Friedrich Ueberweg

Friedrich Ueberweg (ur. 22 stycznia 1826 r. w Leichlingen k. Solingen; zm. 9 czerwca 1871 r. w Królewcu (niem. Königsberg)) - niemiecki filozof. (wyznania luterańskiego)

Genealogia ↑

Ojciec Johann Gottlob Friedrich Überweg (zm. 1826), pastor; matka Helene z domu Böddinghaus (1798-1868), córka pastora; - ożenił się w 1863 r. z Luise Panzenhagen z Pillau (obecnie Bałtijsk); miał 4 dzieci.

Życiorys ↑

Już kilka tygodni po narodzeniu stracił ojca i jego wychowaniem zajmowała się matka, która towarzyszyła mu w każdym miejscu jego pobytu. Pierwsze lata życia spędził razem z mamą u dziadka Böddinghausena w Ronsdorfie. Po ukończeniu gimnazjum w Düsseldorfie i Elberfeldzie studiował filologię na uniwersytetach w Getyndze u Karla Friedricha Hermanna (1804-1855) i cztery lata w Berlinie. W Berlinie słuchał wykładów filologicznych u Augusta Boeckha (1785-1867), historycznych u Leopolda von Ranke (1795-1886), teologicznych u Augusta Neandera (1789-1850) i Augusta Twestena (1789-1876) oraz filozoficznych u Friedricha Adolfa Trendelenburga (1802-1872). W 1850 r. po obronie pracy De elementis animae mundi Platonicae otrzymał w Halle tytuł doktora. W tym samym roku zdał w Berlinie egzamin dla nauczycieli szkół wyższych. Po działalności jako nauczyciela w Dreźnie, Duisburgu i Elberfeldzie, habilitował się w listopadzie 1852 r. w Bonn i wykładał tam filozofię jako privatdozent. W 1862 r. został profesorem nadzwyczajnym na uniwersytecie w Królewcu, a w 1868 r. profesorem zwyczajnym.

Zwalczał subiektywizm filozofii Immanuela Kanta i opowiadał się za idealizmem realistycznym Friedricha Schleiermachera i Friedricha Adolfa Trendelenburga, który reprezentował przede wszystkim w swoim »systemie logiki«. Szczytem ludzkiego poznania była dla niego idea duszy świata. Najważniejszym jego dziełem, które uzyskało duże uznanie i rozpowszechnienie w świecie naukowym była książka Grundriß der Geschichte der Philosophie (Zarys historii filozofii).

Dzieła (wybór) ↑

  • Die Entwickelung des Bewusstseins durch den Lehrer und Erzieher, 1853.
  • System der Logik und Geschichte der logischen Lehren, 1857.
  • Exposition scientifiques des principes de la géométrie, 1860.
  • Untersuchungen über die Echtheit und Zeitfolge platonischer Schriften und über die Hauptmomente aus Plato's Leben, 1861.
  • Friedrich Ueberwegs Grundriß der Geschichte der Philosophie 3 części 1862-66.

Literatura ↑

  • O. Liebmann: Ueberweg, Friedrich. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 29, Duncker & Humblot, Leipzig 1889, s. 119–121.
  • Wolfdietrich von Kloeden: Friedrich Ueberweg. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 12, Bautz, Herzberg 1997, ISBN 3-88309-068-9, s. 809-810.

Linki ↑

Autor: Roman Penkała