Hans Makart

Hans Makart (ur. 28 maja 1840 w Salzburgu; zm. 3 października 1884 w Wiedniu) – austriacki malarz, grafik i projektant dekoracji wnętrz, przedstawiciel akademizmu. (wyznanie katolickie)

Hans Makart Litho
Hans Makart, ok. 1875.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec : Johann (1815–49), pracownik na zamku arcybiskupim Mirabell, malarz amator.
  • Matka : Katharina z domu Rüßmayr (1820–1901).
  • Ożenił się : 1) w 1869 z Amalie Roithmayer (zm. 1873) z Monachium, 2) w Hietzing w 1881 z tancerką Berthą Linda.
  • Dzieci : 2 z pierwszego małżeństwa.

Życiorys

Hans Makart studiował malarstwo w latach 1860-65 w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u Carla Theodora von Pilotyego (1826–1886). Tam zaprzyjaźnił się z Franzem von Lenbachem (1836–1904). W tym czasie odbył podróże do Londynu, Paryża (1862) i Rzymu (1863). Dzięki obrazom Nowoczesne amorki (Moderne Amoretten; Wiedeń, Zentralsparkasse der Gemeinde Wien) i Dżuma w Florencji (Pest in Florenz; Schweinfurt), które zaprezentował w 1868 w Monachium, stał się znany w europejskim świecie artystycznym. Jedni oceniali je jako wyraz „czystego” malarstwa, a inni jako szczyt zepsucia.

W 1869 został powołany do Wiednia, gdzie na koszt miasta otrzymał atelier. Powołanie to miało ożywić i odnowić wiedeńskie malarstwo po śmierci Carla Rahla (1812–1865). We wczesnym okresie wiedeńskiej twórczości Hans Makart tworzył dzieła wielkoformatowe, np. Abundantia – dary ziemi; dary morza (Abundantia – Die Gaben der Erde; Die Gaben des Meeres, 1870; Paryż, Luwr) i Wenecja oddaje hołd Katarzynie Cornaro (Venedig huldigt Caterina Cornaro, 1872/73, Wiedeń, Österreichische Galerie Belvedere). W krótkim czasie stał się poszukiwanym portrecistą. W zimie 1875/76 przebywał razem z Franzem von Lenbachem, Viktorem Tilgnerem (1844–1896) i innymi w Aleksandrii i Kairze. W 1877 podróżował do Belgii i Holandii, a w latach 1877–78 do Hiszpanii i Maroka. Krótko po tym ukończył monumentalny obraz Wjazd cesarza Karola V do Antwerpii (Der Einzug Karls V. in Antwerpen, 1878, Kunsthalle w Hamburgu), który odniósł duży sukces na światowej wystawie w Paryżu w 1878.

W 1879 został profesorem malarstwa historycznego w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu. W tym samym roku zaprojektował historyczną część korowodu (przede wszystkim renesansowe kostiumy), który był zorganizowany w Wiedniu z okazji srebrnej rocznicy ślubu pary cesarskiej. W tym czasie jego popularność osiągnęła apogeum. Hans Makart zajmował się także wyposażaniem i projektowaniem klatki schodowej w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu (1881). W ostatnich latach życia powstało jego kilka architektonicznych szkiców, monumentalne obrazy, np. Polowanie Diany (Die Jagd der Diana, 1880, Sarasota, Ringling Museum of Art), jak również cykl z motywami z Pierścienia Nibelungów (Ring des Nibelungen, 1883, Riga, Mus. f. Ausländ. Kunst) jako wyraz hołdu dla zmarłego Richarda Wagnera (1813–1883).

Obrazy (wybór)

 

 

Hans Makart - Sokolniczka 1880

 

Sokolniczka, 1880.
Źródło: Wikimedia Commons

Makart Pięć zmysłów

 

Pięć zmysłów: dotyk, wzrok, słuch, węch, smak.
Źródło: Wikimedia Commons

Makart Hans–Triumf Ariadny

 

Triumf Ariadny, 1873-74.
Źródło: Wikimedia Commons

 

  • Neron przy pożarze w Rzymie, 1865.
  • Eugenie Scheuffelen, 1867, Österreichische Galerie Belvedere, Wiedeń.
  • Nowoczesne amorki, 1868.
  • Magdalena von Plach, 1870, Österreichische Galerie Belvedere, Wiedeń.
  • Faun grający na syrindze, ok. 1870, Galeria Malarstwa i Rzeźby Muzeum Narodowego w Poznaniu.
  • Alegoria Miłości, Muzeum Kolekcji Jana Pawła II w Warszawie.
  • Amalie Makart, 1871-72, Residenzgalerie, Salzburg.
  • Kobieta w czarnej sukni, 1873, własność prywatna.
  • Triumf Ariadny, 1873-74, Österreichische Galerie Belvedere, Wiedeń.
  • List miłosny, 1875, własność prywatna.
  • Śmierć Kleopatry, 1875, Staatliche Museum, Kassel.
  • Charlotte Wolter jako Messalina, 1875, Wiedeńskie Muzeum.
  • Dama w czerwieni, 1875, Lentos Kunstmuseum, Linz.
  • Wjazd cesarza Karola V do Antwerpii, 1878, Kunsthalle, Hamburg.
  • Faust i Małgorzata, 1879, Germanisches Nationalmuseum, Norymberga.
  • Sokolniczka, 1880, Nowa Pinakoteka, Monachium.
  • Zwycięstwo światłości na ciemnością, 1883–1884, Österreichische Galerie Belvedere, Wiedeń.
  • Dary Ziemi, 1887, Luwr, Paryż.
  • Pięć zmysłów, Österreichische Galerie Belvedere, Wiedeń.

Literatura

  • Friedrich Pollak: "Makart, Hans" w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 52, Duncker & Humblot, Leipzig 1906, s. 158–164 (online).
  • Gerbert Frodl: Makart, Hans w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 15, Duncker & Humblot, Berlin 1987, ISBN 3-428-00196-6, s. 722. (online).

Linki

Autor: Roman Penkała