Georg Joachim Zollikofer
Georg Joachim Zollikofer (ur. 5 sierpnia 1730 roku w St. Gallen, zm. 22 stycznia 1788 roku w Lipsku) - szwajcarski teolog ewangelicko-reformowany i twórca pieśni kościelnych.
Spis treści
Genealogia
Ojciec David Anton Zollikofer(1659-1750) z rodu Zollikofer von Altenklingen na zamku Schloss Altenklingen, prawnik; matka Anna Elisabeth Högger; - ożenił się 1) w 1756 roku z Susanną Reginą Leroy (zm. w 1779 roku), 2) w 1780 roku z Henrike Sechehaye; dzieci ??
Życiorys
Zollikofer po ukończeniu gimnazjum w rodzinnym mieście i Bremie, studiował od 1751 roku teologię w Utrechcie. Po krótkiej podróży do Holandii wrócił w 1753 roku do rodzinnego miasta. W 1754 roku otrzymał posadę kaznodziei w zborze Murten w dzisiejszym kantonie Freiburg, po czym przeniósł się kolejno do Monsheim (Rheinhessen) i Neu-Isenburgu koło Frankfurtu nad Menem, zboru założonego w 1699 roku przez hugenotów.
W 1758 roku został pastorem w reformowanym zborze francusko-niemieckim w Lipsku. W ukształtowanym pod wpływem luteranizmu Lipsku Zollikofer cieszył się dużym powodzeniem, o czym świadczy duża liczba studentów teologii przychodzących na jego słynne kazania.
W 1777 roku odwiedził razem z żoną Johanna Caspara Lavatera w Zurychu. W ostatnich latach życia miał coraz większe problemy ze zdrowiem. W 1787 roku chciał opuścić Lipsk i wrócić do Zurychu. Na prośbę parafian pozostał jednak nadal w lipskim zborze, ale już w następnym roku zmarł.
Znaczenie ↑
Ponieważ praca w małym zborze pozostawiała mu sporo wolnego czasu postanowił wykorzystać swoje zdolności na innej niwie. Był popularyzatorem nowej teologii oświeceniowej. Jego kazań słuchał Johann Jacob Reiske, który tak o nim napisał:
"żeby wszyscy nauczyciele chrześcijan chcieliby być tak przyjaźnie do ludzi nastawieni jak Zollikofer”.
O jego sławie świadczy także fakt, że wiele osób przebywających w Lipsku chciało się z nim spotkać. Do ich grona należał Denis Diderot, który w 1773 roku spotkał się z nim w przerwie podczas podróży do Sankt Petersburga.
Oprócz kazań opublikował zmodernizowany kancjonał Neues Gesangbuch (1766) z pieśniami, ktore przetłumaczył z języka angielskiego i francuskiego. Śpiewnik ten zawierał także jego pieśni między innymi Laß mich, o Herr, in allen Dingen (EG 414) i Nimm hin den Dank für deine Liebe (EG/BEP 595).
Zollikofer prowadził korespondencję z licznymi pisarzami i uczonymi okresu późnego oświecenia. Do grona jego przyjaciół należeli m.in. Johann Caspar Lavater, ktory zadedykował mu swoje dzieło Geheimes Tagebuch (2 część, 1771-73) oraz Johann Wolfgang von Goethe, Johann August Ernesti, Christian Felix Weiße.
Dwadzieścia lat po jego śmierci Goethe uhonorował go w Dichtung und Wahrheit obok Karla Wilhelma Jerusalema, Johanna Joachima Spaldinga i innych, jako jednego z tych, dzięki którym przez ich dobry i czysty styl religia i pokrewna jej nauka obyczajów znalazła uznanie u osób o wyrobionym smaku.
Georg Joachim Zollikofer pracował także jako tłumacz. Jego najważniejszymi pracami w tym zakresie są tłumaczenia rozpraw napisanych w języku francuskim przez jego przyjaciela Johanna Georga Sulzera: Vermischte philosophische Schriften. Z języka angielskiego przetłumaczył Brydone's Reise durch Sicilien und Malta in Briefen an William Beckford, nie podając przy tym swego nazwiska, co także uczynił przy tłumaczeniu książki Louise'y d'Épinay Les conversations d' Emilie.
Dzieła (wybór)
- Neues Gesangbuch, oder Sammlung der besten geistlichen Lieder und Gesänge: zum Gebrauche bey dem öffentlichen Gottesdienste herausgegeben von G. J. Zollikofer. Leipzig, 1766.
- Sammlung geistlicher Lieder und Gesänge, zum Gebrauche Reformirter Religionsverwandten. Leipzig, 1767.
- Predigten. Leipzig, 1769-1774.
- Anreden und Gebete: Zum Gebrauche bei dem gemeinschaftlichen & auch dem häusl. Gottesdienste. Leipzig, 1777.
- Abhandlung über die moralische Erziehung. Leipzig, 1783.
- Predigten über die Würde des Menschen, und den Werth der vornehmsten Dinge, die zur menschlichen Glückseligkeit gehören, oder dazu gerechnet werden. Leipzig, 1784.
Literatura
- Daniel Jacoby: Zollikofer, Georg Joachim. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 45, Duncker & Humblot, Leipzig 1900, s. 415–419.
- Werner Raupp: Georg Joachim Zollikofer w Historischen Lexikon der Schweiz.
Linki
- Pisma Georga Joachima Zollikofera w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.
- Portrety Georga Joachima Zollikofera w Digitaler Portraitindex.