Johann Hedwig

Johann Hedwig (także: Ioannis Hedwig i Johannes Hedwig; ur. 8 grudnia 1730 w Brașovie (niem. Kronstadt), Siedmiogród; zm. 18 lutego 1799 w Lipsku) - niemiecki botanik i lekarz uważany za założyciela nowoczesnej briologii. Jego skrót nazwiska stosowanego w botanice brzmi "Hedw". (wyznania ewangelickiego)

Johann Hedwig
Johann Hedwig, 1793.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Jacob (zm. 1746), kupiec (handlarz winem) i rajca w Brașovie; matka Agnes Galles; - ożenił się 1) w Lipsku w 1762 r. z Sophie (1738-76), córką profesora teologii Romanusa Tellera (1703-50) i Wilhelminy Sophie Schütz, 2) w Lipsku w 1778 r. z Clarą Benedictą Sultzberger (1751-1826); z pierwszego małżeństwa miał 9 dzieci i z drugiego małżeństwa 6 dzieci.

Życiorys

Po nauce w gimnazjach w Brașovie, Bratysławie i Żytawie Johann Hedwig rozpoczął w 1752 r. studia na uniwersytecie w Lipsku. W 1756 r. został bakałarzem, w 1759 r. doktorem medycyny. Od 1762 r. pracował jako lekarz w Chemnitz. W 1781 r. przeniósł się do Lipska, gdzie także pracował jako lekarz. Od 1786 r. był profesorem nadzwyczajnym medycyny, od 1789 profesorem zwyczajnym botaniki i kierownikiem ogrodu botanicznego. W 1791 r. został lekarzem w szkole »Thomasschule«.

Hedwig uważany jest za założyciela nowoczesnej briologii. W 1774 r. odkrył organy płciowe mchów, rodnia i plemnia i dostarczył ich bardzo dobre ilustracje. Rysunki sporządził osobiście, rozwiniętą przez siebie metodą i do dzisiaj nie straciły one na aktualności. Również poprawnie opisał kiełkowanie zarodników i rozwój splątek (protonem). Dla systematyków mchów jeszcze dzisiaj ważne są jego prace. Johann Hedwig w Chemnitz zajmował się prawie wyłącznie mchami, a w Lipsku zainteresował się wyżej stojącymi roślinami. Interesowały go także kwestie ekonomiczne w pracach rolniczych: problem przezimowania zbóż, motylica u owiec, przyczyny powstawania mączniaka i nawadnianie łąk.

Dzieła (wybór)

  • Fundamentum historiae naturalis muscorum frondosorum. 2 tomy, 1782.
  • Descriptio et adumbratio microscopico-analytica muscorum frondosorum nec non aliorum vegetantium e classe cryptogamica Linnaei novorum dubiisque vexatorum. 4 tomy, 1787-1797.
  • Sammlung seiner zerstreuten Abhandlungen und Beobachtungen über botanisch-ökonomische Gegenstände. 2 tomy, 1793-1797.

Literatura

  • Heinrich Wilhelm Reichardt: „Hedwig, Johann”. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 11, Duncker & Humblot, Leipzig 1880, s. 230.
  • Helmut Dolezal: „Hedwig, Johann”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 8, Duncker & Humblot, Berlin 1969, ISBN 3-428-00189-3, S. 191.

Linki

Autor: Roman Penkała