Johann Julius Hecker

Johann Julius Hecker (pol. Jan Juliusz Hecker; ur. 2 listopada 1707 r. w Werden an der Ruhr (dzisiaj część Essen); zm. 24 czerwca 1768 r. w Berlinie) - niemiecki teolog ewangelicki i pedagog uważany za założyciela praktycznie zorientowanej szkoły realnej i pruskiego seminarium nauczycielskiego. Uchwalony w 1763 r. Generalny regulamin szkół krajowych (niem. Generallandschulreglement) został w przeważającej części opracowany przez niego.

Jan Juliusz Hecker. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Heinrich Bernhardt (1680-1732), rektor szkoły miejskiej, potem sekretarz miejski w Werden an der Ruhr; matka Anna Elisabeth z domu Godefredi (1678-1768); - ożenił się 1) w Berlinie w 1741 r. z Marie Dorothe z domu Muth (1721-49), 2) w Berlinie w 1750 r. z Caroline Wilhelmine z domu Bethmann (zm. 1768); z pierwszego małżeństwa miał 2 synów i 2 córki, a z drugiego małżeństwa 3 synów (2 wcześnie zmarło i 4 córki (2 wcześnie zmarły).

Życiorys

Johann Julius Hecker do 14 roku życia uczęszczał do szkoły łacińskiej kierowanej przez jego ojca, później do gimnazjum w Essen, gdzie jego nauczycielem był pietysta oraz autor wielu podręczników Johann Heinrich Zopf (1691-1774). Od 1726 r. studiował teologię, języki klasyczne, medycynę i nauki przyrodnicze w Halle (Saale), gdzie duży wpływ wywarli na niego oprócz Augusta Hermanna Francke (1663-1727) także teolog Joachim Justus Breithaupt (1658-1732) i przyrodnik Abraham Vater (1684-1751). W 1728 r. uczył się w Seminarium selectum i już w 1729 r. został nauczycielem w szkole dla chłopców Franckesche Pädagogium w Halle. Uczył tam wszystkich przedmiotów począwszy od łaciny, greki, hebrajskiego, niemieckiego, religii, historii, a skończywszy na arytmetyce, botanice, anatomii, fizjologii i chemii.

W 1735 r. król pruski Fryderyk Wilhelm I (1688-1740) powołał go do Poczdamu jako kaznodzieję, nauczyciela i inspektora szkolnego w sierocińcu wojskowym, a cztery lata później jako pastora do kościoła św. Trójcy (niem. Dreifaltigkeitskirche) w Berlinie. W Berlinie Hecker zajmował się szczególnie nauczaniem podstawowym i założył wkrótce sześć szkół czteroklasowych, które finansował z własnych pieniędzy, loterii szkolnych, datków sponsorów, a później z dochodów dzięki nadanym przywilejom przez króla (handel książkami, apteki, wydawanie czasopism pouczających). W 1746 r. kupił budynek gimnazjum Friedrichstädtisches Gymnasiums i założył w nim w 1747 r. szkołę realną Ökonomisch-mathematische Realschule, w której uczyli się młodzi ludzie niezdolni do studiowania. Uczyli się tutaj gospodarki, handlu, rzemiosła i sztuk pięknych. Punkt wyjściowy nauczania stanowiły realne potrzeby życia, unikano nadmiernej nauki pamięciowej, a w zamian tego preferowano zrozumienie. W planie nauczania ujęto wszystko co może być przydatne w życiu człowieka. W 1748 r. założył seminarium dla nauczycieli, z którego później w 1753 r. powstało pierwsze krajowe seminarium nauczycielskie Kurmärkische Landschullehrerseminar. W 1766 r. Johann Julius Hecker nosił się nawet z myślą założenia seminarium dla dziewcząt.

Generalny regulamin szkół krajowych (niem. Generallandschulreglement) z 12 sierpnia 1763 r. opierał się w dużej mierze na opracowanym w 1748 r. przez Heckera regulaminie szkolnym dla Minden-Ravensberga Minden-Ravensberger Schulordnung i stanowił podstawę rozwoju pruskiego szkolnictwa ludowego.

Dzieła (wybór)

• Betrachtung des menschlichen Cörpers nach der Anatomie und Physiologie. 1734.
• Einleitung in die Botanic. 1734.
• Das Bild einer Seele, die redlich ist. 1756.
• Die große Pflicht der Fürbitte. 1757.
• Eine Ermunterung der Gläubigen zum Preis der geoffenbarten Herrlichkeit Gottes. 1758.

Literatura

• Heinrich Julius Kämmel: Hecker, Julius. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 11, Duncker & Humblot, Leipzig 1880, s. 208-211.
• Georg Schindler: Hecker, Julius. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 8, Duncker & Humblot, Berlin 1969, ISBN 3-428-00189-3, s. 182.