Kaspar Hedio

Kaspar Hedio (znany także jako Caspar Hedio, Kaspar Heyd, Kaspar Bock, Kaspar Böckel; ur. w 1494 roku w Ettlingen (Badenia), zm. na dżumę 17 października 1552 roku w Strasburgu) - niemiecki historyk, teolog ewangelicko-reformowany i reformator religijny.

Kaspar Hedio
Kaspar Hedio.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Pochodził z zamożnej rodziny; - ożenił się 30.5.1524 roku z Margarete Trenz.

Życiorys

Hedio uczęszczał do szkoły łacińskiej w Pforzheim. Od 1513 roku studiował w Fryburgu Bryzgowijskim i otrzymał tam tytuł magister artium. We Fryburgu jego nauczycielem był Matthäus Zell. Od 1518 roku studiował teologię na uniwersytecie w Bazylei u Wolfganga Capito. Po obronie pracy dotyczącej 24 tez o cechach Boga został promowany na licencjata teologii.
Za pośrednictwem Capito poznał Huldrycha Zwingli i odwiedził go w Einsiedeln. Kazanie Zwingliego wywarło na nim głębokie wrażenie. W Bazylei został najpierw wikarym w kościele Sankt Theodor, później kapłanem w Sankt Martin. W tym czasie nawiązał kontakt z Marcinem Lutrem i 23.6.1520 roku wysłał do niego list pełen jego podziwu.
Gdy Capito działał w Moguncji (niem. Mainz ), również Hedio przyjął powołanie do tamtejszej katedry. W Moguncji został doktorem teologii, a potem następcą Capito jako duchowny radca elektora Albrechta von Hohenzollerna (Albrecht von Brandenburg). W 1523 roku podążył za swoim przyjacielem do Strasburga, gdzie kapituła zaproponowała mu stanowisko kaznodziei w katedrze.
W Strasburgu zaprzyjaźnił się z Matthäusem Zellem i Martinem Bucerem.

Znaczenie

W latach rozpoczynającej się Reformacji był najbardziej popularnym kaznodzieją. W prostych pismach zwracał się do publiczności, rozpoczął walkę z Konradem Tregerem i uczestniczył we wszystkich przedsięwzięciach Reformacji.
W 1529 roku należał do delegacji Strasburga podczas rozmów religijnych w Marburgu i napisał bardzo staranny dziennik z tej podróży. Zawarł w nim wiele szczegółów, których nie ma w innych sprawozdaniach dotyczących tych dysput. Notatki jego noszą charakter protokołu obrad. Opublikowane dopiero w 1881 roku ich fragmenty wskazują, że autorowi zależało na dokładnym oddaniu przebiegu rozmów.

Na synodzie w Strasburgu w 1533 roku wspierał Bucera przeciw "fantastom" (niem. Schwärmer. Luter nazwał tak Zwingliego a było to wówczas obraźliwe i oznaczało to tyle co kacerz, heretyk). Podpisał także się pod pismem Bucera przeciw katedralnym anabaptystom. W 1537 roku wydał zbiór kazań do perykop.
Na uniwersytecie w Strasburgu prowadził wykłady dotyczące Nowego Testamentu, Ojców Kościoła oraz z zakresu historii. W 1541 roku brał udział w dysputach religijnych w Wormacji (niem. Worms) i Ratyzbonie (niem. Regensburg). Gdy Hermann von Wied w latach 1542/43 próbował wprowadzić Reformację w Kolonii (niem. Köln) wzywał go, aby wsparł działającego tam Marcina Bucera. Działał także kilka miesięcy w Bonn.
Filip Melanchton napisał przedmowę do jego tłumaczenia na język niemiecki kronik „Cuspiniani Caesares“, które Hedio zadedykował elektorowi. Towarzyszył także Melanchtonowi w podróży do Francji. Jego prace historyczne przyniosły mu duży szacunek wśród jemu współczesnych.
Jako następca Bucera, będąc przewodniczącym konwentu kościelnego sprzeciwił się w 1548 roku wprowadzeniu Interim augsburskiego. Zrezygnował wówczas ze stanowiska kaznodziei w katedrze i od 1549 roku odprawiał kazania tylko w ewangelickim kościele po dominikanach.

Dzieła (wybór)

  • Ablenung, kurtz, nutzlich, und nottwendig, uff B. Cunrats Tregers Büchlin. Straßburg, 1524.
  • Von dem Zenhenden, ob und wie mann den zugeben pflichtig sey: mit Sendtbrieff an das christlich heuflein im Rinckgaw, Mentzer Bistnmb. Schwaebisch Hall, 1525.
  • Summa der zerstörung Hierusalem durch Titum vnd Vespasianum auß Egesippo ... Frankfurtum a. Moenum, 1532.
  • Eadts[!] Predig. Wie die Oberkeit für sich selbs und die Underthonen für ire Oberkeiten in dißer geverlichen sorglichen zeit zu bitten haben: Beschehen in beysein eins Ersamen Radts und der Burgerschafft Straßburg. M. D. XXXIIII. Den XIIII. tag Jenners. Straßburg, 1534.
  • Epitome In Evangelia Et Epistolas, quae leguntur in Templis per circuitu[m] anni, totius doctrinae pietatis medullam & nucleum ceu Cornucopi[a]e citra cuiuspiam morsum in se complectens: in usum ministrorum Ecclesiae. Argentorati, 1537.
  • Trost geschrifft: Durch Caspar Hedion, der heiligen geschrifft Doctor, in[n] eyl angestellt, und dem Durchleuchtigen Hochgebornen Fürsten vnd herrn, herrn Ott Hainrichen, Pfaltzgrauen bey Rein, Hertzogen in[n] Nidern vnd Obern Bayern [et]c. zuegeschickt. Neuburgi Danubii, 1546.

Literatura

Linki

Autor: Roman Penkała