Tomasz z Kempis

Tomasz z Kempis, właściwie Thomas Hemerken (niem. Thomas von Kempen, fr. Thomas à Kempis; ur. w 1380 w Kempen niedaleko Kolonii, zm. 25 lipca 1471 w klasztorze Agnetenberg („Bergkloster“) koło Zwolle) – niemiecki zakonnik kanonik regularny, teolog, mistyk, asceta i pisarz. Przypuszczalny autor książki O naśladowaniu Chrystusa.

Tomasz z Kempis
Tomasz z Kempis.
Źródło: Wikimedia Commons

Życiorys


Tomasz z Kempis urodził się w w 1380 roku w Kempen niedaleko Kolonii jako Thomas Hemerken. W 1392 roku rozpoczął siedmioletnią naukę w Deventer, w szkole prowadzonej przez Braci Wspólnego Życia. Tutaj stał się utalentowanym kopistą, zdolnym zaspokoić własne potrzeby. W 1399 przeniósł się do zakonu augustianów w klasztorze Sint-Agnietenberg koło Zwolle, gdzie jego brat Johann był przeorem. Tam w 1413 był ordynowany na księdza, a w 1429 został subprzeorem.

Po odrzuceniu przez zakonników i papieża Marcina V kandydata na biskupa Utrechtu Rudolfa van Diepholta,  musiał w 1429 roku opuścić zakon. W tym czasie został wysłany do Arnhem, aby zająć się swoim chorym bratem. Pozostał tam do śmierci brata w listopadzie 1432 roku. Spędzony tam czas poświęcił na skopiowanie czterech egzemplarzy Biblii, z których jedna zachowała się w pięciu tomach w Darmstadt. Napisane tam pisma, obfitujące w cytaty biblijne, zwłaszcza z Nowego Testamentu, były powszechnie czytane.

Życie Tomasza z Kempis charakteryzują słowa, napisane w opisie obrazu, który miałby być jego portretem: „we wszystkim szukałem pokoju i nie znalazłem go, z wyjątkiem książek i wycofania się ze świata”. 11 listopada 1897 r. w kościele św. Michała w Zwolle, obecnie zburzonym, wzniesiono pomnik ku jego pamięci.

Tomasz z Kempis należał do szkoły mistyki, która rozciągała się wzdłuż brzegu Renu, od Szwajcarii po Holandię, przechodząc przez Strasburg i Kolonię. Był zwolennikiem Geerta Groote i Florenta Radewijns, założycieli Bractwa Wspólnego życia.

Wszystkie jego pisma naznaczone są pobożnością i zawierają notatki, medytacje, listy i kazania, życie świętych i różne biografie. Dzieła Tomasza z Kempis wyrażają jego przepełnioną adorację dla Chrystusa.

Tomasz z Kempis zmarł 25 lipca 1471 w klasztorze Agnetenberg koło Zwolle. Od 2006 roku jego szczątki znajdują się w bazylice Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemelopneming w Zwolle.

Pismo O naśladowaniu Chrystusa Tomasza z Kempis stało się nie tylko popularne wśród kleryków i zakonników, lecz także znalazło rezonans wśród laików, reformatorów religijnych i „kontrreformatorów” (jezuitów), pietystów i jansenistów, jak również - aż do dziś - w różnych ruchach odnowy katolickiej.

Pisma


Już od XVII wieku ukazywały się w Polsce pism Tomasza z Kempis w języku łacińskim i tłumaczone na język polski.

  • De imitatione Christi libri qvatvor avthore Thoma a Kempis [...] ad autographum emendati. Cracoviae : ex officina Nicolai Lob, 1606 (online).
  • Niebieskie na ziemi zabavvy albo bogomyslne rymy, wzięte z ksiąg [...] Thomasza de Kempis O naśladowaniu Pana Jezusowym, księdza Stanislavva Grochovvskie[go] kruszwickiego kustosza. Ks. 1-3. Druk 1611 w Krakowie : w drukarni Bazylego Skalskiego (online).
  • Ogródek różany : (przekład z łacińskiego). Poznan : nakładem N. Kamieńskiego i Spółki 1854.
  • O samotności i milczeniu : (przekład z łacińskiego). Poznan : nakładem N. Kamieńskiego i Spółki 1854.
  • Tomasza a Kempis Pisma różne. Poznań : N. Kamieński i Spółka 1856 (online).
  • O naśladowaniu Chrystusa ksiąg czworo. Kraków : Apostolstwo Modlitwy, 1904 (Lwów : Drukarnia "Polonia") (online).
  • Dolina liliowa. Warszawa : Wydawnictwo "Duc in Altum" 2013.

Literatura


Linki


  • Biografia Tomasza z Kempis (online), j. niemiecki.
  • Pisma Tomasza z Kempis w: polona.pl (online).