Johann Georg Zimmermann

Johann Georg Ritter von Zimmermann (od 1786 Ritter von; ur. 8 grudnia 1728 r. w Brugg w kantonie Argowia; zm. 7 października 1795 r. w Hanowerze) - szwajcarski lekarz, filozof i pisarz. (wyznania ewangelicko-reformowanego)

Genealogia

Ojciec Johannes Zimmermann, opiekun podróżnych na określonym terenie; matka Johanna Pache; - ożenił się 1) w 1753 r. z Susanną Kathariną Steck z domu Meley, 2) w 1782 r. z Luise Margarethe von Berger (1755-1826); z pierwszego małżeństwa miał 2 córki m.in. Katharinę von Zimmermann (1756-1781).

Życiorys

Zimmermann studiował najpierw retorykę, historię i filozofię w Bernie, później w latach 1747-52 medycynę w Getyndze, gdzie był uczniem Albrechta von Hallera (1708-1777).

Od 1752 do 1754 r. prowadził praktykę lekarską w Bernie, a od 1754 r. był lekarzem miejskim w Brugg, gdzie został najpierw członkiem Małej Rady Miejskiej (niem. Dreissiger), a później Wielkiej Rady Miasta (niem. Zwölfer). Od 1755 r. rozpoczął karierę pisarską. W 1760 r. został członkiem Bawarskiej Akademii Nauk oraz Pruskiej Akademii Nauk. W 1761 r. był współzałożycielem Helvetische Gesellschaft.

Od 1768 r. był w Hanowerze osobistym lekarzem na dworze angielskiego króla Jerzego III Hanowerskiego (1738-1820). W Hanowerze spędził resztę życia. Zimmermann pełnił także funkcję lekarza i doradcy medycznego wielu koronowanych głów. W 1786 r. przebywał w Poczdamie u króla pruskiego Fryderyka Wielkiego (1712-1786). Notatki z prowadzonych rozmów z królem pruskim opublikował w 1788 w piśmie »Ueber Friedrich den Grossen und meine Unterredungen mit Ihm kurz vor seinem Tode« (O Fryderyku Wielkim i moich rozmowach z nim krótko przed jego śmiercią. Publikacja ta wywołała polemikę między nim, a Adolphem von Knigge (1752-1796), podczas której zarzucił mu sympatyzowanie z rewolucją francuską.

W 1786 r. caryca Katarzyna II nobilitowała go do stanu szlacheckiego nadając mu tytuł Ritter. Zaprosiła go również na swój dwór do Sankt Petersburga, ale nie pojechał tam. W tym samym roku został też członkiem honorowym Rosyjskiej Akademii Nauk w Sankt Petersburgu.

Napisane w Brugg w 1766 r. pismo satyryczne »Entwurf eines Catechismus für kleine Städte« (Projekt katechizmu dla małych miast) przyniosło mu uznanie w całej Europie. W Brugg powstała też w 1755 r. biografia jego nauczyciela Albrechta von Hallera oraz wiele innych pism. Książka »Von der Erfahrung in der Arzneykunst« (2 tomy, 1763-64, O doświadczeniu w sztuce lekarskiej) została przetłumaczona na wiele języków. Był to najowocniejszy okres jego literackiej twórczości. W późniejszym okresie dużą popularność w Europie uzyskało je go pismo »Über die Einsamkeit« (O samotności, 1784/85).

Zimmermann prowadził korespondencję z wieloma znanymi osobistościami m.in. z Johannem Wolfgangiem von Goethe (1749-1832), Johannem Georgiem Sulzerem (1720-1779), Johannem Gottfriedem Herderem (1744-1803), Helfrichem Peterem Sturzem (1736-1779), Abrahamem Gotthelfem Kästnerem (1719-1800). W ostatnich latach życia z wieloma z nich się poróżnił, stał się wrogiem oświecenia i obiektem satyry Georga Christopha Lichtenberga (1742-1799).

Zimmermann zmarł 7 października 1795 r. w Hanowerze i został pochowany na tamtejszym cmentarzu Neustädter Friedhof.

Dzieła (wybór)

  • Dissertatio physiologica de irritabilitate. 1751.
  • Das Leben des Herrn von Haller. 1755.
  • Die Zerstörung von Lisabon. 1756.
  • Betrachtungen über die Einsamkeit. 1756.
  • Von dem Nationalstolze. 1758.
  • Von der Einsamkeit. 1773.
  • Von der Erfahrung in der Arzneykunst. 1777.
  • Über die Einsamkei. 1784-1785.
  • Ueber Friedrich den Grossen und meine Unterredungen mit Ihm kurz vor seinem Tode. 1788.
  • Fragmente über Friedrich den Grossen zur Geschichte seines Lebens, seiner Regierung, und seines Charakters. 1790.

Literatura

  • Rudolf Ischer: Zimmermann, Johann Georg. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 45, Duncker & Humblot, Leipzig 1900, s. 273-277, online.

Linki