Heinrich Kiepert

Johann Heinrich Samuel Kiepert (ur. 31 lipca 1818 w Berlinie; zm. 21 kwietnia 1899 tamże) – niemiecki geograf, kartograf i filolog. (wyznanie ewangelickie)

Heinrich Kiepert
Heinrich Kiepert.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Samuel (1763–1836), kupiec w Berlinie.
  • Matka: Christiane Henriette (1782–1864), córka Johanna Philippa Beera, kupca i zwierzchnik Kościoła ewangelickiego w Jeleniej Górze (wówczas niem. Hirschberg) i Sophie Elisabeth Jaerschky.
  • Ożenił się: w Berlinie w 1845 z Siglinde (1819–1900), córką pastora Samuela Konrada Jungka i Johanny Marie Schneider.
  • Dzieci: 3 synów i córka.

Życiorys

Heinrich Kiepert uczył się w Joachimsthaler Gymnasium w Berlinie. Od 1836 studiował języki klasyczne i geografię na uniwersytecie w rodzinnym mieście, gdzie jego nauczycielami byli filolog August Boeckh (1785–1867), historyk Leopold von Ranke (1795–1886) i geograf Carl Ritter (1779–1859), który napisał przedmowę do atlasu Topographisch-historischer Atlas von Hellas und den hellenistischen Kolonien (1841-46, suplement 1851) Heinricha Kieperta, który powstał w jego ostatnich latach studiów. Po tym pierwszym wielkim dziele nastąpiły kolejne mapy do historycznej topografii Azji Mniejszej i wprowadzenie do opracowania itinerariuszy, konstrukcji obrazu powierzchni dotąd nieznanych w pełni obszarów Ziemi. W tym celu przekazał mu Carl Ritter notatki z Palestyny i pomiary amerykańskiego biblisty i geografa Edwarda Robinsona, których opracowanie musiał przerwać Heinrich Berghaus (1797–1884). Heinrich Kiepert pozyskał także za zgodą Carla Rittera notatki topograficzne sporządzone w Azji Mniejszej przez pruskich oficerów m.in. Helmutha von Moltke (1800–1891). Współpracował także z Carlem Humannem (1839–1896). Pierwszą podróż do Azji Mniejszej Heinrich Kiepert odbył w latach 1841–42. Jego Mapa Azji Mniejszej i tureckiej Armenii (Karte von Kleinasien und Türkisch Armenien, 1844) była mistrzowskim dokonaniem, jak również duże znaczenie miał pamiętnik dokumentujący powstanie tego atlasu (Memoir über die construction der karte von Kleinasien und türkisch Armenien: in 6 blatt, 1854). Jego własne badania w dziedzinie kartografii stanowiły często punkt wyjścia dla innych badaczy.

W 1845 Heinrich Kiepert został dyrektorem ds. kartografii w Bertuchsches Institut w Weimarze, od 1852 tę samą funkcję pełnił w wydawnictwie kartograficznym Verlag Dietrich Reimer w Berlinie, dla którego opracował strony do atlasu Azji do Carla Rittera Geografii ogólnej (Allgemeiner Erdkunde, 1852-54). W 1853 został członkiem Pruskiej Akademii Nauk i zaczął prowadzić wykłady na uniwersytecie w Berlinie. Po śmierci Carla Rittera został w 1859 profesorem nadzwyczajnym geografii. W 1861 opublikował atlas historyczny Atlas antiquus, który przetłumaczono na wiele języków, i który przyniósł mu sławę. W 1865 pozyskał dyrektora biura statystycznego Ernsta Engela (1821–1896), aby ten kierował oddziałem topograficznym, którego duży zakres obowiązków silnie ograniczał własną pracę Heinricha Kieperta. W 1869 przyjął zlecenie na sprawdzenie map do wydania dzieła Napoleona III o kampaniach wojennych Cezara, które połączone było z zaproszeniem na otwarcie Kanału Sueskiego (17 listopada 1869). Jednak z powodów finansowych podróż mógł rozpocząć dopiero wiosną 1870, którą odbywał z synem Richardem (1846–1915) i lekarzem anatomem Paulem Langerhansem (1847–1888). Zwiedzili Palestynę, Transjordanię i przemierzyli niezbadane dotychczas wnętrze Azji Mniejszej. Wybuch wojny niemiecko-francuskiej (1870/71) przerwał ich prace.

W 1871 Heinrich Kiepert otrzymał nominację na profesora zwyczajnego geografii na uniwersytecie w Berlinie. Napisał Podręcznik geografii dawnej (Lehrbuch der alten Geographie, 1878) i przewodnik dla gimnazjalistów (Leitfaden der alten Geographie, 1879). Dla celów dydaktycznych sporządził mapy ścienne dotyczące geografii antycznej i historii odkryć. Heinrich Kiepert przebywał jeszcze dwa razy w Azji Mniejszej (1886 i 1888). Dokończenie ostatniej wielkiej pracy, w której chciał przedstawić obraz obszaru antycznego świata Morza Śródziemnego, musiał przekazać synowi Richardowi (mapa zachodniej Azji Mniejszej, mapy do Corpus Inscriptionum Latinarum Theodora Mommsena (1817–1903) i atlas świata antycznego).

Dzieła (wybór)

  • Palästina, 3 tomy, 1841.
  • Topographisch-historischer Atlas von Hellas und den hellenistischen Kolonien, (1841–46, suplement 1851).
  • Karte von Kleinasien und Türkisch Armenien, 1844.
  • Bibelatlas, 1846.
  • Neuer handatlas der Erde, 1857–1860.
  • Historisch-geographischer Atlas der Alten Welt: zum Schulgebrauch bearbeitet und mit erläuternden Bemerkungen begleitet..., 1848.
  • Memoir über die construction der karte von Kleinasien und türkisch Armenien: in 6 blatt, 1854.
  • Atlas antiquus, 1861 (online).
  • Lehrbuch der alten Geographie, 1878.
  • Leitfaden der alten Geographie, 1879 (online).
  • Historischer Schul-Atlas zur alten, mittleren und neueren Geschichte, 1879 (online).
  • Schul-Atlas der Alten Welt, 1883 (online).
  • Großer Handatlas, 1893–1895.

Literatura

  • Joseph Partsch: Heinrich Kiepert. Ein Bild seines Lebens und seiner Arbeit. Teubner, Leipzig 1901. (online).
  • Viktor Hantzsch: Kiepert, Heinrich w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 51, Duncker & Humblot, Leipzig 1906, s. 133–145.
  • Gerhard Engelmann: Kiepert, Heinrich w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 11, Duncker & Humblot, Berlin 1977, ISBN 3-428-00192-3, s. 593 (online).

Linki

Artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.