Friedrich Ludwig Aemilius Kunzen
Friedrich Ludwig Æmilius Kunzen (ur. 24 września 1761 r. w Lubece; zm. 28 stycznia 1817 r. w Kopenhadze) - niemiecki kompozytor i dyrygent działający w Danii. (wyznania ewangelickiego).
Genealogia
Ojciec Adolf Karl Kunzen; matka N.N.; - ożenił się we Frankfurcie nad Menem w 1793 r. ze śpiewaczką Johanną Margarethą Antoinettą Zuccarini (ok. 1766-1842); miał 2 synów.
Życiorys
Pierwszym nauczycielem muzyki Kunzena był jego ojciec. Razem z nim występował już w 1768 r. w Londynie i grał na pianie jako cudownie muzycznie uzdolnione dziecko.
W 1781 r. rozpoczął studia prawnicze w Kilonii, gdzie spotkał Carla Friedricha Cramera (1752-1807), który utrzymywał kontakty z licznymi kompozytorami i łączyły go przyjacielskie więzi z duńsko-niemiecką inteligencją skupioną wokół Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724-1803), Heinricha Wilhelma von Gerstenberga (1737-1823) i Matthiasa Claudiusa (1740-1815). Dzięki Cramerowi poznał Johanna Abrahama Schulza (1747-1800), który odradził mu dalsze studia w Kilonii, a zalecił poświęcenie się karierze muzycznej w Kopenhadze, co Kunzen uczynił w 1787 roku.
W Kopenhadze występował najpierw na duńskim dworze jako cymbalista i pianista. Jego opera »Holger Danske« (1789) skomponowana do tekstu Jensa Immanuela Baggesena (1764-1826) opartego na eposie »Oberon« Christopha Martina Wielanda (1733-1813) uzyskała wielkie uznanie. Stała się ona jednak powodem zaciętej tzw. "Holger waśni", która jednocześnie była sporem między duńską i niemiecką kulturą. W wyniku tego sporu Kunzen opuścił Danię.
Kolejne dwa lata spędził w Berlinie, gdzie razem z Johannem Friedrichem Reichardtem (1752-1814) wydawał w 1791 r. czasopismo muzyczne Musikalisches Wochenblatt. W latach 1792-1794 był dyrektorem muzycznym w teatrze we Frankfurcie nad Menem, w 1795 r. dyrektorem w operze w Pradze i po odejściu swojego mentora Schulza został w 1796 r. jego następcą jako muzyczny dyrektor orkiestry królewskiej w Kopenhadze. Stanowisko to piastował, aż do śmierci.
W czasie jego działalności w Kopenhadze pojawiały się regularnie w repertuarze teatralnym jego opery i śpiewogry m.in. »Hemmeligheden« (1796), »Viinhøsten« (1796, wystawiona już w 1793 r. we Frankfurcie nad Menem pt. »Die Weinlese«), »Erik Eiegod« (1798), »Eropolis« (1803). Oprócz tego tworzył muzykę teatralną m.in. »Dannequinderne« (1805). Wystawiał także utwory klasyków wiedeńskich: w 1798 r. »Così fan tutte« (pol. Tak czynią wszystkie, czyli szkoła kochanków) i w 1807 »Don Giovanni« Wolfganga Amadeusa Mozarta (1756-1791), jak również »Schöpfung« (pol. Stworzenie świata) Josepha Haydna (1732-1809). Oprócz zajmowanego stanowiska na królewskim dworze był także dyrektorem muzycznym w Det harmoniske Selskab.
Istotny wpływ na Kunzena wywarł Schulz, który swoimi pieśniami »Liedern im Volkston« (1782-90) urzeczywistnił nowy pedagogiczny ideał popularnej pieśni. Jego oratorium »Halleluja der Schöpfung« (1796) powstało dwa lata przed oratorium »Schöpfung« Haydna i należy do najbardziej znanych jego utworów.
Dzieła (wybór)
- Compositionen der in dem ersten Theile der Gedichte meines Vaters enthaltenen Oden und Lieder. 1784.
- Die Fischer : Ein Singspiel in 3 Aufzügen, nach Joh. Ewald verdeutscht v. Christn. Friedr. Sander ; D. Musik. 1786.
- Holger Danske : Opera i tre Acter. 1789
- Das Fest der Winzer oder die Weinlese : Eine Oper in drey Acten. 1796.
- Das Halleluja der Schöpfung. 1796.
- Arie Der Wein ist Goldes werth : Aus der Oper Das Fest der Winzer. 1800.
- Gesänge aus der Oper: Ossian's Harfe : in drey Acten. 1800.
- Den Logeren : Syngespil i een Akt. 1804.
- Das Fest der Winzer oder Wer führt die Braut nach Hause? : komische Oper in drey Aufzügen. 1807.
- Arien und Gesänge aus dem komischen Singspiel: Das Fest der Winzer, oder: Wer führt die Braut nach Hause? : in 3 Aufzügen. 1807.
Literatura
- Robert Eitner: Kunzen, Friedrich Ludwig Aemilius. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 17, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, s. 403.
- Klaus Hortschansky: Kunzen, Friedrich Ludwig Aemilius. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 13, Duncker & Humblot, Berlin 1982, ISBN 3-428-00194-X, s. 311.
Linki
- Dzieła Friedricha Ludwiga Aemiliusa Kunzena w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.