Levin Goldschmidt


Levin Goldschmidt (ur. 30 maja 1829 w Gdańsku (niem. Danzig); zm. 16 lipca 1897 w Bad Wilhelmshöhe) - niemiecki prawnik i ekspert prawa handlowego. (wyznania mojżeszowego)

Goldschmidt Levin
Levin Goldschmidt.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec David, kupiec w Gdańsku; matka Henriette Laser; - ożenił się w 1856 r. z Adele Herrmann z Gdańska; bezdzietny.

Życiorys


Levin Goldschmidt rozpoczął w 1847 r. studiowanie w Berlinie medycyny, ale w 1848 r. zmienił kierunek studiów na prawoznawstwo. Studia kontynuował w Bonn, Heidelbergu i ponownie w Berlinie. W 1851 r. zdał w Halle egzamin doktorski dysertacją o spółce komandytowej (De societate en commandite - Specimen I), po czym pracował w gdańskich sądach. W 1855 r. habilitował się w Heidelbergu pracą o Digesta Justyniana i zaczął tam pracę jako privatdozent. W 1858 r. założył czasopismo Zeitschrift für das Gesamte Handelsrecht und Konkursrecht, którego redaktorem w 1907 r. został Otto von Gierke. W 1860 r. Goldschmidt został w Heidelbergu profesorem nadzwyczajnym, w 1866 profesorem zwyczajnym prawa. W latach 1870-75 pracował jako radca w Bundesoberhandelsgericht (później Reichsoberhandelsgericht w Lipsku.Należał do sądu polubownego w San-Juan-Frage (1872) i jako członek partii liberalno-narodowej zasiadał od 1875 do 1877 w Reichstagu. W 1875 r. otrzymał powołanie na uniwersytet do Berlina na katedrę prawa handlowego, która powstała specjalnie dla niego. Do śmierci był członkiem berlińskiego Wydziału Prawa.

Zasługi Goldschmidta leżą przede wszystkim w obszarze prawa handlowego, dotąd ta dziedzina cieszyła się małym zainteresowaniem. Wprawdzie Johann Heinrich Thöl opracował już praktycznie zasadniczy materiał prawa handlowego. Zastosowana przez niego dogmatyczna metoda poprzestała na znalezieniu pozytywnych zdań prawnych. Goldschmidta dokonaniem było utorowanie drogi historycznemu i naukowemu charakterowi prawa handlowego. W swoich historycznych badaniach wykorzystał dla prawa handlowego leżące u podstaw źródła średniowiecznego prawa miast handlowych i przez to uwolnił je od ograniczeń prawa rzymskiego, w którym prawo to pojawiało się tylko jako przeciwstawiający się systemowi wyjątek. Jego badaniom zawdzięcza się, że nowoczesne prawo handlowe wyrosło ze średniowiecznych stosunków handlowych jako twór zwłaszcza włoskiego stanu kupieckiego. Levin Goldschmidt stwierdził, że instytucje handlowe powstały przeważnie w hurtowym handlu morskim i pożyczka morska tworzyła w ciągłym procesie różnicowania instytucje prawne odnoszące się do stosunków handlowych: spedycję, ubezpieczenie i różne formy towarzystw handlowych z ograniczoną odpowiedzialnością. W przeciwieństwie do starej historycznej szkoły metoda historyczna służyła mu tylko jako środek do poznania i zrozumienia obowiązującego prawa. Jego inicjatywy wpłynęły istotnie na praktykę, np. przy likwidacji taksy procentowej i stworzeniu nowoczesnych towarzystw akcyjnych i spółdzielni. Od niego pochodzi zasada prawna, że odpowiedzialność cywilna kupców lub towarzystw jest zaledwie pozornie miarodajnym rodzajem zachowania.

Dzieła (wybór)


Jüdischer Friedhof Schönhauser Allee Berlin Nov.2016 - 28
Grób Levina Goldschmidta na żydowskim cmentarzu Schöhnhauser Allee w Berlinie.
Źródło: Wikimedia Commons
  • De societate en Commandite Specimen I. 1851.
  • Kritik des Entwurfs eines Handelsgesetzbuchs für die Preußischen Staaten. 1857.
  • Gutachten über den Entwurf eines deutschen Handelsgesetzbuchs nach den Beschlüssen zweiter Lesung. 1860.
  • Encyklopädie der Rechtswissenschaft im Grundriß. 1862.
  • Handbuch des Handelsrechts. 1875.
  • Das Wechselrecht. 1885.
  • System des Handelsrechts mit Einschluss des Wechsel-, See- und Versicherungsrechts im Grundriss. 1887.

Literatura


  • Max Pappenheim: „Goldschmidt, Levin”. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 49, Duncker & Humblot, Leipzig 1904, s. 438-448.
  • Rolf Dietz: „Goldschmidt, Levin”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 6, Duncker & Humblot, Berlin 1964, ISBN 3-428-00187-7, s. 617.

Linki