Johann Karl Wilhelm Illiger

Johann Karl Wilhelm Illiger (ur. 19 listopada 1775 w Brunszwiku; zm. 10 maja 1813 w Berlinie) – niemiecki zoolog i entomolog. (wyznanie luterańskie)

Genealogia

  • Ojciec : Johann Jacob (1734–96), kupiec
  • Matka : Maria Louise Wilhelmine z domu Krome (1743–1807)
  • Ożenił się : w Brunszwiku w 1811 z Johanne Henriette Wilhelmine (1776–1834), córką matematyka i przyrodnika Johanna Hellwiga (1743–1831)
  • Dzieci : syn Hermann Centurius Ludwig (1812–48), dr filozofii.

Życiorys

Johann Karl Wilhelm Illiger uczęszczał w Brunszwiku do gimnazjów Martineum i Catharineum, gdzie przyrody uczył go od 1790 Johann Hellwig (1743–1831). Następnie w 1793 studiował w Brunszwiku w Collegium Carolinum i Collegium medicum-chirurgicum. Jednak po roku musiał przerwać studia ze względów zdrowotnych i poświęcił się entomologii.

Pomagał Johannowi Centuriusowi von Hoffmannseggowi (1766–1849) w uporządkowaniu jego insektów zebranych w Portugalii i na Węgrzech. Po powrocie do zdrowia studiował nauki przyrodnicze na uniwersytetach w Helmstedt (1799-1800) i Getyndze (1800–02). Po ukończeniu studiów z tytułem magistra wrócił do Brunszwiku, gdzie wydawał czasopismo entomologiczne Magazin für Insektenkunde (1802-07) i prowadził własne studia.

Na krótki czas udał się do Berlina, gdzie pomagał Hoffmannseggowi w uporządkowaniu nowych egzemplarzy przybyłych z Brazylii. W 1810 w Brunszwiku Johann Karl Wilhelm Illiger otrzymał od Wilhelma von Humboldta (1767–1835) powołanie do Berlina na profesora zoologii i dyrektora powstałego muzeum zoologicznego (obecnie Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie) przy uniwersytecie w Berlinie. Jego pierwszym wybitnym owocem działalności w Berlinie było wydane w 1811 dzieło o systematyce królestwa zwierząt Prodromus Systematis Mammalium et Avium. Praca ta uwzględniała nowe badania, uchodziła za jedno z najwybitniejszych dzieł zoologicznych tego okresu i przyczyniła się do wprowadzenia pojęcia „Rodziny”. Ważnym dokonaniem Illigera było wprowadzenie jednolitej terminologii niemieckiej w naukowym określaniu zwierząt. W nieopublikowanym i zaginionym manuskrypcie o rozpowszechnieniu ssaków, ptaków, ryb i płazów opisał związek między rozpowszechnieniem i pokrewieństwem geograficznym.

Johann Karl Wilhelm Illiger był od 1808 członkiem korespondencyjnym Bawarskiej Akademii Nauk w Monachium i od 7 kwietnia 1810 członkiem zwyczajnym Pruskiej Akademii Nauk w Berlinie.

Zmarł 10 maja 1813 w Berlinie na chorobę płuc, a jego następcą na stanowisku dyrektora muzeum zoologicznego został Martin Hinrich Carl Lichtenstein (1780–1857).

Dzieła (wybór)

  • Verzeichniß der Käfer Preußens. Entworfen von Johann Gottlieb Kugelann (1798).
  • Zusätze und Berichte zu Fabricius Systema Eleutheratorus. Magazin fur Insektenkunde 1. viii + 492 pp.(1802).
  • Nachlese zu den Bemerkungen, Berichtigungen und Zusätzen zu Fabricii Systema Eleutheratorum. Mag. fur Insektenkunde. 6:296-317 (1807).
  • Vorschlag zur Aufnahme im Fabricischen Systeme fehlender Käfergattungen. Mag. fur Insektenkunde 6:318-350 (1807).
  • Prodromus Systematis Mammalium et Avium (1811).

Literatura

  • Wilhelm Heß: „Illiger, Johann Karl Wilhelm” w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 14, Duncker & Humblot, Leipzig 1881, s. 23–27 (online).
  • Heidi Muggelberg: Illiger, Karl w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 10, Duncker & Humblot, Berlin 1974, ISBN 3-428-00191-5, s. 138 f. (online).

Linki

Autor: Roman Penkała