Josef Gabriel von Rheinberger
Josef Gabriel von Rheinberger (właściwie Gabriel Joseph Rheinberger, do 1894 r. Josef Gabriel Rheinberger; ur. 17 marca 1839 r. w Vaduz; zm. 25 listopada 1901 r. w Monachium) wyjechał w wieku 12 lat do Monachium, gdzie pracował całe życie jako kompozytor i nauczyciel muzyki. Z tego powodu często nazywa się go niemieckim kompozytorem. (wyznania katolickiego)
 |
| Josef Gabriel von Rheinberger. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Johann Peter Rheinberger (1789-1874), książęcy podskarbi; matka Maria Elisabeth Carigiet (1801-73); miał 9 rodzeństwa (3 wcześnie zmarło); - ożenił się w Harlaching k. Monachium w 1867 r. z Franziską (Fanny) z domu Jägerhuber (1831-92, pierwszy raz poślubiła Ludwiga von Hoffnaaßa, 1829-65, oficer), poetka; bezdzietny.
Życiorys
Josef Gabriel Rheinberger wcześnie pokazał swoje zdolności muzyczne. Jako siedmiolatek pełnił już służbę organisty w rodzinnej miejscowości, w wieku 12 lat wyjechał do Monachium, gdzie uczył się w tamtejszym konserwatorium do 1854 roku. Później naukę kontynuował prywatnie u Franza Lachnera (1803-1890). W 1854 został zastępcą organisty w kościele St. Ludwig (św. Ludwika) i wystawił tu m.in. swoją czterogłosową mszę Es-Dur, w 1857 został organistą dworskim w kościele St. Kajetan (św.Kajetana), w 1863 w kościele dworskim St.-Michaels-Hofkirche (kościół dworski św. Michała). Od 1859 r. uczył w konserwatorium gry na fortepianie jako docent, w 1867 został profesorem gry na organach i kompozycji. Ostatnie funkcje pełnił aż do śmierci. W 1877 mianowano go kapelmistrzem dworskim.
Jego uczniami byli m.in. Engelbert Humperdinck (1854-1921), Wilhelm Furtwängler (1886-1954) i Robert Kahn.
Rheinberger należy do kompozytorów XIX wieku, którzy po okresie zapomnienia zostali na nowo odkryci. Jego obszerny zbiór dzieł to: 197 opusów, muzyka fortepianowa i organowa, chórowa muzyka kościelna i świecka, pieśni, muzyka kameralna, symfonie, opery i uwertury. Jeśli nawet nie wpłynął na historię muzyki, to był jednak wielkim nauczycielem i wybitnym reprezentant wielorakiej kultury muzycznej końca epoki klasyczno-romantycznej.
Literatura
- Karl Dienst: Rheinberger, Joseph Gabriel. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 8, Bautz, Herzberg 1994, ISBN 3-88309-053-0, s. 134-136.
- Stephan Hörner: Rheinberger, Josef Gabriel von. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 21, Duncker & Humblot, Berlin 2003, ISBN 3-428-11202-4, s. 489.