Franz Passow

Franz Ludwig Carl Friedrich Passow (ur. 20 września 1786 r. w Ludwigslust; zm. 11 marca 1833 r. we Wrocławiu) - niemiecki filolog klasyczny. (wyznania luterańskiego)

Franz Passow. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Moritz Joachim Christoph (ur. 1753), dr teologii; matka Wilhelmine Margaretha Beust (ur. 1764); miał 12 rodzeństwa; - ożenił się 1) w Gocie w 1808 r. z Luise Wichmann (zm. 1814), 2) we Wrocławiu w 1816 r. z Christine, córką profesora Ludwiga Wachlera (1767-1838); z 1) małżeństwa miał 1 syna Wilhelma Arthura (1814-64, dyrektor gimnazjum w Raciborzu i Toruniu), z 2) małżeństwa miał 3 synów i 4 córki.

Życiorys

Franz Passow uczęszczał w latach 1802-04 do gimnazjum w Gocie, gdzie jego nauczycielem był Friedrich Jacobs (1764-1847). Od 1804 r. studiował w Lipsku język grecki u Gottfrieda Hermanna (1772-1848) i język łaciński u Christiana Daniela Becka (1757-1832). Podczas pobytu w Halle w domu Friedricha Augusta Wolfa (1759-1824) spotkał Goethego (1749-1832), który polecił Passowa na stanowisko profesora języka greckiego w gimnazjum w Weimarze. W maju 1807 r. Franz Passow objął tę posadę, mimo że nie miał jeszcze ukończonych studiów. W wyniku intryg stracił jednak życzliwość Goethego i stanowisko. W 1810 r. przeniósł się jako wicedyrektor do Conradinum w Jenkau (obecnie Jankowo Gdańskie). W 1814 r. Conradinum zostało rozwiązane i w latach 1814/1815 studiował w Berlinie u Friedricha Augusta Wolfa. W 1815 r. został profesorem historii i kultury grecko-rzymskiej na uniwersytecie we Wrocławiu, gdzie pracował do śmierci.

Oprócz pracy pedagoga był aktywny politycznie. Swoją bazującą na grece koncepcję "edukacji narodowej" przedstawiał w założonym razem z Reinholdem Bernhardem Jachmannem (1767-1843) w 1812 r. czasopiśmie "Archiv für deutsche Nationalerziehung". We Wrocławiu powstało jego główne dzieło słownik języka greckiego "Handwörterbuch der griechischen Sprache", który stanowił zasadniczą przeróbkę słownika opracowanego przez Johanna Gottloba Theaenusa Schneidera (1750-1822). Słownik Passowa stanowił z kolei podstawę dla słownika "Greek-English Lexicon" Henry'ego George'a Liddella i Roberta Scotta.

Także jako tłumacz greckich i łacińskich klasyków uzyskał uznanie. W 1829 r. Franz Passow opublikował razem z Karlem Ernstem Christophem Schneiderem "Museum criticum Vratislaviense".

Dzieła (wybór)

• Musaeos. 1810.
• Über Zweck, Anlage und Ergänzung Griechischer Wörterbücher. 1812.
• Grundzuege der Griechischen und Roemischen Litteraturgeschichte. 1816.
• Meletemata critica in Aeschyli Persas. 1818.
• Carmen saeculare. 1824.
• Die Lehre vom Zeitmaasse der Griechischen Sprache. 1826.
• Handwörterbuch der griechischen Sprache. 2 tomy, 1841-47.

Literatura

• Adolf Schimmelpfennig: Passow, Franz. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 25, Duncker & Humblot, Leipzig 1887, s. 210-215.
• Wolfhart Unte: Passow, Franz Ludwig Karl Friedrich. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 20, Duncker & Humblot, Berlin 2001, ISBN 3-428-00201-6, s. 91.