Johannes Mario Simmel

Johannes Mario Simmel (ur. 7 kwietnia 1924 w Wiedniu; zm. 1 stycznia 2009 w Lucernie) – austriacki pisarz.

Johannes Mario Simmel
Johannes Mario Simmel.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Walter Simmel, chemik;
  • Matka: Lisa z d. Schneider, lektorka w towarzystwie filmowym Wien-Film;

Życiorys i twórczość

Johannes Mario Simmel pochodził z żydowskiej rodziny, która przybyła z Hamburga do Wiednia. Po dojściu do władzy nacjonalistów ojciec uciekł przed prześladowaniami do Londynu. Prawie wszyscy krewni z ojca strony zostali zamordowani przez nazistów. Simmel wyrastał w Austrii i Anglii. Podobnie jak ojciec został chemikiem. W czasie drugiej wojny światowej był zatrudniony w dziale badań elektrochemicznych w firmie elektrycznej Kapsch w Wiedniu. W dniu 5 kwietnia 1945 roku był świadkiem zamordowania naukowców, którzy chcieli uratować mikroskop elektronowy przed nakazanym jego zniszczeniem. Do zbrodni tej powrócił w 1980 roku w powieści Wir heißen Euch hoffen.

Po wojnie pracował początkowo jako dziennikarz oraz tłumacz dla amerykańskich władz okupacyjnych. W 1947 roku opublikował pierwszy zbiór nowel pt. Begegnung im Nebel (Spotkanie w mgle). Do końca października 1948 roku był redaktorem ds. kultury w wiedeńskim dzienniku Welt am Abend, gdzie pisał recenzje filmowe i felietony. W 1950 roku przeniósł się do Monachium i tam pracował dla magazynu Quick. Na zlecenie magazynu odbył podróże reporterskie po Europie i do USA.

Pod różnymi pseudonimami pisał sprawozdania oparte na faktach i powieści. Od 1950 do 1962 roku napisał sam lub we współpracy z innymi autorami 22 scenariusze, m.in. do filmów Es geschehen noch Wunder (1951) z Hildegard Knef, Tagebuch einer Verliebten (1953) z Marią Schell, Hotel Adlon (1955) lub Robinson soll nicht sterben (1957) z Romy Schneider i Horstem Buchholzem.

Po pierwszym wielkim sukcesie, który odniosła powieść Nie zawsze musi być kawior (Es muss nicht immer Kawiar sein, 1960) poświęcił się przede wszystkim pisaniu zabawnych powieści, bez większych pretensji literackich, z których jednak każda poruszała aktualne tematy społeczno-polityczne, takie jak przemoc wobec cudzoziemców, handel narkotykami czy manipulacje genetyczne. Podstawą do nich były badania dziennikarskie w środowiskach, w których powstały jego powieści.

Myślą przewodnią wielu jego pism była relatywizacja dobra i zła oraz pacyfizm. Od dziesięcioleci należy do najczęściej czytanych autorów w obszarze niemieckojęzycznym. Johannes Mario Simmel opublikował 35 powieści, których ogólny nakład sprzedanych egzemplarzy wyniósł 73 miliony. Jego książki przetłumaczono na 30 języków, w tym również na język polski. Na podstawie jego powieści powstało też kilkanaście filmów.

Przez krytyków literackich zaliczony został podobnie jak Heinz G. Konsalik do przedstawicieli literatury trywialnej (kuchennej). Powszechne uznanie zyskał dopiero po ukazaniu się powieści Taniec na linie (Doch mit den Clowns kamen die Tränen, 1987). Johannes Mario Simmel był trzy razy żonaty. Ostatnie lata życia spędził w szwajcarskiej miejscowości Zug. Zmarł 1 stycznia 2009 roku w Lucernie.

Za twórczość otrzymał wiele nagród literackich i państwowych, m.in. Złoty Medal Miasta Wiednia (1984), Austriacki Krzyż Honorowy Nauki i Sztuk I Klasy (1992), Krzyż Zasługi I Klasy Republiki Federalnej Niemiec (2005).

Dzieła (wybór)

  • Affäre Nina B., 1958 (Afera Niny B.; przeł. Włodzimierz Bialik. Poznań : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987).
  • Es muss nicht immer Kawiar sein, 1960 (Nie zawsze musi być kawior : zuchwałe przygody i wyszukane przepisy kulinarne tajnego agenta mimo woli Thomasa Lievena; przeł. Włodzimierz Bialik. Poznań : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1991).
  • Alle Menschen werden Brüder, 1967 (W matni; przeł. Włodzimierz Bialik. Poznań : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1991).
  • Autobus gross wie die Welt, 1976 (Autobus ogromny jak świat; przeł. Włodzimierz Bialik ; il. Eugeniusz Skorwider. Poznań : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989).
  • Doch mit den Clowns kamen die Tränen, 1987 (Taniec na linie; przeł. Maciej Borkowski. Katowice : "Książnica", 1994).
  • Im Frühling singt zum letztenmal die Lerche, 1990 (Tej wiosny skowronek zaśpiewa po raz ostatni; przeł. Jerzy Michniewicz. Warszawa : "Książka i Wiedza", 1993).

Literatura

  • Wlodzimierz Bialik: Johannes Mario Simmel oder der unvermeidliche Erfolg. Erzähl- und Verkaufsstrategien des Unterhaltungsromans in der Bundesrepublik Deutschland. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poznań 1987, ISBN 83-232-0020-3
  • Andrea Hamburg: Zwischen Verriss und Bestsellertum. Die Rezeption von Johannes Mario Simmel. Lang, Frankfurt am Main 2012, ISBN 978-3-631-62503-3.

Linki

  • Johannes Mario Simmel w de.wikipedia.org (online).

Artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.