Johann Andreas Bose
Johann Andreas Bose (ur. 27 czerwca 1626 r. w Lipsku; zm. 29 kwietnia 1674 r. w Jenie) - niemiecki historyk i filolog. (wyznania ewangelickiego)
Johann Andreas Bose. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia ↑
Ojciec Paul Bose (1594-1664), jubiler w Lipsku; matka Katharina Schilter (zm. 1637); - ożenił się 31 października 1664 r. z Anną Barbarą Cummer, wdową po Johannie Hoffmannie; bezdzietny.
Życiorys ↑
Już w młodych latach Johann Andreas Bose otrzymał domowego nauczyciela, od którego nauczył się podstaw języków. W czasie wojny trzydziestoletniej jego rodzice musieli uciekać z Lipska. Tak znalazł się na zamku Lichtenburg, gdzie jego rodzinie ochrona została zapewniona przez Jadwigę Oldenburg (1581-1641). Tutaj wychowywał się z kilkoma młodymi szlachcicami. Kiedy po kilku latach rodzice wrócili do Lipska, zaczął uczęszczać na wykłady na uniwersytecie. Na życzenie ojca, kilku krewnych i mecenasów, jak np. Martina Geiera (1614-1680), zaczął w wieku 14 lat studia na uniwersytecie w rodzinnym mieście, gdzie był uczniem m.in. Hieronymusa Kromayera (1610-1670).
W 1641 r. Johann Andreas Bose został bakalaureatem filozofii, a 25 marca 1642 r. wstąpił na uniwersytet w Wittenberdze, gdzie ponad trzy lata studiował filozofię i teologię u Augusta Buchnera (1591-1661) i swojego krewnego Wilhelma Leysera (1592-1649). W czerwcu 1645 r. wrócił znowu do Lipska, gdzie 29 stycznia 1646 r. został magistrem filozofii. Po Wielkanocy 1647 r. studia kontynuował w Strasburgu m.in. u Johanna Conrada Dannhauera (1603-1666). W drodze powrotnej do Lipska odwiedził kilka archiwów i bibliotek. W 1652 r. przybył do rodzinnego miasta i prowadził wykłady na tamtejszym uniwersytecie. W 1655 r. został asesorem na wydziale filozoficznym, a 11 stycznia 1656 r. profesorem historii na uniwersytecie w Jenie, gdzie jego uczniem był Johann Benedict Carpzov (1639-1699).
Razem z Erhardem Weigelem (1625-1699) założył towarzystwo Societas quaerentium, skupiające studentów i profesorów. Johann Andreas Bose był pięć razy dziekanem wydziału filozoficznego i w semestrze letnim rektorem uniwersytetu. Od 1669 r. przyjmował u siebie polskiego teologa i fizyka Johannesa Cypriana (1642-1723), który studiował w Jenie.
Johann Andreas Bose cierpiał na artretyzm, a w końcowym okresie życia miał problemy z trawieniem. Johann Andreas Bose zmarł 29 kwietnia 1674 r. w Jenie, a zwłoki jego pochowano 3 maja 1674 r. w tamtejszej kolegiacie. Po jego śmierci uniwersytet w Jenie kupił za 2000 talarów jego bibliotekę zwaną Bibliotheca Bosiana obejmującą ok. 3000 rękopisów i druków. W zbiorach znajdował się m.in. odpis kroniki świata »Chronica sive historia de duabus civitatibus« Ottona z Fryzyngi (1112-1158).
Dzieła (wybór) ↑
- Specimen observationum politicarum, ad proaemium vitae Jul. Agricolae a Cornelio Tacito scriptae. 1655.
- Lipsiensis De Pontifice Maximo Romae Veteris Exercitatio historica. 1656.
- De clinicis ecclesiae veteris exercitatio historica. 1657.
- Exercitatio philologica ad II. Timoth. II,22. 1660.
- Tiberius Caesar. 1661.
- Discursus Academicus, de celeberrimo potentissimoque imperio Turcico. 1662.
- De prudentia et eloquentia civili comparanda. Diatribae isagogicae quarum haec prodit auctior sub titulo de ratione legendi tractandique historicos. Accedit notitia scriptorum hiostoriae universalis primum edita cura Georgii Schubarthi. 1677.
Literatura ↑
Linki ↑
- Portret, w: Trierer Porträtdatenbank.
- Pisma Bose i o nim, w: Deutsche Digitale Bibliothek.