Leonhard Spengel


Leonhard Spengel (od 1875 r. von Spengel; ur. 24 września 1803 r. w Monachium; zm. 8 listopada 1880 r. tamże) był niemieckim filologiem klasycznym.

Życiorys


Leonhard Spengel pochodził z zamożnej rodziny i ukończył w 1821 r. jedyne wówczas monachijskie gimnazjum, dzisiejsze gimnazjum im. Wilhelma (niem. Wilhelmsgymnasium). Będąc w ostatniej klasie gimnazjum uczęszczał już do kierowanego przez Friedricha Thierscha seminarium filologicznego, u którego studiował w latach 1821–23 w ówczesnym Uniwersytecie Monachijskim, który znajdował się wtedy w Landshut. Dzięki swojemu akademickiemu nauczycielowi i przyznanemu stypendium kontynuował studia w Lipsku u Gottfrieda Hermanna i od 1825 r. w Berlinie u Augusta Boeckha i Immanuela Bekkera. W następnym roku otrzymał nagrodę za rozwiązanie zadania wyznaczonego przez Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Berlińskiego – »Rhetoricorum apud Graecos studiorum artisque ipsius historia ..«. Praca konkursowa stała się podstawą jego późniejszego pisma »Συναγωγὴ τεχνῶν sive artium scriptores ab initiis usque ad editos Aristotelis de rhetorica libros«, które ukazało się w 1828 roku. W tym samym czasie wydał pismo Marka Terencjusza Warrona »De lingua latina«, co pokazało, że jest sprawnym krytykiem.



Jesienią 1826 r. wrócił do Monachium i zaczął uczyć w gimnazjum, w którym poprzednio się kształcił. Przez 15 lat pracował w gimnazjum, najpierw jako lektor (dawniej nauczyciel nie posiadający tytułu profesora), a od 1830 jako profesor. Po przeniesieniu uniwersytetu z Landshut do Monachium w 1826 r. otrzymał 28 marca 1827 r. stopień doktora filozofii, a potem się habilitował i zaczął pracę na uniwersytecie jako Privatdozent. Wkrótce powierzono mu posadę drugiego członka zarządu w seminarium filologicznym. W 1835 r. został członkiem nadzwyczajnym Bawarskiej Akademii Nauk, a w 1841 członkiem zwyczajnym. Jako członek Akademii napisał wiele pism m.in. o poezji Arystotelesa i retoryce Filodemosa z Gadary. W październiku 1841 r. otrzymał powołanie na uniwersytet w Heidelbergu jako profesor zwyczajny, które przyjął, gdyż w Monachium w tym czasie mógł być jedynie profesorem nadzwyczajnym. W Heidelbergu rozwinął współpracę z Friedrichem Creuzerem, opublikował w 1843 r. pismo »De Aristotelis libro decimo historiae animalium et incerto auctore libri περὶ ϰόσμου commentario« i w 1844 r. wydał retorykę Anaksymenesa z Miletu. Jesienią 1843 r. umożliwiono mu kilkumiesięczną wędrówkę po Włoszech.

Rok 1847 przyniósł mu powołanie na profesora Uniwersytetu Monachijskiego. Po śmierci swojego byłego nauczyciela Thierscha został w 1860 r. kierownikiem seminarium filologicznego. W 1875 r. otrzymał osobisty tytuł szlachecki.

Spengel był w swoim czasie jednym z lepszych znawców retoryki grecko–rzymskiej. Napisał liczne pisma o teorii i praktyce antycznej elokwencji, oprócz tego o greckich filozofach – Platonie i Arystotelesie – oraz zajmował się krytyką tekstów Marka Terencjusza Warrona.

Jego uczniami byli m.in. Wilhelm von Christ i Albert Grünwedel.

Dzieła (wybór)


  • Specimen lectionum in C. Valer. Catulli Carmina. 1827.
  • Über Aristoteles Poetik : vorgetragen in der Sitzung der philosophisch-philologischen Classe am 2. Januar 1836. 1836.
  • Über die dritte Philippische Rede des Demosthenes. 1840.
  • Über das vierte Buch der Rhetorik des Pilodemusin den herkulanischen Rollen. 1840.
  • Über die unter dem Namen des Aristoteles erhaltenen ethischen Schriften. 1841.
  • Anaximenis Ars rhetorica quae vulgo fectur Aristotelis ad Alexandrum. 1847.
  • Ueber die Politik des Aristoteles. 1847.
  • Ueber die Rhetorik des Aristoteles. 1851.
  • Rhetores Graeci. 3 części, 1853-1856.
  • Isokrates und Platon. 1855.
  • Ueber die Kritik der Varronischen Bücher de Lingua Latina. 1855.
  • Demosthenes Vertheidigung des Ktesiphon : ein Beitrag zum Verständniss des Redners. 1863.
  • Aristotelische Studien. 4 części, 1864-1868.

Literatura


  • Richard Hoche: Spengel, Leonhard w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 35, Duncker & Humblot, Leipzig 1893, s. 115–117.

Linki