Carl Friedrich Lessing

Carl Friedrich Lessing (ur. 15 lutego 1808 we Wrocławiu (wówczas niem. Breslau); zm. 5 czerwca 1880 Karlsruhe) – niemiecki malarz i rysownik w okresie romantyzmu. Należał do najwybitniejszych malarzy szkoły düsseldorfskiej. Malował obrazy o tematyce historycznej i pejzaże. Był bratankiem Gottholda Ephraima Lessinga (1729–1781). (wyznanie luterańskie)

Carl Friedrich Lessing
Carl Friedrich Lessing.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec : Carl Friedrich (1778–1848), sekretarz w sądzie w Sycowie (niem. Polnisch Wartenberg).
  • Matka : Clementine z domu Schwarz (1783–1821, wyznanie katolickie).
  • Rodzeństwo : Friedrich (1807–62, lekarz, botanik i podróżnik) i siostra Fanny.
  • Ożenił się : w Gummersbach w 1842 z Idą z domu Heuser (1817–80).
  • Dzieci : 4 synów i córka.

Życiorys

Od 1822 Carl Friedrich Lessing studiował w Berlińskiej Akademii Budownictwa u Karla Friedricha Schinkela (1781–1841). W 1823 postanowił zostać malarzem i rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie był uczniem Friedricha Wilhelma von Schadowa (1788–1862). W 1826 razem z Juliusem Hübnerem (1806–1882), Karlem Ferdinandem Sohnem (1805–1867), Eduardem Bendemannem (1811–1889) i Theodorem Hildebrandtem (1804–1874) podążył za swoim nauczycielem do Düsseldorfu. Pierwszy sukces odniósł w tym samym roku podczas berlińskiej wystawy akademickiej, gdzie zaprezentował pejzaż Cmentarz z ruinami i zniszczonymi nagrobkami (Kirchhof mit Ruinen und Leichensteinen).

Pod wpływem Schadowa zainteresował się świeckim malarstwem historycznym. Od lat 30-tych XIX wieku zajmował się Janem Husem (1370–1415) i historią husytów (Kazanie husyckie (Die Hussitenpredigt, 1836, Galeria Starych Mistrzów, Berlin); Jan Hus przed soborem w Konstancji (Jan Hus vor dem Concil zu Konstanz, 1842, Städelsche Kunstsammlung, Frankfurt nad Menem), Jan Hus przed stosem (Johann Hus vor dem Scheiterhaufen, 1850)). Od 1848 tworzył rysunki i obrazy na temat Marcina Lutra (1483–1546) (Luter palący bulę (Luther, der die Bannbulle verbrennt, 1853)). Już wcześniej w jego pracach pojawił się temat wojny trzydziestoletniej (Oblężenie (Die Belagerung, 1848)). W czasie politycznego i wyznaniowego napięcia w Nadrenii (1837–43) obrazy historyczne Carla Friedricha Lessinga, zwłaszcza obrazy związane z Husem, spowodowały, że uznano go za malarza protestantyzmu i przeciwnika ultramontanizmu. W ten sposób stał się założycielem politycznego malarstwa historycznego. Wywarł duży wpływ na malarzy Akademii Sztuk Pięknych w Düsseldorfie, chociaż miał mało uczniów.

Carl Friedrich Lessing
Carl Friedrich Lessing, fragment z obrazu grupowego Juliusa Hübnera (1839).
Źródło: Wikimedia Commons

W malarstwie pejzażowym był początkowo pod wpływem Schinkela, Carla Blechena (1798–1840) oraz Caspara Davida Friedricha (1774–1840), za którego następcę był uważany. Stało się to wyraźne w obrazach Zamek rycerski (Ritterburg, 1828) i Cmentarz klasztorny w śniegu (Klosterhof im Schnee, 1829), których kombinację motywów krytykował Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) jako „upadek” romantyzmu. Razem z pejzażystą Johannem Wilhelmem Schirmerem (1807–1863) zwrócił się od 1827 ku studiowaniu natury, czego wyrazem był obraz Pejzaż Eifel (Eifellandschaft, 1834, Muzeum Narodowe, Warszawa)). W miejsce dotychczasowych postaci mnichów, rycerzy i żebraków pojawiły się postacie bardziej realistyczne z myśliwymi, jeźdźcami i węglarzami. Od 1840 preferował często sztafaże wojenne, jak również szmuglerów i leśnych rozbójników. Motywów do swoich pejzaży szukał w niemieckich górach (Eifel i Harz). Jedyne podróże odbył do Holandii, Szwajcarii i Pragi, ale nigdy nie był we Włoszech. W 1858 został dyrektorem w galerii w Karlsruhe, gdzie pracował do śmierci.

Obrazy (wybór)

Dziedziniec klasztorny w śniegu

 

Dziedziniec klasztorny w śniegu (ok. 1828-1829).
Źródło: Wikimedia Commons

Kazanie hussyckie

 

Kazanie hussyckie, 1836.
Źródło: Wikimedia Commons

Romantyczny krajobraz z klasztorem

 

Romantyczny krajobraz z klasztorem, 1834.
Źródło: Wikimedia Commons

Ostatni krzyżowiec

 

Ostatni krzyżowiec, 1835.
Źródło: Wikimedia Commons

Kaplica na skraju lasu

 

Kaplica na skraju lasu, 1839.
Źródło: Wikimedia Commons

Rabuś i jego dziecko

 

Rabuś i jego dziecko, 1832.
Źródło: Wikimedia Commons

Literatura

  • Moritz Blanckarts: Lessing, Carl Friedrich w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 18, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, s. 450–453. (online).
  • Vera Leuschner: Lessing, Carl Friedrich w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 14, Duncker & Humblot, Berlin 1985, ISBN 3-428-00195-8, s. 348. (online).

Linki