Ludwig Ganghofer

Ludwig Albert Ganghofer (ur. 7 lipca 1855 w Kaufbeuren; zm. 24 lipca 1920 w Tegernsee) – niemiecki pisarz, który stał się znany dzięki powieściom regionalnym. (wyznanie katolickie)

1908 FAKaulbach - Ludwig Ganghofer
Ganghofer, rysunek Friedricha Augusta von Kaulbacha z 1908 roku.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec August Ritter von Ganghofer (bawarski osobisty tytuł szlachecki od 1886, 1827-1900), leśniczy, bawarski radca ministerialny; matka Caroline (Lotte) Louis (1828–88); siostra Ida (poślubiła geografa Albrechta Pencka); – ożenił się w Wiedniu w 1882 z Cathariną Engel (1859–1930); dzieci syn i 3 córki.

Życiorys

Ludwig Ganghofer uczęszczał do szkół w Welden koło Augsburga, Neuburg/Donau, Augsburgu i w 1873 r. ukończył gimnazjum w Ratyzbonie (niem. Regensburg). Ponieważ chciał zostać technikiem przez rok pracował jako ślusarz i monter w fabryce maszyn w Augsburgu. W latach 1875–79 studiował najpierw mechanikę na politechnice w Monachium, potem historię literatury i filozofię na uniwersytetach w Monachium, Berlinie i Lipsku, gdzie w 1879 r. uzyskał stopień doktora filozofii.

W Berlinie nawiązał kontakt z monachijskim teatrem Gärtnerplatztheater, dla którego napisał w 1880 r. pierwszą sztukę Der Herrgottschnitzer von Ammergau, która odniosła duży sukces. W 1881 r. Ganghofer został dramaturgiem w wiedeńskim teatrze Wiener Ringtheater. Następnie pracował jako wolny pisarz, współpracownik czasopisma Die Gartenlaube – Illustrirtes Familienblatt, które publikowało jego pierwsze powieści regionalne. Od 1886 do 1891 był felietonistą w Wiener Tagblatt.

W 1894 r. Ludwig Ganghofer osiadł w Monachium, lato spędzał regularnie w górach, wielokrotnie podróżował do Włoch i w zimie chodził po górach oraz jeździł na nartach. W 1897 r. kupił domek myśliwski w Gaistal am Wetterstein (Tyrol), gdzie jego gośćmi byli m.in. Ludwig Thoma (1867–1921), Franz von Stuck (1863–1928), Rainer Maria Rilke (1875–1926), Paul Heyse (1830–1914), Hugo von Hofmannsthal (1874–1929) i Richard Strauss (1864–1949). Ganghofer reprezentował powierzchowny panteistyczny kult natury i biologiczny materializm.

Wzorem dla Ludwiga Ganghofera był Ludwig Anzengruber (1839–1889), którego poznał w Wiedniu. Ganghofer swoje sztuki (ok. 20) przekształcał często w powieści. Kronika rodzinna i młodość spędzona w Welden dostarczały mu materiału do opisywanych przez niego postaci. W 1883 r. był pierwszy raz nad Königssee (pol. Jezioro królewskie). Zainspirowany przez Die Ahnen Gustava Freytaga (1816–1895) napisał plan przedstawienia historii niemieckiej wsi na przykładzie bawarskim. Seria powieści Die Watzmannskinder ukazuje historię ludu w rejonie Berchtesgadener Land od wczesnego średniowiecza do XVIII wieku. Na przełomie wieku Ganghofer był bardzo popularnym i produktywnym pisarzem i jednym z najczęściej czytanych autorów książek o treści regionalnej. Jego dzieła doczekały się wielokrotnych edycji i później zostały w dużej części sfilmowane. W Monachium założył razem z Ernstem von Wolzogenem (1855–1934) Wolne Towarzystwo Literackie (niem. Freie Literarische Gesellschaft). W Monachium przebywał w salonie Elsy Bernstein (1866–1949).

W latach 1915–1917 był korespondentem wojennym, pisał liczne wiersze wojenne, które ukazały się w zbiorach Eiserne Zither i Neue Kriegslieder. Wyrażają one jego patriotyczne poglądy oraz pochwałę Paula von Hindenburga (1847–1934) i cesarza Wilhelm II (1859–1941), który był jego osobistym przyjacielem i gorliwym czytelnikiem jego pism. W czasie pracy na froncie Ganghofer został ciężko ranny i otrzymał Krzyż Żelazny. Podobnie jak jego przyjaciel Ludwig Thoma należał do założonej w 1917 r. Niemieckiej Partii Ojczyźnianej (niem. Deutsche Vaterlandspartei, DVP). Po jej rozwiązaniu w 1918 r. nie zajmował się więcej polityką.

Po zakończeniu działalności reportera wojennego pracował aż do śmierci jako pisarz. Ostatnie pismo Das Land der Bayern in Farbenphotographie zadedykował ostatniemu królowi Bawarii Ludwikowi III Wittelsbach (1845–1921).

GanghoferGrab
Grób Ludwiga Ganghofera.
Źródło: Wikimedia Commons

Ludwig Ganghofer zmarł 24 lipca 1920 w Tegernsee i został pochowany na cmentarzu w Rottach-Egern obok swojego przyjaciela Ludwiga Thoma.

Dzieła (wybór)

  • Der Herrgottschnitzer von Ammergau, 1880.
  • Der Jäger von Fall. Eine Erzählung aus dem bayerischen Hochlande, 1883.
  • Die Sünden der Väter. Roman 1886.
  • Edelweißkönig. Eine Hochlandsgeschichte, 2 tomy, 1886.
  • Der Unfried. Ein Dorfroman, 1888.
  • Der Herrgottschnitzer von Ammergau. Eine Hochlandsgeschichte, 1890.
  • Fliegender Sommer, 1892.
  • Der Klosterjäger. Roman aus dem 14. Jahrhundert, 1892.
  • Der Besondere. Eine Hochlandsgeschichte, 1893.
  • Die Martinsklause. Roman aus dem Anfang des 12. Jahrhunderts, 2 tomy, 1894.
  • Die Fackeljungfrau. Eine Bergsage, 1894.
  • Schloß Hubertus. Roman in zwei Bänden, 1895.
  • Die Bacchantin. Roman in zwei Bänden, 1897.
  • Das Schweigen im Walde. Roman in zwei Bänden, 1899.
  • Das Gotteslehen. Roman aus dem 13. Jahrhundert, 1899.
  • Der laufende Berg. Ein Hochlandsroman, 1899.
  • Der Dorfapostel. Hochlandsroman, 1900.
  • Das neue Wesen. Roman aus dem 16. Jahrhundert, 1902.
  • Der Hohe Schein. Roman, 2 tomy, 1904.
  • Gewitter im Mai. Novelle, 1904.
  • Der Mann im Salz. Roman aus dem anfang des 17. Jahrhunderts, 2 tomy, 1906.
  • Damian Zagg, 1906.
  • Waldrausch. Roman, 1907.
  • Lebenslauf eines Optimisten, 3 tomy
    • Buch der Kindheit, 1909.
    • Buch der Jugend, 1910.
    • Buch der Freiheit, 1911.
  • Der Ochsenkrieg. Roman aus dem 15. Jahrhundert, 2 tomy, 1914.
  • Die Trutze von Trutzberg. Eine Geschichte aus Anno Domini 1445, 1915.
  • Reise zur deutschen Front, 1915.
  • Bei den Heeresgruppen Hindenburg und Mackensen, 1916.
  • Das große Jagen. Roman aus dem 18. Jahrhundert, 1918.
  • Ludwig Ganghofer's Gesammelte Schriften, 40 tomów, 1906-1921.
  • wydania pośmiertne
  • Hochlandzauber. Geschichten aus den Bergen, 1931.
  • Bergheimat. Erlebtes und Erlauschtes, 1933.
  • Die Fuhrmännin. Hochlandsgeschichte, 1942.

Literatura

  • Leonhard Lenk: „Ganghofer, Ludwig” w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 6, Duncker & Humblot, Berlin 1964, s. 60 (online).
  • Emil Karl Braito: Ludwig Ganghofer und seine Zeit. Löwenzahn Verlag, Innsbruck 2005.

Linki