Paul Sauer


Paul Sauer (ur. 26 września 1892 w Bielicach (wówczas niem. Bielitz, Landkreis Falkenberg O.S.) obecnie powiat nyski w województwie opolskim; zm. 24 czerwca 1946 w Bolesławcu) – niemiecki duchowny katolicki, który po zakończeniu II wojny światowej został aresztowany przez polski Urząd Bezpieczeństwa (UB) i w więzieniu zmarł po dwóch miesiącach.

Życiorys


Paul Sauer pochodził z rodziny chłopskiej. W 1921 odbyły się we Wrocławiu jego święcenia kapłańskie i w okresie nacjonalizmu był od 1938 proboszczem w Bolesławcu w miejskim kościele Stadtpfarrkirche Mariä Himmelfahrt (kościół Wniebowzięcia NMP). Był bardzo uzdolniony muzycznie i wspierał ruch ekumeniczny. Z powodu krytyki reżimu nacjonalistycznego przebywał od 21 kwietnia do 12 maja 1942 w areszcie w Legnicy. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na Śląsk chronił kościół przed zniszczeniem i plądrowaniem. Parafia i kościół stały się miejscem schronienia dla prześladowanych i uciskanych. Dla wszystkich mieszkańców Bolesławca, Niemców obu konfesji, i wielu innych osób zgromadzonych w obozie repatriacyjnym w Polsce po II wojnie światowej był opiekunem duszpasterskim.

Razem ze 100 innymi Niemcami w mieście i okolicy Bolesławca stał się w 1946 ofiarą Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (UBP, potocznie UB). Postawiono mu zarzut udziału w podziemnej organizacji, która chciała odzyskać Śląsk dla Niemiec. Jako powód wzięto fakt, że założył dla pozostałych w byłej ojczyźnie Niemców połączenie pocztowe z Zachodem tzw. Caritas-Post. Naoczni świadkowie informowali, że pomimo maltretowania dodawał otuchy współwięźniom. Zmarł po dwóch miesiącach pobytu w więzieniu.

Z inicjatywy grupy ojczyźnianej (Heimatgruppe) z Siegburga w maju 2004 miało miejsce w Bolesławcu międzynarodowe spotkanie poświęcone jego osobie. Naukowcy i naoczni świadkowie zajmowali się życiem archiprezbitera Sauera i wezwali do jego oficjalnej rehabilitacji. W wyniku negocjacji grupy ojczyźnianej z państwowymi i kościelnymi urzędami w Polsce i Niemczech odsłonięto w Bolesławcu w 2014 tablicę pamiątkową Paula Sauera na której widnieje napis: „Od 1938 proboszcz kościoła farnego w Bolesławcu. Mężny jego obrońca, który ofiarnie wspomagał swoich bliźnich – muzyk, duszpasterz młodzieży i zwolennik ekumenizmu. Jego śmierć wzywa do pojednania.”

Linki