Hellmut Ritter


Hellmut Ritter (także Helmuth Ritter; ur. 27 lutego 1892 w Hessisch Lichtenau; zm. 19 maja 1971 w Oberursel (Taunus)) – niemiecki orientalista. (wyznanie ewangelickie)

Życiorys


Po zdanej maturze w gimnazjum humanistycznym w Kassel Hellmut Ritter studiował u Carla Brockelmanna (1868–1956) w Halle i Theodora Nöldeke (1836–1930) w Strasburgu, po czym w 1914 r. w Bonn doktoryzował się u Carla Heinricha Beckera (1876–1933) dysertacją pt. Ein arabisches Handbuch der Handelswissenschaft. W tym samym roku został asystentem Beckera w Hamburgu. Po wybuchu I wojny światowej był tłumaczem języka arabskiego, tureckiego i perskiego przy oddziałach niemieckich w Iraku i Palestynie. W 1919 r. habilitował się u Beckera i został profesorem zwyczajnym orientalistyki na uniwersytecie w Hamburgu. W 1926 r. wyjechał do Istambułu, gdzie od 1928 kierował filią Niemieckiego Towarzystwa Wschodniego (Deutsche Morgenländische Gesellschaft, DMG) i w latach 1937–49 był profesorem filologii orientalnej na uniwersytecie w Istambule. Od 1949 r. pracował jako profesor nadzwyczajny na uniwersytecie we Frankfurcie nad Menem, gdzie od 1953 r. kierował Katedrą Filologii Orientalnej. Po przejściu na emeryturę żył w latach 1957–69 ponownie w Istambule i uczył na tamtejszym uniwersytecie.

Hellmut Ritter, produktywny badacz, tłumacz, wydawca i organizator, zajmował się przede wszystkim piśmiennictwem arabskim, tureckim i perskim oraz także aramejskim dialektem turoyo chrześcijan z regionu Tur Abdin ((Tūrōyo, 5 tomów, 1967–71). W Istambule znalazł dostęp do bogatego zbioru manuskryptów. Szczególną uwagę poświęcił studiowaniu pobożności islamskiej (Studien zur islamische Frömmigkeit, 2 tomy, 1933–55). Prowadził także badania dotyczące retoryki arabskiej (Asrār al-balāgha, The Mysteries of Eloquence of ’Abdalqāhir al-Jurjāni, 1954; Die Geheimnisse der Wortkunst, 1959). Poza tym szukał dziedzictwa hellenistycznego w języku arabskim (Picatrix, Das Ziel der Weisen, 1962) i badał turecką grę cieni (Karagös, Türkische Schattenspiele, 3 części, 1927–53).

Hellmut Ritter należał do kręgu skupiającego się wokół Aby Warburga (1866–1929) i prowadził odczyty w jego Kulturoznawczej Bibliotece (Kulturwissenschaftliche Bibliothek Warburg, K.B.W.). Założył i kierował od 1929 r. wydawaną przez DMG „Bibliotheca Islamica“, do której sam wniósł kilka tomów. W latach 1920–25 wydawał razem z Carlem Heinrichem Beckerem (1876–1933) czasopismo „Der Islam“ i kierował zainicjowanym przez niego towarzystwem Internationale Gesellschaft für Orientforschung, którego był przewodniczącym w latach 1947–68 i honorowym prezydentem w 1968) oraz czasopismem „Oriens“ (od 1948).

Dzieła (wybór)


  • Ein arabisches Handbuch der Handelswissenschaft, 1916.
  • Al Ghasali: Das Elixir der Glückseligkeit : aus den persischen und arabischen Quellen in Auswahl übertragen, 1923.
  • Über die Bildersprache Nizami's', 1927.
  • Karagös. Türkische Schattenspiele, 3 części, 1927–53.
  • Philologika, 1928–49.
  • Al-Hasan Ibn Musa an-Naubahti. Die Sekten der Schia, 1931.
  • Studien zur islamische Frömmigkeit, 2 tomy, 1933–55.
  • Asrār al-balāgha, The Mysteries of Eloquence of ’Abdalqāhir al-Jurjāni, 1954.
  • Das Meer der Seele, 1955.
  • Die Geheimnisse der Wortkunst (Asrar al-balagha) des 'Abdalqahir al-Curcani, 1959.
  • Abu-Hamid Muhammad Ibn-Muhammad al- Gazzali: Das Elexir der Glückseligkeit, 1959.
  • Abu l-Hasan 'Ali Ibn Isma'il al-As'ari: Die dogmatischen Anhänger der Lehren des Islam, 1963.
  • Tūrōyo, 5 tomów, 1967–71.
  • Geschichten und Aphorismen des persischen Dichters und Mystikers, 1995.

Literatura


  • Holger Preißler: Hellmut Ritter w: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 21, Duncker & Humblot, Berlin 2003, ISBN 3-428-11202-4, s. 660. (online).
  • Josef van Ess: Im Halbschatten: Der Orientalist Hellmut Ritter (1892–1971). Harrassowitz, Wiesbaden 2013, ISBN 978-3-447-10029-8.