Carl Bergmann

Carl Georg Lucas Christian Bergmann (ur. 18 maja 1814 w Getyndze; zm. 30 kwietnia 1865 w Genewie) – niemiecki anatom i fizjolog. (wyznanie ewangelickie)

Carl Bergmann
Carl Bergmann.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Friedrich Christian (1785–1845), profesor prawa w Getyndze, syn inżyniera Johanna Georga Gottlieba w Hanowerze i Christiny Pezold;
  • Matka: Henriette Christine, córka anatoma Christiana Mejera w Harste i Justine Charlotte von Wedemeyer;
  • Ożenił się: z N.N. z domu Heusinger von Waldegg;
  • Dzieci: 2 córki.

Życiorys

Carl Bergmann studiował medycynę i nauki przyrodnicze na uniwersytecie w Getyndze u Johanna Friedricha Blumenbacha (1752–1840) i Maximiliana Adolfa Langenbecka (1818–1877). W 1838 r. otrzymał tytuł doktora medycyny dzięki dysertacji pt. De placentae foetalis resorptione. Rok później habilitował się, został Privatdozentem i od 1840 r. asystentem fizjologa Rudolfa Wagnera (1805–1864). W 1843 r. mianowano go na uniwersytecie w Getyndze profesorem nadzwyczajnym, a od 1852 do 1865 r. był profesorem zwyczajnym anatomii na uniwersytecie w Rostoku i dyrektorem tamtejszego Instytutu Anatomii.

W 1846 r. razem z chemikiem Robertem Wilhelmem Eberhardem Bunsenem (1811–1899) i geologiem Wolfgangiem Sartoriusem von Waltershausenem (1809–1876) brał udział w wyprawie na Islandię. Carl Bergmann prowadził badania w zakresie, stworzonej przez Blumenbacha anatomii porównawczej, jak również anatomiczno-fizjologicznej. W 1847 r. opublikował pismo Ueber die Verhältnisse der Wärmeökonomie der Thiere zu ihrer Grösse (O zależnościach gospodarki cieplnej zwierząt do ich wielkości). Ta zależność między termoregulacją i wielkością ciała zwierząt została nazwana regułą Bergmanna, która mówi, że zwierzęta stałocieplne, jednego gatunku lub blisko ze sobą spokrewnione, są tym większe, im chłodniejszy jest klimat, w którym żyją, a u zwierząt zmiennocieplnych sytuacja jest odwrotna. W miejsce dotychczas stosowanych pojęć „zwierzęta zimnokrwiste” i „ciepło krwiste” wprowadził określenia „zwierzęta stałocieplne” i „zmiennocieplne” lub „homotermiczne” i „poikilotermiczne”.

Dzieła (wybór)

  • Einige Beobachtungen und Reflexionen über die Skelettsysteme der Wirbelthiere, deren Begrenzung und Plan. Göttingen 1846.
  • Ueber die Verhältnisse der Wärmeökonomie der Thiere zu ihrer Grösse. Abgedruckt aus den Göttinger Studien. 1847. Göttingen 1848.
  • Physiologische Bemerkungen über einige bekannte Eigenthümlichkeiten des Baues der Vögel. Berlin 1850.
  • Anatomisch-physiologische Übersicht des Thierreichs. (razem z Karlem Leuckartem) Stuttgart 1852.
  • Zur Kenntnis des Tarsus der Wiederkäuer und paarzehigen Pachydermen. Rostock 1859.

Literatura

  • Magnus Schmid: „Bergmann, Carl” w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, s. 90. (online).
  • Grete Grewolls: Wer war wer in Mecklenburg und Vorpommern. Das Personenlexikon. Hinstorff Verlag, Rostock 2011, ISBN 978-3-356-01301-6, s. 851.

Linki

  • Biogram w Catalogus Professorum Rostochiensium.
Autor: Roman Penkała