Johann Hülsemann


Johann Hülsemann (ur. 26 listopada 1602 roku w Esens (Grafschaft Ostfriesland), zm. 11 czerwca 1661 roku w Lipsku) - niemiecki teolog luterański.

Johann Hülsemann, Johann-Huelsemann
Johann Hülsemann.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Heinrich (1569–1624), proboszcz i superintendent w Esena; matka Anna z domu Bohle (zm. 1642); - ożenił się 26.1.1630 roku w Lipsku z Sophią z domu Barwasser (1607–67), wdową po Friedrichu Balduin, profesorze teologii w Wittenberdze; miał 3 synów (2 wcześnie zmarło) i 7 córek ( 1 wcześnie zmarła), córka Dorothea Elisabeth poślubiła Abrahama Calova.

Życiorys


Po studiach na uniwersytetach w Rostocku, Wittenberdze i Marburgu i po podróży edukacyjnej do Holandii, Francji i północnych Niemczech Johann Hülsemann został w 1629 roku profesorem teologii na uniwersytecie w Wittenberdze. W 1646 powołano go na takie samo stanowisko do Lipska, gdzie został także proboszczem w kościele Nikolaikirche (Kościół Mikołaja), a od 1657 superintendentem.
Teologicznie został ukształtowany przede wszystkim przez Friedricha Balduina, Johannesa Scharffa, Jakoba Martiniego i Balthasara Meisnera.

Znaczenie


Johann Hülsemann był wpływowym przedstawicielem luterańskiej ortodoksji, który popierał praktyczne dążenia reformacyjne w Kościele luterańskim i wspierał je własnymi publikacjami. Także pisma Johanna Arndta znajdują jego aprobatę. W młodości opowiadał się za porozumieniem z inaczej myślącymi, ale wydarzenia podczas Thorner Collegium Charitativum (rozmowy religijne w Toruniu) w 1645 roku pokazały, że uważany dotychczas za liberalnego przewodniczącego niemieckiego luteranizmu, występował przeciw ewangelikom reformowanym i synkretyzmowi, którzy szukali prób zniwelowania różnic wyznaniowych („Methodus Concionandi auctior edita, cui accesserunt eiusdem auctoris Methodus Studii Theologici …, 1638). Występował tam przede wszystkim przeciw Georgowi Calixtowi i jego pojmowaniu teologii jako pewnej czystej nauki, która jest możliwa do nauczenia się. Z drugiej strony utorował drogę do dalszego dążenia zjednoczeniowego poprzez naukę o podstawowych artykułach i mistycznym zjednoczeniu z określeniem konieczności zbawienia i stosownego pogłębienia rozumienia zbawienia. Początkiem 1655 r. brał udział razem z Hieronymusem Kromayerem (1610-1670) i Danielem Heinrici (1615-1666) przy zredagowaniu pisma »Consensus repetitus fidei vere Lutheranae«, które 14 marca podpisali inni teologowie saksońscy. Dla jego współczesnych, pozostawał po śmierci Johanna Gerharda "pierwszym człowiekiem luterańskiego Kościoła niemieckiego", mimo że Johann Hülsemann nie otrzymał oczekiwanego oficjalnego urzędu nadwornego kaznodziei w Dreźnie.

Dzieła (wybór)


  • De ministro consecrationis et ordinationis sacerdotalis, 1630.
  • Breviarium theologiae exhibens praecipuas fidei controversias, 1641.
  • Calvinismus irreconciliabilis, 1644.
  • Dialysis apologetica, 1649.
  • Brevis instructio studiosorum, Leipzig 1650.
  • Calixtinischer Gewissenwurm, Leipzig 1653.
  • Der Witben Freud, Gottseligkeit, Leipzig 1648.
  • Geistlicher Aufenthalt des weiland Herrn Andreas Fürstenhaupts, Bürgers und Handelsmanns zu Leipzig, Leipzig 1649.
  • Himlisch Leben des Wilhelm Leysers, Wittenberg 1649.
  • Semper vivum. Stetblühende Blume einer glaubigen Seele, Leipzig 1648.

Literatura


Linki