Ludwig Schwanthaler
Ludwig Michael von Schwanthaler (od 1844 Ludwig Michael Ritter von Schwanthaler; ur. 26 sierpnia 1802 w Monachium; zm. 14 listopada 1848 w Monachium) – bawarski rzeźbiarz uważany za głównego mistrza klasycystycznej rzeźby w południowych Niemczech. (wyznanie katolickie)
Genealogia ↑
Ojciec Franz Jakob Schwanthaler (1760–1820), rzeźbiarz; matka Clara Lutz; – kawaler.
Życiorys ↑
Ludwig Schwanthaler ukończył w 1819 r. Gimnazjum im. Wilhelma w Monachium i w latach 1819–22 studiował malarstwo, a później rzeźbiarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w rodzinnym mieście. Po śmierci ojca pomagał wujkowi Franzowi Antonowi Schwanthaler prowadzić jego warsztat rzeźbiarski, w którym wkrótce przejął kierownictwo. W latach 1826–27 i 1832–1834 przebywał w Rzymie. W 1835 r. otrzymał nominację na profesora rzeźbiarstwa w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. W latach 40-tych stworzył pomniki z brązu nie tylko dla Monachium, lecz także dla Bayreuth, Salzburga, Darmstadt, Karlsruhe, Frankfurtu i Norköpping. Godne wspomnienia są jego pozłacane brązowe posągi Wittelsbachów w sali tronowej monachijskiej rezydencji (1835–42). Za główne jego dzieło uważany jest kolosalny posąg Bavaria w Monachium.
Jego najwybitniejszymi uczniami byli Ernst Julius Hähnel (1811–1891), August von Kreling (1819–1876), Friedrich Brugger (1815–70) i Max von Widnmann (1812–95).
Dla swoich modeli (przeważnie w skali 1:1) zlecił wybudowanie w 1837 r. atelier na przeciw własnego budynku, w którym po jego śmierci mieściło się powszechnie dostępne jemu poświęcone muzeum. W czasie II wojny światowej zostało ono zbombardowane i wszystkie zebrane tam dzieła zupełnie zniszczone.
Za życia Schwanthaler był uważany w szerokich kręgach za najsławniejszego niemieckiego rzeźbiarza obok Christiana Daniela Raucha (1777–1857). Koledzy po fachu cenili jego produktywność, ale zarzucali braki w wykończeniu jego prac. Mówiono nawet o fabrycznej produkcji (zatrudniał do 50 współpracowników) i ubolewano w związku z jego seryjną pracą nad niskimi cenami ówczesnych rzeźb. Ta negatywna ocena wzmocniła się po jego śmierci, a szczyt osiągnęła w 1888 r. w werdykcie Friedricha Pechta w książce Geschichte der Münchener Kunst im 19. Jahrhundert. W pierwszej połowie XX w. znajdował mało uznania. Dopiero nowa ocena sztuki XIX w. doceniła ponownie jego twórczość.
Dzieła (wybór) ↑
- Relief marmurowy dla pruskiego ministra Karla vom und zum Steina w grobowcu w Frücht koło Bad Ems ,1837/70.
- Pomnik księcia Karla Friedricha von Baden w Karlsruhe, 1840.
- Pomnik Jean Paula w Bayreuth, 1841.
- Pomnik Wolfganga Amadeusa Mozarta w Salzburgu (Mozartplatz), 1842.
- 34 boginie zwycięstwa w Hali Wyzwolenia (Befreiungshalle) w Kelheim, 1842–1863.
- Pomnik Johanna Wolfganga von Goethego we Frankfurcie nad Menem (Goetheplatz), 1844.
- Nimfa w zamku Anif koło Salzburga, 1848.
- Statua Bavaria w Monachium (Theresienwiese) (skończona po śmierci artysty), 1850.
Literatura ↑
- Hyacinth Holland: Schwanthaler, Ludwig Ritter von w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 33, Duncker & Humblot, Leipzig 1891, s. 193–204.
- Peter Volk: Schwanthaler, Ludwig Michael Ritter von w Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 23, Duncker & Humblot, Berlin 2007, ISBN 978-3-428-11204-3, s. 794–796.
Linki ↑
- Pisma Ludwiga Schwanthalera i o nim w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.
- Ludwig von Schwanthaler w Deutsche Digitale Bibliothek.
- Virtuelles Kupferstichkabinett.