Samuel Friedrich Nathanael Morus


Samuel Friedrich Nathanael Morus (także Samuel Friedrich Nathanaël Morus; ur. 30 listopada 1736 r. w Lauban (obecnie Lubań); zm. 11 listopada 1792 r. w Lipsku) - niemiecki filolog i teolog luterański.

Genealogia


Ojciec Nikolaus Christoph Morus (1694-1757), kantor i nauczyciel w gimnazjum w Lubaniu; - ożenił się w 1775 r. z Johanną Christiane Siegel.

Życiorys


Samuel Friedrich Nathanael Morus otrzymał gruntowne wykształcenie w gimnazjum w Lubaniu i od 1754 r. studiował filologię, filozofię i teologię na uniwersytecie Lipsku m.in. u Johanna Augusta Ernestiego (1707-1781), Johanna Heinricha Wincklera (1703-1770), Christiana Augusta Crusiusa (1715-1775). W 1760 r. został magistrem filozofii.

W 1761 r. habilitował się na wydziale filozoficznym. Teraz prowadził wykłady o łacińskich i greckich klasykach. W 1768 r. został profesorem nadzwyczajnym i w 1771 r. profesorem zwyczajnym języka greckiego i łacińskiego. Odtąd objaśniał w swoich wykładach także księgi Nowego Testamentu. Przez dziesięć lat był jako profesor zwyczajny kolegą byłego swojego nauczyciela i przyjaciela Ernestiego. W 1782 r., po śmierci Ernestiego, został doktorem teologii oraz jego następcą jako czwarty profesor na wydziale teologicznym. W 1785 r. awansował na trzeciego profesora i został kanonikiem w Zeitz, już w 1786 był drugim profesorem wydziału teologicznego i otrzymał związane z tym stanowisko kanonika w kapitule katedry w Miśni. W 1787 r. mianowano go członkiem lipskiego konsystorza.

Morus był dwa razy rektorem uniwersytetu (1774-1775, 1784-1785), w 1775 r. dziekanem wydziału filozoficznego i cztery razy dziekanem wydziału teologicznego (1783, 1786, 1788, 1792) oraz od 1780 r. eforem stypendystów elektorskich.

Jego uczniem był m.in. Karl August Gottlieb Keil.

Znaczenie


Ze względu na jego gruntowne studia językowe był wysoko ceniony przez uczonych w innych krajach np. we Francji i Anglii. W dziedzinie egzegezy należał do tych, którzy posiedli zrozumienie dla indywidualności poszczególnych pisarzy biblijnych, zwłaszcza Pawła i Jana. Szczególnie wysoko cenione były jego wykłady o moralności chrześcijańskiej, w których skłaniał się do zasad i myśli Crusiusa. W dwutomowym dziele Dissertationes theologicae et philologicae, którego pierwsza część ukazała się w 1789 r., a drugą wydał w 1794 r. Karl August Gottlieb Keil (1754-1818), zawarł rozprawy (pomijając krytykę tekstu Eurypidesa) dotyczące tematów teologicznych. Zajmował się w nim kwestiami sztuki interpretacji i metodologii, częściowo objaśnieniem nowotestamentowych wypowiedzi oraz kwestiami apologicznymi, dogmatycznymi i etycznymi. Nie brakło w nim też omówienia porad związanych z teologią praktyczną.

O szacunku jakim cieszył się w Lipsku świadczy fakt, że w orszaku żałobnym udział wzięli ludzie z różnych stanów, a naoczni świadkowie twierdzili, że takiego pogrzebu nie było od czasu śmierci Christiana Fürchtegotta Gellerta (1715-1769).

Dzieła (wybór)


  • Oratio Ingratos erga philosophiam videri, qui eius studia deserunt. 1760.
  • Dispvtatio De Cognatione Historiae Et Eloquentiae Cvm Poesi. 1761.
  • De Commendatione Veri Svbtilitatis Accessione. 1768.
  • De Euripidis Phoenissis. 1771.
  • Predigten. 1786.
  • Epitome theologiae christianae. 1789.
  • Erklärung des Briefs Pauli an die Römer und des Briefs Judä. 1794.

Literatura


  • Johann Georg Meusel: Lexikon der vom Jahr 1750 bis 1800 verstorbenen teutschen Schriftsteller. Gerhard Fleischer d. J., Leipzig, 1809, s. 276.(online)
  • Höpfner, Johann Georg Christian: Ueber das Leben und Verdienste des verewigten Samuel Friedrich Nathanael Morus, Leipzig 1793.
  • Michael Schaich: Morus, Samuel Friedrich Nathanaël. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 6, Bautz, Herzberg 1993, ISBN 3-88309-044-1, s. 150-151.
  • Gotthard Victor Lechler: Morus, Samuel Friedrich Nathanaël. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 22, Duncker & Humblot, Leipzig 1885, s. 342-344.
  • Mangold, Georg Müller: Morus, Samuel Friedrich Nathanel. W: Realencyklopädie für protestantische Theologie und Kirche (RE). 3. Auflage. Tom 13, Hinrichs, Leipzig 1903, s. 481-483.

Linki