Karl Holl

Karl Holl (ur. 15 maja 1866 r. w Tybindze; zm. 23 maja 1926 r. w Berlinie) - niemiecki teolog ewangelicki i profesor historii Kościoła na uniwersytecie w Tybindze.

Karl Holl
Karl Holl.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia ↑

Ojciec Karl Holl (1815–1881), nauczyciel; matka Sophie Prager (1832–1907); - ożenił się w Stuttgarcie w 1903 r. z córką pastora Marią Pauliną Anną Wucherer (ur. 1869); miał troje dzieci.

Życiorys ↑

Karl Holl studiował filozofię i teologię ewangelicką w Tübinger Stift, gdzie jego nauczycielem był mi.in. Ferdinand Christian Baur (1792-1860). Po wikariacie w Wirtembergii doktoryzował się z filozofii, po czym został w 1891 r. repetentem w Tübinger Stift. Za namową Adolfa von Harnacka (1851-1930) pracował od 1894 r. jako pomocnik naukowy w Pruskiej Akademii Nauk. W 1896 r. habilitował się na uniwersytecie w Berlinie. Od 1901 r. był profesorem nadzwyczajnym historii Kościoła w Tybindze, a od 1906 r. profesorem zwyczajnym na uniwersytecie w Berlinie.

17 grudnia 1914 r. został członkiem Pruskiej Akademii Nauk. Od 1912 do 1926 r. pełnił funkcję efora w ewangelicko-teologicznym konwikcie Johanneum w Berlinie.

Karl Holl zmarł 23 maja 1926 r. w Berlinie i został pochowany na cmentarzu Südwestkirchhof Stahnsdorf.

Działalność ↑

Karl Holl publikował pisma dotyczące ojców Kościoła oraz wydał w 1915 r. dzieła Epifaniusza z Salaminy (ok. 315-403). Nauczył się języka rosyjskiego, aby poznać Kościół prawosławny. Swoje badania ujął w rozprawie "Die religiösen Grundlagen der russischen Kultur" (1913). Główne jego badania dotyczyły jednak Marcina Lutra (1483-1546) i miały szerokie oddziaływanie. W przeciwieństwie do dotychczasowej interpretacji Lutra w jego wykładach Listu do Rzymian ,zauważył głębię jego rozumienia usprawiedliwienia i z nim ściśle powiązał rozumienie Lutra przez Kościół. Pojmował i rozumiał Lutra przez jego wewnętrzne tarapaty, które prowadziły go do spotkania z litościwym Bogiem. Przedstawił wewnętrzną walkę Lutra nie jako intelektualne, filozoficzne zmagania lecz jako decyzję podjętą we własnym sumieniu. Pokazuje jak Luter doświadcza gniewu i miłości Boga. Luter stał się dla Holla "wielkim budzikiem sumienia swojego czasu".

Karl Holl uzmysłowił jak myślenie Lutra było skoncentrowane na samym Bogu. Harnack, który różnił się od Holla w swoich badaniach o Lutrze, chwalił jego książkę dotyczącą Reformatora "Geschichtliche Aufsätze zur Kirchengeschichte I" jako jego największe dokonanie. Dzięki niej nauka i Kościół ewangelicki zyskały nowy stopień w poznaniu Reformacji oraz przeżyły "renesans Lutra".

Dzieła (wybór) ↑

  • Die sacra parallela des Johannes Damascenus. 1896.
  • Enthusiasmus und Bußgewalt beim griechischen Mönchtum. 1898.
  • Amphilochius von Ikonium in seinem Verhältnis zu den großen Kappadoziern. 1904.
  • Die geistlichen Übungen des Ignatius von Loyola. 1905.
  • Die Rechtfertigungslehre im Licht der Geschichte des Protestantismus. 1906.
  • Was hat die Rechtfertigungslehre dem modernen Menschen zu sagen ? 1907.
  • Modernismus. 1908.
  • Johannes Calvin. 1909.
  • Die handschriftliche Überlieferung des Epiphanius. 1910.
  • Luther und das landesherrliche Kirchenregiment. 1911.
  • Was verstand Luther unter Religion? 1917.
  • Luther und Calvin. 1919.
  • Der Streit zwischen Petrus und Paulus zu Antiochien in seiner Bedeutung für Luthers innere Entwicklung. 1921.
  • Geschichtliche Aufsätze zur Kirchengeschichte I. 1921.
  • Reformation und Urchristentum. 1924.
  • Gotthold Ephraim Lessing. 1929.

Literatura ↑

  • Walter Delius: „Holl, Karl”. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 9, Duncker & Humblot, Berlin 1972, ISBN 3-428-00190-7, s. 532.
  • Thomas Uecker: HOLL, Karl. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 2, Bautz, Hamm 1990, ISBN 3-88309-032-8, s. 1001–1003.

Linki ↑

Autor: Roman Penkała