 1851.

Kompozycje

  • Hirtenmesse, opus 13.
  • Salve Regina, opus 12.
  • Messe F-dur (1830), opus 10.
  • Filiae Regum.
  • Regina Coeli.
  • Requiem op. 9.

Literatura

  • Constantin von Wurzbach: Schubert, Ferdinand (Schulmann) w Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich. 32. Theil. Kaiserlich-königliche Hof- und Staatsdruckerei, Wien 1876, s. 27–29.
  • Welti, Heinrich: Schubert, Ferdinand w Allgemeine Deutsche Biographie 32 (1891), s. 612-613.

Linki

Autor: Roman Penkała