Johann Gotthelf Lindner
Johann Gotthelf Lindner (ur. 11 września 1729 w Smołdzinie niem. Schmolsin) koło Słupska; zm. 29 marca 1776 w Królewcu (niem. Königsberg)) – niemiecki nauczyciel uniwersytecki i pisarz w dobie oświecenia. (wyznanie ewangelickie)
Genealogia ↑
Ojciec Georg Friedrich, pastor w Smołdzinie; matka N.N.; bracia Gottlob Immanuel (1734–1818), lekarz i teolog oraz Ehregott Friedrich (1733–1816), lekarz.
Życiorys ↑
Lindner studiował teologię i filozofię na uniwersytecie w Królewcu, gdzie w 1749 r. uzyskał stopień magistra filozofii. Od 1749 r. był rektorem i inspektorem w szkole klasztornej w Rydze. Od 1765 pracował jako profesor poezji na uniwersytecie w Królewcu. Po promocji w 1773 r. na doktora teologii został mianowany w 1775 r. radcą kościelnym i szkolnym oraz pastorem w dzielnicy Królewca Lipnik (niem. Löbenicht).
Lindner i jego brat Gottlob Immanuel należeli do centralnych postaci ówczesnego życia kulturalnego, które toczyło się w Rydze i Królewcu. Do kręgu tego należeli także Theodor Gottlieb von Hippel (1741–1796), Immanuel Kant (1724–1804), Johann Georg Hamann (1730–1788) i Johann Gottfried Herder (1744–1803), na którego wywarł istotny wpływ. Poza tym należał do loży wolnomularskiej Zu den drei Kronen. Lindner pisał rozprawy naukowe i budujące pisma, a także moralistyczne i religijne wiersze i opowiadania oraz dramaty szkolne. Znany jednak był przede wszystkim jako twórca pism teoretycznych dotyczących literatury.
Dzieła (wybór) ↑
- Anweisung zur guten Schreibart überhaupt und zur Beredsamkeit insbesondere. 1755.
- Abdolonym : ein Schuldrama von Drey Aufzügen. 1762.
- Die Krönung Gottfrieds zu Jerusalem : Ein Schuldrama. 1762.
- Albert, oder die Gründung von Riga : ein Schuldrama. 1762.
- Der wiederkehrende Sohn : ein Schuldrama in fünf Aufzügen. 1762.
- Lehrbuch der schönen Wissenschaften, insbesondere der Prosa und Poesie. 2 tomy, 1767/1768.
- Kurzer Inbegriff der Ästhetik, Redekunst und Dichtkunst. 2 tomy, 1771/1772.
Literatura ↑
- l. u.: Lindner, Johann Gotthelf w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 18, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, s. 704.