Tiberius Hemsterhuis
Tiberius Hemsterhuis (ur. 2 stycznia 1684 roku w Groningen; zmarł 7 kwietnia 1766 roku w Lejdzie) – holenderski filolog.
 |
| Tiberius Hemsterhuis. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
- Ojciec: Francisusa Hemsterhuisa (1631-1705), lekarz;
- Matka: Maria Gronwols lub Groenewout;
- Żona: od 1.10.1716 Cornelia Maria de Wilde (26.03.1685–13.04.1766);
- Dzieci: 3 synów Jacobus Hemsterhuis (ur. 1717 w Franeker, zmarł w służbie na statku), Frans Hemsterhuis i Tiberius (15.06.1724–1749).
Biografia
Tiberius Hemsterhuis, najstarszy syn lekarza Francisusa Hemsterhuisa (1631-1705) i jego żony Marii Gronwols (lub Groenewout), został ochrzczony 8 stycznia 1684 roku. Po pierwszych naukach udzielonych mu przez ojca uczęszczał od 1696 roku do łacińskiej szkoły w rodzinnej miejscowości, gdzie uznany został za cudowne dziecko. 25 sierpnia 1698 immatrykulował na uniwersytecie w Groningen, gdzie studiował filozofię u Johanna Bernoulli, język grecki u Jacques'a Gousset (1635-1704), hebrajskie zabytki starożytności i teologię u Johannesa Brauna (1628-1708). Po czym w 1701 roku razem z ojcem odbył podróż po holenderskich prowincjach i przeprowadził się do Lejdy. Tutaj 1 lutego 1702 roku otrzymał zlecenie biblioteki uniwersyteckiej uporządkowania orientalnych rękopisów. 21 września 1702 roku rozpoczął studia na uniwersytecie w Lejdzie, gdzie uczęszczał na wykłady z teologii i języków orientalnych u Salomona van Til, Jakoba Gronoviusa i Jacobusa Perizoniusa.
20 grudnia 1704 roku został mianowany na profesora filozofii i matematyki w Athenaeum Illustre w Amsterdamie. 24 stycznia 1705 roku otrzymał tytuł magistra lub wówczas oznaczający to samo tytuł doktora filozofii na uniwersytecie w Harderwijk. 26 sierpnia 1717 roku otrzymał powołanie na profesora języka greckiego na uniwersytecie w Franeker. Jednakże Hemsterhuis pozostał jeszcze 3 lata w Amsterdamie, zanim 6 marca 1720 roku podjął pracę wygłaszając mowę wstępną „de Graecae Linguae praestantia ex ingenio Graecorum et moribus probata” (Franeker 1720). Rektorem tej uczelni był w latach 1723/24, 1729/30 jak również 1738/39. Podczas składania urzędu rektora wygłosił następujące mowy „Brevi quasi tabella proponam quo quis ingenio natus, quibus a natura animi dotibus instructus, colendis in humanioribus literis philologiaeque studio ornando plurimum et sibi et aliis sit profuturus” (1724), „de Paulo Apostolo” (1730) i „de Mathematum et Philosophiae studio cum Literis humanioribus coniungendis” (1739).
Od 1726 roku wykładał historię Holandii. 13 marca 1738 roku otrzymał tytuł profesora historii holenderskiej. 12 września 1740 roku został powołany jako profesor języka greckiego i historii holenderskiej na uniwersytet w Lejdzie. 25 listopada tego samego roku wygłosił tam mowę wstępną „de Literarum Humaniorum studiis ad mores emendandos virtutisque cultum conferendis”. W Lejdzie był rektorem w okresie 1747/48, a funkcję swoją zakończył mową „de Statu Belgii”. Z powodu podeszłego wieku prowadzenie wykładów z języka greckiego zakończył 1 lutego 1757, a 18 października 1765 roku przeszedł na emeryturę.
Tiberius Hemsterhuis był jednym z najwybitniejszych humanistów 18-wieku. Stworzył naukowe podstawy do nauki języka greckiego i był założycielem tzw. holenderskiej szkoły hellenistycznej, z której wyszli David Ruhnken, Jakob van Lennep, Lodewijk Caspar Valckenaer i inni. Chociaż sam nie opublikował wielu dzieł, włożył duży wkład w przygotowanie następnych nauczycieli.
Pisma
- Pollucis Onomasticum Amsterdam, 1706, 2 Bde.
- Luciani colloquia selecta et Timon, Cebetis tabula, Menandri sententiae morales Amsterdam, 1708
- Oratio funerbis in memoriam Camp. Vitringa f. Franeker 1723
- Oratio funerbis in Exequiis Viri praestantiss. Et Clariss. Johannis Cunradi Rungii. Franeker 1723
- Programma voor de Lijkstatie en Redevoering, bij het overlijden van Guil. Coetier, Eloq, et Hist. Prof den 16. Dec 1723
- Chrestomathia Petronio-Burmanniana Amsterdam, 1734 (anonym). Hemsterhuis und Isaak Verburg zugeschriebene witzige Kritik an der Petronius-Ausgabe von Pieter Burmann.
- Aristophanis Plutus (Harling. 1744)