Henriette Herz

Henriette Julie Herz (z domu de Lemos; ur. 5 września 1764 roku w Berlinie; zm. 22 października 1847 roku w Berlinie; ) - niemiecka pisarka prowadząca salon literacki w okresie wczesnego romantyzmu. (wyznania luterańskiego)

Henriette Herz by Anton Graff 1792
Henriette Herz. Autor: Anton Graff, 1792.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Benjamin de Lemos (1711-89), dr medycyny, lekarz żydowskiej gminy w Berlinie; matka Esther (1742-1816), córka dr medycyny Samuela Charleville, lekarza gminy żydowskiej w Halle (Saale), od 1751 roku w Groß-Glogau (obecnie Głogów); - poślubiła w Berlinie w 1779 roku Markusa Herza; bezdzietna.

Życiorys

Henriette Herz pochodziła z rodziny żydowskiej, której przodkowie ze strony ojca zbiegli z Portugalii przed inkwizycją. Henriette znała różne języki obce. Zgodnie z tradycją żydowską w wieku 15 lat wyszła za mąż za Marcusa Herza, ucznia Immanuela Kanta. Marcus Herz prowadził w ich domu wykłady o filozofii swojego nauczyciela, w których udział brali także przebywający w salonie bracia Wilhelm i Alexander von Humboldt. Henriette, która kładła nacisk na literaturę zebrała wokół siebie krąg młodych mężczyzn i kobiet zainteresowanych literaturą, przy czym nie miało znaczenia pochodzenie, status społeczny. Rozważali oni twórczość współczesnych autorów takich jak Johanna Wolfganga von Goethego czy Friedricha Gottlieba Klopstocka. Masońskie i pietystyczne wpływy doprowadziły do powstania tzw. Tugendbund (związek cnoty), w którym wymieniane były pompatyczne listy i po kryjomu pocałunki, gra w fanty pozwalała cieszyć się życiem młodzieży, która zbyt wcześnie została zaliczona do dorosłych.

Niektóre zawarte wtedy przyjaźnie przetrwały całe życie. Do kręgu Tugendbund zaliczali się m.in. bracia Humboldt, Johann Gottfried Schadow, Dorothea Veit, Friedrich Schlegel, Ludwig Börne, Rahel Levin. Korespondencyjnymi członkami byli m.in. Therese Heyne, Clemens Brentano. Od momentu pojawienia się w salonie Friedricha Schleiermachera coraz bardziej odsuwała się od związku Tugendbund. Obcowanie z Schleiermacherem rozwinęło w bezdzietnej Henriette Herz charakter matki i kobiety. Jemu powierzyła swoje troski i brak możliwości pracowania dla kogoś. W 1803 roku gdy po śmierci męża była bezradna i bez środków do życia, to Schleiermacher nadał kierunek jej myślom i dał oparcie. W rodzinie Schleiermachera znalazła pogodę ducha, która została jej aż do śmierci. Pomimo, że sama musiała żyć w skromnych warunkach to organizowała cotygodniowe posiłki dla studentów i pomagała przybywającym do miasta dziewczynom ze wsi, które szukały pracy.

Salon Henriette Herz stworzył jeszcze przed otwarciem salonu przez Rahelę Varnhagen nowy kształt duchowych dworskich i mieszczańskich spotkań towarzyskich i wywarł istotny wpływ na rozwój duchowy Berlina, który stał się duchowym centrum Prus.

W 1817 roku przestąpiła na protestantyzm. Zmarła 22 października 1847 i została pochowana na cmentarzu Friedhof II der Gemeinde Jerusalem- und Neue Kirche w Berlinie.

Dzieła (wybór)

  • Mungo Park: Reisen Im Innern Von Afrika, tłum. z angielskiego razem z Friedrichem Schleiermacherem, 1795-1797.
  • Jugenderinnerungen von Henriette Herz, 1896.
  • Briefwechsel des jungen Börne und der Henriette Herz , Börne, Ludwig ; Herz, Henriette ; Ludwig Geiger, 1905.

Literatura

Linki